" Το πένθος"

Τρία  εστί  πράγματα, ά δυσκόλως  κτάται  ο άνθρωπος, και αυτά  φυλάττει  πάσας  τας  αρετάς' το πένθος, και το κλαίειν  επί  ταις  αμαρτίαις  αυτού,  και το έχειν  πρό οφθαλμών  τον εαυτού θάνατον.[7,12]

Τρία πράγματα  δυσκολεύεται  ο άνθρωπος να αποκτήσει, όχι  επειδή  αυτά  καθ'εαυτά  είναι δύσκολα, αλλά επειδή  εμείς  οι ίδιοι  τα κάνομε  δύσκολα, διότι   συγκρούονται  με το εγώ μας. Αυτά  όμως  φυλάσσουν  τις αρετές  και είναι :  το πένθος, το δάκρυ  για τις  αμαρτίες  και η μνήμη του θανάτου.
Το πένθος  είναι  το βάθρο της καρδιάς, είναι η χαρμολύπη  που  δημιουργείται  από την ενδοστρέφεια  και την ενότητα  του νού  και από την αίσθηση  του ποιός  είμαι  ενώπιον  του Κυρίου.
Το  πένθος  είναι η φυσική  γαλήνη  της ψυχής, στην οποία  ο Θεός  μπορεί  να  δή  τον εαυτό του. Οι πενθούντες  μακαρίζονται  από  τον ίδιον  τον Κύριον. [...]

(συνεχίζεται)
από το βιβλίο
" Λόγοι Ασκητικοί  -Ερμηνεία  στον Αββά  Ησαϊα "
του Αρχ. Αιμιλιανού Σιμωνοπετρίτου

Αντιφωνικό Μέλος - Νεκρώσιμος Ακολουθία 4

 

Υάκινθος

Περί πορνείας, προγαμιαίων σχέσεων, νομικισμού κ.λπ.

 

από τον π. Φιλόθεο  Φάρο

 

 

 

 

π. Φιλόθεος Φάρος: περί πορνείας, προγαμιαίων σχέσεων, νομικισμού κ.λπ.

 

 

 

Υάκινθος

 

 

Πανηγύρια καί φιγουρομανία!…

  
  

από το «Ιωάννης ο Βαπτιστής»,
του Αρχιμ. Δανιήλ Γ. Αεράκη, ιεροκήρυκος

Μιλᾶμε γιά παράδοσι. Καί ζοῦμε τό παράδοξο! Μιλᾶμε γιά Εκκλησία. Καί ζοῦμε πανηγύρια φρικτῆς φιγούρας, τεράστιας σπατάλης, προκλητικοῦ θρη­σκευτικοῦ «χαβαλέ»! Μιλᾶμε γιά τιμή μαρτύρων, καί ζοῦμε τή λάμψι τῆς πολυτέλειας ἀκόμα καί στίς λάρνακες τῶν πάσης φύσεως καί προελεύσεως λει­ψάνων.
Δέν χρειάζεται νά δυσκολευθῆτε ψάχνοντας. Οἱ ἱστοσελίδες ἐκεῖνες, πού ἔχουν ἀποκλειστικά καί ἐργολαβικά ἀναλάβει νά καλύπτουν τά λεγόμενα «πολυαρχιερατικά συλλείτουργα», ἐνημερώνουν ἀνά μία περίπου ὥρα γιά τόν πλοῦτο τῆς κενοδοξίας καί φιγουρομανίας μέσα στόν ἅγιο χῶρο τοῦ θυσια­στηρίου.
• Μπορεῖτε νά φαντασθῆτε τόν Ἐσταυρωμένο τοῦ Γολγοθά, τόν Ἰησοῦ, τὀν Κύριο τῆς δόξης, νά δορυφορῆται τή Μεγάλη Παρασκευή ἀπό τριάντα (30) δε­σποτάδες, φανταχτερά καί χρυσοστόλιστα ντυμένους καί στεφανωμένους μέ περίλαμπρες μίτρες;
• Ἡ ἁγία Τράπεζα εἶναι ό Γολγοθάς. Τί δουλειά ἔχει ὅλος ὁ ἐπισκοπικός συν­ωστισμός γύρω-γύρω, πού τολμοῦν μάλιστα ὡρισμένοι ἀπό αὐτούς καί ἀπο­θέτουν τίς μίτρες τους πάνω στήν ἁγία Τράπεζα; «Στέφανον ἐξ ἀκανθῶν περιτίθεται ὁ τῶν ἀγγέλων Βασιλεύς».
Δέν θά πρότεινε κανείς σέ ἐπίσκοπο σήμερα νά λειτουργῆ μέ ἀκάνθινο στε­φάνι.
Τουλάχιστον ὅμως ἄς λειτουργῆ καί ἄς παρίσταται στό Ναό τῆς λα­τρευτικῆς προσευχῆς καί συνάξεως, ὅπως ζητεῖ τό Πνεῦμα τό Ἅγιον διά τοῦ ἀποστόλου Παύλου, δηλαδή, ἀσκεπής (Α” Κορ. ια´ 5).
Ἀρέσκονται πολλοί σημερινοί ἐπίσκοποι νά λένε, ὅτι βρίσκοναι «εἰς τύπον καί τόπον Χριστοῦ», ἐπικαλούμενοι τόν θεοφόρο Ἰγνάτιο, χωρίς βέβαια νά μᾶς πληροφοροῦν ποῦ καί γιατί λέει τό λόγο αὐτό ὁ ἀποστολικός Πατήρ.
Ἀλλ’ ὡς πρός τόν «τόπον», ὡρισμένοι λησμονοῦν δύο τόπους. Ὁ ἕνας εἶναι τοῦ Μεγάλου Ἀρχιερέως μας ὁ τόπος. Εἶναι ὁ Σταυρός. Ὁ «κρανίου τόπος» (Ματθ. κζ 33). Οὕτε σέ σταυρό ζοῦμε οἱ σημερινοί διάκονοί Του, οὕτε σέ σταυρό μᾶς ἔχουν ανεβάσει.
• Λησμονοῦν, λοιπόν, πολλοί σημερινοί διάκονοί Του (κυρίως ἐπίσκοποι) τόν «κρανίου τόπον». Ἀλλά λησμονοῦν καί τόν ἄλλον, τόν δικό τους τόπο.
Πότε μερικοί (εὐτυχῶς ὄχι ὅλοι) Μητροπολίτες παραμένουν στόν τόπο τους;
Ὅταν διαρκῶς περιφέρωνται ἀπό πανηγύρι σέ πανηγύρι, ἀπό ὀνομαστήρια σέ ὀνομαστήρια, ἀπό χειροτονίες σέ χειροτονίες, ἀπό ὑποδοχές σέ ὑποδοχές, ἁπό λιτανεύσεις σέ λιτανεύσεις, ἀπό ταξίδια σέ ταξίδια, πότε θά τούς μείνη καιρός γιά τόν τόπο τους;
• Πότε θά ποιμάνουν τό λαό, πού τούς ἐμπιστεύθηκε ὁ Κύριος;
• Πότε θά ἐργαστοῦν πνευματικά, πρός οἰκοδομήν τοῦ λαοῦ, πρός φύλαξι τῶν προβάτων, ἰδίως τῶν παιδιῶν καί τῶν νέων;
• Πότε θά κλειστοῦν στό κελλί τους πρός περισυλλογή καί μελέτη;
Ὁ Χριστός γιά τόν κακό ποιμένα λέει, ὅτι «ἀφίησι τά πρόβατα καί φεύγει» (Ἰωάν. ι´ 12). Πιστεύουμε, ὅτι δέν θέλουν οἱ ἐπίσκοποί μας νά εἶναι κακοί ποι­μένες.
Ὁ ἕνας ἀπό τόν ἄλλον παρασύρεται.
• Ἄς ἐπαναφέρη, λοιπόν, ἡ ἱερά Σύνοδος παλαιότερες ἐγκυκλίους γιά πε­ριορισμό τῶν πολυαρχιερατικῶν ἐμφανίσεων.
Ἑορτάζει ἕνας ἐπίσκοπος; Ἄς παραμείνη μέ τούς πιστούς τῆς ἐπαρχίας του, νά συμπροσευχηθοῦν. Καιρός ἄλλωστε λιτότητας.
Χειροτονεῖται ἕνας διάκονος ἤ πρεσβύτερος; Αρκεῖ ὁ ἐπίσκοπός του. Τί χρει­άζονται οἱ ἄλλοι;
Χειροτονεῖται ἕνας επίσκοπος; Ἀρκοῦν τρεῖς ἤ τέσσερις ἐπίσκοποι. Γιατί πρέ­πει νά μαζευθοῦν τριάντα δεσποτάδες;

Ἑορτάζει ὁ πολιοῦχος μιᾶς πόλεως; Εὐκαιρία ὁ ἐπίσκοπος νά δῆ τό λαό του, καί ἀντί νά κάνη προσφωνήσεις σέ ἀρχιερεῖς, νά ἀπευθύνη νουθεσίες πρός μετάνοια καί προκοπή πνευματική.
 

ΠΗΓΗ.Amen.gr
πηγή : Θησαυρός Γνώσεων και Ευσεβείας

Στον καιρό της εξόδου σου...

του Άγίου Πατρός ημών  Ισαάκ του Σύρου

Περί αποταγής από τον κόσμο και αποχής από την παρρησία προς τους ανθρώπους (Λόγος Β΄)


4. Ονείδιζε λοιπόν τον εαυτό σου διαπαντός, αδελφέ, και λέγε· Αλλοίμονό μου, αθλία ψυχή, επλησίασε ή απόσπασίς σου από το σώμα. Γιατί ευφραίνεσαι με αυτά, που πρόκειται να εγκαταλείψεις σήμερα και που τη θέα τους πρόκειται να στερηθείς στους αιώνες; Κύτταξε εμπρός σου και σκέψου αυτά πού έπραξες, πώς είναι και ποιά είναι, και με ποιους επέρασες τις ημέρες της ζωής σου ή ποιος εδέχθηκε τον κόπο της εργασίας στον αγρό σου και ποιον εύφρανες στην παλαίστρα σου, για να έλθη προς συνάντησί σου τον καιρό της εξόδου σου. Ποιόν ευχαρίστησες στο δρόμο σου, για ν' αναπαυθής στον λιμένα. Για χάρη ποιου εταλαιπωρήθηκες κοπιάζοντας, για να φθάσης σ' αυτόν με χαρά, ποιόν απέκτησες φίλο στον μέλλοντα αιώνα, για να σε υποδεχθή τώρα κατά την έξοδό σου, σε ποιόν αγρό υπηρέτησες, και ποιος πρόκειται να σου δώσει τον μισθό κατά τη δύση του ήλιου του χωρισμού σου.

***

Μετάφραση: Παναγιώτης Χρήστου 
πηγή: Ισαάκ του Σύρου, "Λόγοι Ασκητικοί (Α΄-ΚΣΤ΄),
Πατερικαί Εκδόσεις «Γρηγόριος ο Παλαμάς», Θεσσαλονίκη 2009.


πηγή :Ομολογία Πίστεως 

Ο ΘΑΝΑΤΟΣ - ΥΜΝΟΛΟΓΙΑ ΕΞΟΔΙΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑΣ

«Όποιος εφαρμόζει εντολή, δε θα γνωρίσει πονηρό λόγο»

του  αγίου Πατρός ημών  Διαδόχου Φωτικής


από "Τα 100 πρακτικά κεφάλαια" (κεφάλαια 76-100)


96. Εκείνοι που αγαπούν τις ηδονές του βίου, φτάνουν στην αμαρτία από τους λογισμούς. Καθώς τους οδηγεί μια γνώμη χωρίς διάκριση, επιθυμούν όλες τις εμπαθείς σκέψεις τους να τις κάνουν λόγια άνομα και ασεβή έργα. Όσοι αντίθετα προσπαθούν να κατορθώσουν τον ασκητικό βίο, από τα σφάλματα έρχονται στους πονηρούς λογισμούς, ή σε πονηρά και επιβλαβή λόγια. Γιατί όταν οι δαίμονες δούνε τους ανθρώπους αυτούς να ακούν με ευχαρίστηση κατηγορίες για άλλους, ή να αργολογούν και να λένε λόγια που δεν αρμόζουν, ή να γελούν απρεπώς, ή να θυμώνουν υπερβολικά, ή να επιθυμούν την κούφια και μάταιη δόξα, τότε όλοι μαζί οπλίζονται εναντίον τους. Και μεταχειρίζονται κυρίως τη φιλοδοξία για πρόφαση της κακίας τους και μέσω αυτής σαν από σκοτεινή θυρίδα πηδούν και αρπάζουν τις ψυχές. Πρέπει λοιπόν εκείνοι που θέλουν να ζουν με όλες τις αρετές, να μην επιθυμούν τη δόξα, ούτε με πολλούς να αναστρέφονται, ούτε να βγαίνουν συχνά έξω, ή να κατηγορούν τους άλλους, και αν ακόμη οι κατηγορούμενοι είναι άξιοι της κατηγορίας, ούτε πολύ να μιλούν, και αν ακόμη μπορούν να λένε πάντοτε καλά. Γιατί η πολυλογία διασκορπίζει υπερβολικά το νου, και όχι μόνο τον κάνει αδρανή στην πνευματική εργασία, αλλά και τον παραδίνει στο δαίμονα της ακηδίας· αυτός πάλι, αφού τον εξασθενήσει υπέρμετρα, τον παραδίνει στους δαίμονες της λύπης και της οργής. Πρέπει λοιπόν πάντοτε να απασχολούμε το νου στην τήρηση των αγίων εντολών και στη βαθιά μνήμη του ένδοξου Κυρίου. Γιατί λέει η Γραφή: «Όποιος εφαρμόζει εντολή, δε θα γνωρίσει πονηρό λόγο»
(Εκκλ. 8, 5), δηλαδή δεν θα ξεστρατίσει σε πονηρούς λογισμούς ή λόγους.


πηγή: Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών,
μεταφρ. Αντώνιος Γαλίτης,
εκδ. Το περιβόλι της Παναγίας, 1986, α΄τόμος, σελ. 310-325

πηγή: Ομολογία Πίστεως

Υ.C.

 

Παγιδευμένοι στον εθνομηδενισμό

 

ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ

Αντιγράφω από ένα μικρό βιβλίο του Γιάννη Πατίλη, με τίτλο «Ελληνικά και Ιστορική Ορθογραφία στην Πλανητική Εποχή», που πρόσφατα κυκλοφόρησε (δυστυχώς, λόγω κρίσης, σε πολύ περιορισμένο αριθμό αντιτύπων).
«Το 1930, στο περιοδικό “Πρωτοπορία”, ο μαρξιστής διανοούμενος Γιάννης Σιδέρης έγραφε χαρακτηριστικά: “Την ημέρα που θα επιβληθεί πια το λατινικό αλφάβητο και που θα μπει στα σχολειά, θα έχουμε προχωρήσει πολύ και θ’ αποδειχτεί πως έχουν γκρεμιστεί ένα σωρό προλήψεις και αμορφωσιές”.
»Οσοι είμαστε σήμερα εκπαιδευτικοί γνωρίζουμε καλά πως το λατινικό αλφάβητο είναι ήδη εδώ, στα σχολειά μας. Αυτό όμως που αστόχαστα παραγνωρίζουμε είναι, πως αυτή τη φορά το λατινικό αλφάβητο, ως φορέας της φωνητικής γραφής, δεν έρχεται από τα πάνω, από κάποια προϋποτιθέμενη προοδευτική εκπαιδευτική πολιτική ή από τις ελίτ των διανοουμένων, τον κ. Γληνό ας πούμε ή τον κ. Φιλήντα, και άλλες σοβαρές μορφές του πρώιμου διαφωτισμού μας, που υποστήριζαν την κατάργηση της ιστορικής ορθογραφίας, όπως ο Γιάννης Βηλαράς ή ο Αθανάσιος Ψαλίδας.
»Τώρα το λατινικό αλφάβητο έρχεται κατευθείαν από τα κάτω, από τη νεολαία, η οποία το χρησιμοποιεί ανεπίσημα παντού, από τα κινητά τηλέφωνα ώς το διαδίκτυο, πράγμα που του δίνει την οικειότητα και το ψυχικό προβάδισμα, την όλη ψυχοπνευματική επένδυση μ’ άλλα λόγια, την οποία στερείται, όχι μόνο στη συνείδηση των μαθητών αλλά και μεγάλης μερίδας εκπαιδευτικών, το ίδιο το κουτσουρεμένο με το μονοτονικό επίσημο και γι’ αυτό “καταναγκαστικό” σύστημα της σχολικής ιστορικής ορθογραφίας. Μια τέτοια ψυχολογικής τάξεως διαφορά δεν ήταν που οδήγησε σταδιακά στην πλήρη κατίσχυση της κοινής ομιλούμενης απέναντι στην γραπτή καθαρεύουσα;
»Τι ελπίδες έχει λοιπόν να επιζήσει το επίσημο σύστημα της ιστορικής ορθογραφίας, όταν το λατινόγραπτο μήνυμα που στέλνω στο κορίτσι μου με το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή με το κινητό μετράει, ως τρόπος γλωσσικής έκφρασης των πιο κρίσιμων συναισθημάτων μου, πολύ περισσότερο από τις ανούσιες σαχλαμάρες που θα πρέπει να γράψω την επομένη στο σχολείο;
»Αυτή λοιπόν η εκ των κάτω κίνηση αποδόμησης της γραπτής παράδοσης των ελληνικών, η οποία συνεπικουρείται από την παρδαλή ημι-αγγλόφωνη εικόνα των “Free Press”, πραγματοποιεί το καθυστερημένο ραντεβού με την κατάργηση της ιστορικής ορθογραφίας... Με την επιβολή του μονοτονικού έχουμε ήδη κάνει το πρώτο βήμα, το μονοτονικό αποδεικνύεται ένα απλώς μεταβατικό στάδιο ώς την πλήρη κατάργηση των τόνων. Και μετά το ατονικό, συνέπεια φυσική των αρχών που υπαγόρευσαν το μονοτονικό (αρχών μιας “ιδεολογίας της ευκολίας”, όπως έλεγε ο Αγγελος Ελεφάντης) θα είναι η παραδοχή της φωνητικής γραφής (“όλι ι άνθροπι ίδιι ίνε”), δηλαδή στην ουσία η διάλυση της ελληνικής γλώσσας εις τα εξ ων συνετέθη».
Η νύχτα της 11.1.1982 μοιάζει να έκρινε αμετάτρεπτα τις προοπτικές του Ελληνισμού: Η Βουλή συζητούσε νομοσχέδιο «περί εγγραφής μαθητών στα λύκεια», όταν, αιφνιδιαστικά, μετά τα μεσάνυχτα, εισάγεται τροπολογία με αντικείμενο την επιβολή του μονοτονικού στην εκπαίδευση. Η τότε αξιωματική αντιπολίτευση (Ν.Δ.) διαμαρτύρεται που ένα «μέγα θέμα» έρχεται για να εγκριθεί ως δευτερεύουσα, ήσσονος σημασίας προσθήκη σε άσχετο νομοσχέδιο, σε μεταμεσονύκτιες ώρες. Και αποχωρεί από την αίθουσα, χωρίς να δώσει έστω την ελάχιστη μάχη «επί της ουσίας». Το μονοτονικό επιβάλλεται με την ψήφο τριάντα παρόντων κυβερνητικών βουλευτών.
Να γεννιέσαι σε μια γλώσσα που μιλιέται τρεισήμισι χιλιάδες χρόνια, και τα τελευταία δύο χιλιάδες διακόσια χρόνια εξασφαλίζει την ιστορική και λειτουργική της συνέχεια χάρη στην πολυτονική γραφή της (δεν υπήρχαν τόνοι στα αρχαία ελληνικά, απλούστατα, επειδή σώζονταν στην προφορική εκφορά τους), να σου έχει χαριστεί μια τέτοια γλώσσα, είναι δώρο ζωής και χάρισμα ποιότητας της ζωής από τα σπανιότερα που μπορεί να χαριστούν σε άνθρωπο. Οποιος συλλαμβάνει το ιλιγγιώδες μέγεθος του προνομίου, καταλαβαίνει ότι η άρνησή του για χάρη μιας φτηνιάρικης χρησιμοθηρίας («για να μην καταταλαιπωρούνται τα παιδιά στο σχολείο» ή «για να έχει όφελος η εθνική οικονομία»), φανερώνει κριτήρια ωμού πρωτογονισμού, βαρβαρικής ολιγόνοιας.
Πολύ ρεαλιστικά και ψύχραιμα, χωρίς συναισθηματισμούς ή ψυχολογικές εμμονές, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι η επιβολή του μονοτονικού είναι στην ιστορία των Ελλήνων μια καταστροφή, ασύγκριτα ολεθριότερη από τη Μικρασιατική.

Στη Μικρασιατική Καταστροφή χάθηκαν πανάρχαιες κοιτίδες του Ελληνισμού, χάθηκε η κοσμοπολίτικη αρχοντιά του, η συνείδηση ότι η ελληνικότητα είναι πολιτισμός, δηλαδή «τρόπος» βίου, όχι υπηκοότητα βαλκανικού επαρχιωτισμού. Ομως δεν χάθηκε η συνέχεια της γλώσσας του, που είναι και έμπρακτη συνέχεια της ιστορικής του συνείδησης, της ένσαρκης στον γραπτό λόγο συνέχειας του ελληνικού «τρόπου».
Το μονοτονικό κατάργησε τη σημειογραφία που συνέδεε την αρχαιοελληνική φωνητική «προσωδία» με τη γραπτή αποτύπωσή της και καθιστούσε ενιαία την ελληνική γλώσσα από τον Ομηρο ώς σήμερα. Διέρρηξε τη συνέχεια της γραπτής σημαντικής των σημασιών: Η μονοτονική γραφή της διατύπωσης του Αριστοτέλη «το ον η ον» δεν έχει κανένα νόημα, δεν είναι καν γλώσσα. Για να κατανοήσει, τώρα πια, ένας Ελλαδίτης τα κείμενα της κλασικής αρχαιότητας ή της «κοινής» ελληνικής (ή τον Παπαδιαμάντη, τον Ροΐδη, το «Τη υπερμάχω»), πρέπει να εισαχθεί εξ υπαρχής στη γραπτή σημαντική μιας άλλης γλωσσικής λογικής (σύνταξης, γραμματικής, ετυμολογίας) – σε μιαν άλλη, ξένη γι’ αυτόν γλώσσα.
Αντιδράσεις θεσμικών φορέων ή οργανωμένων κοινωνικών ομάδων για την γκανγκστερική επιβολή του μονοτονικού δεν υπήρξαν. Από τη μεταγενέστερη πολιτική της συμπεριφορά η Ν.Δ., όταν έγινε η ίδια κυβέρνηση, απέδειξε στην πράξη ότι συνέπλεε απολύτως με τους αυτουργούς του ιστορικού κακουργήματος. Η Ακαδημία Αθηνών δεν έκλεισε τις πύλες της διακηρύσσοντας ότι δεν έχει πια λόγο να υπάρχει μετά το ηροστράτειο πραξικόπημα.
Καμιά πανεπιστημιακή σύγκλητος δεν παραιτήθηκε διαμαρτυρόμενη, καμιά Φιλοσοφική Σχολή δεν έκλεισε, δεν είπαν λέξη οι εταιρείες φιλολόγων, οι δικαστές, οι δικηγορικοί σύλλογοι, η Ιερά Σύνοδος, η ΟΛΜΕ, η ΔΟΕ. Η Ελλάδα ήταν πανέτοιμη για τον γλωσσικό αφελληνισμό της, είχε πια ταυτίσει την «πρόοδο» και τον «εκσυγχρονισμό» με την αποθέωση της χρησιμότητας, της ευκολίας, της καταναλωτικής ευχέρειας.
Κάθε κομματική επιλογή μας σήμερα είναι παγιδευμένη στον ίδιο αφελληνισμό.
http://www.kathimerini.gr/

πηγή : εν αιθρία

Η ταπεινοφροσύνη

του  αγίου Πατρός ημών Διαδόχου Φωτικής

 Από   "Τα 100 πρακτικά κεφάλαια" (κεφάλαια 76-100)


95. Η ταπεινοφροσύνη είναι κάτι που δύσκολα κανείς αποκτά, γιατί όσο μεγάλο πράγμα είναι, τόσο με πολλούς αγώνες κατορθώνεται. Όμως έρχεται με δύο τρόπους σ' εκείνους που μετέχουν στη θεία γνώση. Όταν δηλαδή ο αγωνιστής της ευσέβειας βρίσκεται σε μια μέση κατάσταση της πνευματικής πείρας, τότε έχει κάπως ταπεινότερο το φρόνημα, ή λόγω ασθένειας του σώματος, ή εξαιτίας εκείνων που χωρίς λόγο εχθρεύονται όσους αγωνίζονται για τη δικαιοσύνη, ή εξαιτίας των πονηρών λογισμών. Όταν όμως ο νους με πολλή αίσθηση και πληροφορία καταφωτιστεί από τη θεία χάρη, τότε η ψυχή έχει την ταπεινοφροσύνη σαν φυσική· γιατί καθώς τρέφεται πλούσια από τη θεία αγαθότητα, δεν μπορεί πλέον να φουσκώνει στην έπαρση της φιλοδοξίας, ακόμη και αν εργάζεται ακατάπαυστα τις εντολές του Θεού, και μάλλον νομίζει τον εαυτό της κατώτερο απ' όλους, γιατί έχει έρθει σε κοινωνία με τη θεία επιείκεια. Η πρώτη εκείνη ταπεινοφροσύνη έχει συνήθως λύπη και στενοχώρια, ενώ η δεύτερη έχει χαρά και συστολή γεμάτη σοφία. Γι' αυτό —όπως είπα— η πρώτη έρχεται σ' εκείνους που βρίσκονται στο μέσο των αγώνων, ενώ η άλλη αποστέλλεται σ' εκείνους που πλησιάζουν την τελειότητα. Γι' αυτό η πρώτη πολλές φορές αλλοιώνεται από τις βιοτικές επιτυχίες, ενώ η άλλη, και αν της προσφέρουν όλες τις βασιλείες του κόσμου, δεν επηρεάζεται, ούτε αισθάνεται διόλου τα φοβερά βέλη της αμαρτίας. Γιατί αφού είναι ολόκληρη πνευματική, αγνοεί οπωσδήποτε τις σωματικές δόξες. Πρέπει όμως ο αγωνιστής με κάθε τρόπο να περάσει από την πρώτη για να φτάσει στη δεύτερη· γιατί αν η χάρη δε μαλακώσει προηγουμένως με την πρώτη το αυτεξούσιό μας, για να μας δοκιμάσει μέσω των παιδαγωγικών θλίψεων, δε μας χαρίζει τη μεγαλοπρέπεια της τέλειας ταπεινοφροσύνης.

πηγή: Ομολογία Πίστεως

Cherubic hymn composed by Serbian Composer Mokranjac Stevan

Y.C.

 

Το αυτεξούσιο τού ανθρώπου και η Χάρη τού Θεού στο πλαίσιο τής σωτηρίας

Τού Δημητρίου Ι. Τσελεγγίδη, καθηγητή Α.Π.Θ.

Πηγή: Ομιλία, που έγινε στους φοιτητές της Θεολογικής Σχολής, Holy Cross, της Βοστώνης, Η.Π.Α., το εαρινό εξάμηνο του 2005.

Αναδημοσίευση από: http://www.impantokratoros.gr/tselegidis-aytexousio.el.aspx

 

 

πηγή : Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής  Έρευνας 

 

 

Είναι σε όλους γνωστό, ότι ο άνθρωπος δημιουργήθηκε κατ' εικόνα του δημιουργού του[1] ως λογική και αυτεξούσια φύση[2]. Κατ' εικόνα και αυτεξούσιο είναι άρρηκτα ενωμένα. Άλλωστε, κατά τον άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό, το κατ' εικόνα φανερώνει το νοερό και το αυτεξούσιο, (το «κατ' εικόνα το νοερόν δηλοί και το αυτεξούσιον»)[3]. Γι' αυτόν τον λόγο και ο άγιος Νικόλαος Καβάσιλας ταυτίζει το αυτεξούσιο του ανθρώπου με τον ίδιο τον άνθρωπο. Είναι το ίδιο να λέγει κάποιος, ότι έχασε την ελευθερία του και έχασε τον άνθρωπο[4], παρατηρεί χαρακτηριστικά. Ο νους και η λογική, επειδή συνδέονται πολύ στενά με την ελευθερία του ανθρώπου, του δίνουν την δυνατότητα να τρέπεται εκουσίως τόσο στο καλό όσο και στο κακό[5]. Χωρίς ελεύθερη γνώμη δεν είναι νοητή καμιά ευθύνη ούτε για επιβράβευση ούτε για τιμωρία[6]. Μόνον, όταν ο άνθρωπος έχει την γνώμη του απαλλαγμένη από κάθε είδους ανάγκη, παρατηρεί ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, μπορεί να διατηρείται στην κατά φύση ζωή και να προσεγγίζει τον Θεό ή να εκτρέπεται από την κοινωνία μαζί του και να κατευθύνεται προς τον θάνατο[7]. Δημιουργώντας ο Θεός αυτεξούσια την λογική φύση του ανθρώπου στέρησε την δυνατότητα στον διάβολο να ασκεί βία πάνω στον άνθρωπο. Έτσι, μόνο με την πειθώ ή τον δόλο μπορεί να επηρεάσει ο πονηρός την θέληση του ανθρώπου και να τον κάνει κοινωνό της αποστασίας του[8].             Από την δημιουργία του ακόμη ο άνθρωπος έλαβε την δύναμη της ελευθερίας (του αυτεξουσίου), με την οποία μπορεί να αντιστέκεται στον πονηρό και να συμβάλει αποφασιστικά στην πραγματοποίηση του καθ' ομοίωση. Με άλλα λόγια, εξαιτίας του αυτεξουσίου, ο άνθρωπος έχει την οντολογική δυνατότητα να αντιστέκεται στην αμαρτία και να μην αμαρτάνει. Στην περίπτωση, άλλωστε, που ο άνθρωπος δεν θα είχε τις δυνάμεις του αυτεξουσίου, ώστε να μπορεί να μένει καθαρός από την αμαρτία και το κακό, ο Θεός θα εμφανιζόταν κατά τον Καβάσιλα άδικος, αφού θα ζητούσε από τον άνθρωπο πράγματα, που δεν θα είχε καταθέσει στη φύση του. Ο Θεός όμως έθεσε τις δυνάμεις του αυτεξουσίου στον άνθρωπο, για να μπορεί να πετυχαίνει το αγαθό κινούμενος ελεύθερα και όχι αναγκαστικά. Ο άνθρωπος έλαβε την «αυτονομία της γνώμης», για να διαφέρει οντολογικώς από τα ζώα, που οδηγούνται από τα φυσικά ένστικτά τους, και για να έχει την ελευθερία ως αφορμή των επιβραβεύσεων του Θεού για τον αγώνα που έκανε[9].             Η πτώση του Αδάμ σήμανε την αμαύρωση του κατ' εικόνα και την φθορά στο αυτεξούσιο του ανθρώπου. Έτσι, ο άνθρωπος, αντί να κινείται στην κατεύθυνση της ελευθερίας του πρωτοτύπου του, βρέθηκε μέσα στην περιοχή της επιρροής του πονηρού. Ο πονηρός δεν μπόρεσε ασφαλώς να καταργήσει το αυτεξούσιο του ανθρώπου, όμως το συσκότισε με την ενέργεια της αμαρτίας, και με τον τρόπο αυτό το εμπόδισε να κινείται στην πιο πάνω προοπτική.             Αλλά και μετά την προγονική πτώση και την υποδούλωση του ανθρώπου στην αμαρτία και τον πονηρό δεν αφαιρέθηκε η δυνατότητα του ανθρώπου να αγωνιστεί για την σωτηρία του[10]. Αυτήν ακριβώς την δύναμη, που κανείς δεν αξιοποίησε εξολοκλήρου πριν την ενανθρώπηση του Θεού Λόγου, την έκανε πράξη μόνον η Θεοτόκος. Η Θεοτόκος είναι η μόνη, που με την αυτεξούσια αγάπη της προς τον Θεό, την ρωμαλαία λογική και την ευθύτητα της θελήσεώς της, δεν συγκατατέθηκε στην αμαρτία ελκύοντας, έτσι, τον Θεό για την ενανθρώπηση του[11]. Στο πρόσωπο της Θεοτόκου φανερώθηκε η δυνατότητα του ανθρώπινου αυτεξουσίου να συνεργαστεί με τον Θεό και πριν την ενανθρώπηση του. Σύμφωνα με την Ορθόδοξη Παράδοση η Θεοτόκος δεν εκλέχθηκε από τον Θεό ούτε αυθαίρετα ούτε προνομιακά για την διακονία της στη σωτηρία του ανθρώπου.             Τι γίνεται όμως το ανθρώπινο αυτεξούσιο μέσα στη νέα εν Χριστώ πραγματικότητα της Εκκλησίας; Καταρχήν, όταν ο Χριστός ανακαινίζει το κατ' εικόνα των πιστών με το μυστήριο του βαπτίσματος, δεν ασκεί καμιά πνευματική βία πάνω στο αυτεξούσιο. Μόνον το έλκει προς τον εαυτό του από υπερβολική φιλανθρωπία[12].Η έλξη αυτή δεν αποτελεί σε καμιά περίπτωση εξαναγκασμό της ανθρώπινης ελευθερίας. Είναι η έλξη, που προκαλεί η μεγάλη αγάπη του Θεού προς τον άνθρωπο, όπως αυτή εκφράστηκε με όλο το έργο της σωτηρίας και κυρίως με την σταυρική θυσία του Χριστού, που νικά την ελευθερία του ανθρώπου, χωρίς να την παραβιάζει. Και τούτο, επειδή μας «σκλαβώνει» η αγάπη του, στην οποία ανταποκρινόμαστε εκούσια, ελεύθερα και αγαπητικά. Άλλωστε, ο Χριστός απευθύνεται πάντοτε στην ελευθερία του ανθρώπου με την κλήση της ελεύθερης αγάπης του[13]. Το αυτεξούσιο και η ελευθερία του ανθρώπου δεν παραβιάζονται, άλλα ούτε και περιορίζονται από την πρόγνωση του Θεού.             Ο Θεός απλώς προβλέπει την χρήση του αυτεξουσίου, που θα κάνει ο άνθρωπος. Έτσι, ο άνθρωπος έχει εξ ολοκλήρου την ευθύνη των συνεπειών, που προκύπτουν από την χρήση της ελευθερίας του. Το ότι ο Θεός δημιούργησε και όσους γνώριζε ότι θα κάνουν κακή χρήση του αυτεξουσίου τους οφείλεται, κατά τον άγιο Γρηγόριο Παλαμά, στην αγαθότητα και την φιλανθρωπία του Θεού, ο οποίος για τούς αγαθούς ανθρώπους δημιούργησε και αυτούς, που θα γίνονταν κακοί, («διά τούς αγαθούς και τούς εσομένους κακούς εδημιούργησεν»). Ο Θεός, επειδή κινείται προς τον άνθρωπο από υπερβολική φιλανθρωπία, καλεί όλους ανεξαιρέτως για την σωτηρία και δεν επιθυμεί την τιμωρία κανενός[14].             Κατά συνέπεια, το αυτεξούσιο του ανθρώπου παραμένει απαραβίαστο και από αυτήν την υπερβολική φιλανθρωπία του Θεού. Η ανακαινιστική δύναμη του βαπτίσματος, κατά τον Καβάσιλα, είναι ενέργεια, που ωφελεί όσους την χρησιμοποιούν, ενώ δεν εμποδίζει καθόλου να παραμένουν πονηροί, όσοι δεν την χρησιμοποιούν. Δεν περιορίζει καθόλου ούτε και στερεί κάτι από το αυτεξούσιο. Έτσι ερμηνεύεται, άλλωστε, και η εμπειρική διαπίστωση, ότι πολλοί πιστοί μετά το βάπτισμα φθάνουν σε μεγάλη ασέβεια, χωρίς να εμποδίζονται καθόλου από την ανακαίνιση του κατ' εικόνα και την πνευματική ενίσχυση του αυτεξουσίου τους[15].             Όταν ο άνθρωπος συντάσσεται ελεύθερα με το θείο θέλημα, τρέπεται, κατά τον Παλαμά, ατελευτήτως προς την κατεύθυνση της τελειωτικής προόδου του, ενώ, όταν αντίκειται στο θείο θέλημα, εκπίπτει εξελικτικά από το κακό στο χειρότερο («επί το χείρον»)[16]. Το κακό, δηλαδή, που κατά την πατερική Παράδοση δεν έχει οντολογική ύπαρξη, εμφανίζεται ως κατάσταση («συμβεβηκός») με αφετηρία του την αυτεξούσια προαίρεση του ανθρώπου[17], και πιό συγκεκριμένα την ελεύθερη εκτροπή του από το θέλημα του Θεού. Η εκτροπή αυτή του ανθρώπου από το θέλημα του Θεού νοείται πατερικώς ως κατάχρηση («παράχρηση»), ως εσφαλμένη δηλαδή χρήση, του αυτεξουσίου του[18].             Πάντως είναι πολύ αισιόδοξο το γεγονός, ότι σύμφωνα με την ορθόδοξη ανθρωπολογία σε καμιά περίπτωση ο άνθρωπος δεν στερείται το αυτεξούσιό του στην παρούσα ζωή, ανεξάρτητα από τον βαθμό καταχρήσεως της ελευθερίας του, αφού το κατ' εικόνα δεν καταστρέφεται από την αμαρτία, άλλα μόνον αμαυρώνεται. Στην πράξη αυτό σημαίνει, ότι ο άνθρωπος, σε όποια κατάσταση και αν βρίσκεται, μπορεί πάντοτε να επιλέξει αυτεξουσίως, και στη συνέχεια να βιώσει, την όντως ζωή. Ακόμη δηλαδή και όταν ο άνθρωπος κινείται στην περιοχή του πνευματικού θανάτου, ο Θεός δεν αφαιρεί το αυτεξούσιο του ανθρώπου, δίνοντας έτσι την πρακτική δυνατότητα να ανταποκριθεί ελεύθερα στην συνεχή κλήση του για την επιστροφή στην όντως ζωή[19].             Παρά ταύτα, το αυτεξούσιο και η ελευθερία του ανθρώπου δεν είναι χωρίς όρια. Έχουν σαφείς περιορισμούς, που σχετίζονται με την κτιστότητά του. Οι πιο σημαντικές καταστάσεις, άλλωστε, που αφορούν την ύπαρξή του, όπως είναι η δημιουργία του, η αναγέννηση, ο θάνατος και η ανάστασή του, δεν ελέγχονται από αυτόν, αλλά προσδιορίζονται απόλυτα από τον Θεό. Εκείνο όμως, που μπορούν να προσδιορίσουν αποφασιστικά το αυτεξούσιο και η θέληση του ανθρώπου, κατά τον Καβάσιλα, είναι η ποιότητα της ζωής τόσο στο παρόν όσο και μετά την τελική ανάσταση. Συγκεκριμένα, όταν ο άνθρωπος στην παρούσα ζωή προσανατολίσει το αυτεξούσιο και την θέληση του σταθερά και αγαπητικά προς τον Θεό, μπορεί και στην επίγεια ζωή να προγευθεί χαρισματικώς την αΐδια ζωή του Θεού, ενώ στην μέλλουσα βασιλεία να την βιώσει στην πληρότητα της[20]. Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνει σε καμιά περίπτωση με μόνη την ελεύθερη θέληση τού ανθρώπου. Η βίωση της ζωής του Τριαδικού Θεού από τον άνθρωπο αποτελεί σε τελευταία ανάλυση δωρεά της Χάριτος του Θεού, που προϋποθέτει όμως απαραιτήτως την ελεύθερη αποδοχή της από τον άνθρωπο, αλλά και την συνεχή ελεύθερη συνεργία του.             Κατά την πατερική Παράδοση, μάλιστα, ο άνθρωπος ευθύς εξαρχής, με την δημιουργία του, εμπλουτίστηκε οντολογικώς και με τους δύο θεμελιώδεις παράγοντες της σωτηρίας του, το αυτεξούσιο δηλαδή και την άκτιστη θεοποιό Χάρη του Αγίου Πνεύματος.             Η παροχή της Χάριτος του Θεού προς τον άνθρωπο ανάγεται ήδη από τον άγιο Κύριλλο Αλεξανδρείας στο γνωστό «εμφύσημα» του Θεού κατά την δημιουργία του ανθρώπου.             Ερμηνεύοντας ο άγιος το σχετικό χωρίο της Γενέσεως[21], παρατηρεί, ότι το «εμφύσημα» του Θεού προς τον άνθρωπο δεν αποτελεί την ψυχή του ανθρώπου αλλά την άκτιστη Χάρη και ενέργεια του Θεού, η οποία παρέχεται στην ανθρώπινη φύση για την τελείωσή της[22]. Το «εμφύσημα» δηλαδή του Θεού, ως φυσική ενέργεια προερχόμενη από την θεία φύση, δεν είναι δυνατόν να αποτελεί την ψυχή του ανθρώπου, γιατί τότε αυτή θα ήταν άτρεπτη, ως άκτιστη, και η ανθρώπινη φύση (σώμα-ψυχή) θα ήταν οντολογικώς κτιστή και άκτιστη, τρεπτή και άτρεπτη. Τέτοια όμως οντολογική κατάσταση δεν υπάρχει σε κανένα κτίσμα. Η ανθρώπινη φύση είναι κτιστό αποτέλεσμα των ακτίστων ενεργειών του Θεού, που είναι όμως εμπλουτισμένη χαρισματικώς με την άκτιστη θεία Χάρη.             Οι μαρτυρίες της Αγίας Γραφής, άλλωστε, κατά τον άγιο Γρηγόριο Παλαμά, για την «πνοήν ζωής» και για την «ζώσαν ψυχήν»[23], που χορήγησε με το «εμφύσημά» του ο Θεός στον πρώτο άνθρωπο, δηλώνουν το αθάνατο και το χαριτωμένο από τον Θεό («το αείζωον ...και κεχαριτωμένον θείως») της ανθρώπινης ψυχής. Επομένως, ο άνθρωπος ήταν εξαρχής εμπλουτισμένος με την Χάρη του Θεού («κατά Θεού χάριν μεμορφωμένος»)[24]. Ο ίδιος ο Τριαδικός Θεός έθεσε τον εαυτό του στον άνθρωπο με την άκτιστη θεία Χάρη και, έτσι, τον έκανε «κατ' εικόνα» και «καθ' ομοίωση» του[25]. Γι’ αυτό και ο άγιος Φιλόθεος ο Κόκκινος, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, θεωρεί την Χάρη του Θεού στον άνθρωπο ως «μέγα και πρώτον αξίωμα» του κατ' εικόνα, που δόθηκε ως χάρισμα στον άνθρωπο κατά την δημιουργία του· με το «εμφύσημα» του Θεού προς αυτόν[26].             Η θεία Χάρη, κατά τον Παλαμά, περιβάλλει ως ένδοξη στολή τον Αδάμ πριν από την παράβαση της εντολής του Θεού[27]. Έτσι, ο προπτωτικός άνθρωπος έχει χαρισματικώς οντολογικές προϋποθέσεις για να μετέχει στην ίδια την άκτιστη ζωή του Τριαδικού Θεού. Με την προγονική πτώση όμως ο άνθρωπος χάνει την άκτιστη θεία Χάρη, αμαυρώνεται το κατ' εικόνα και αρρωσταίνει η ανθρώπινη φύση.             Στο πρόσωπο του Χριστού το κατ' εικόνα παίρνει όλη την λαμπρότητα και την δόξα του πρωτοτύπου, αφού η ανθρώπινη φύση του Χριστού λόγω της υποστατικής ενώσεως δέχεται το πλήρωμα της θείας Χάριτος και όλη την θεότητα. Εξαιτίας της ενανθρωπήσεως του Θεού Λόγου, ο άνθρωπος μετά την πτώση, μέσα στο πλαίσιο της Εκκλησίας, ανακτά τις οντολογικές προϋποθέσεις, ώστε να μπορεί να μετέχει και πάλι στην άκτιστη θεία Χάρη.             Κατά τον Μ. Βασίλειο, το «εμφύσημα» τού Χριστού στους μαθητές του μετά την ανάστασή του επαναλάμβανε το «εμφύσημα» του Θεού στον Αδάμ και απέβλεπε να ανανεώσει την ανθρώπινη φύση ξαναδίδοντάς της την άκτιστη Χάρη, ώστε να μπορεί να κοινωνεί άμεσα ο άνθρωπος με τον Θεό[28]. Η πλήρης και δυναμική παροχή της Χάριτος γίνεται με την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος κατά την Πεντηκοστή[29], όταν δηλαδή συνιστάται και φανερώνεται η Εκκλησία. Το «εμφύσημα» του Χριστού συνεχίζει να πραγματώνει η Εκκλησία μυστηριακώς στα πρόσωπα των πιστών της με το βάπτισμα, όπου με την αναγέννηση τους παρέχονται οι οντολογικές προϋποθέσεις για την μετοχή της Χάριτος του Θεού. Με τον τρόπο αυτό γίνονται χαρισματικώς μέτοχοι του Θεού, κατά τον Παλαμά, όσοι δέχτηκαν «μυστικώς» στην ψυχή τους το θείο εκείνο «εμφύσημα», που έχασε ο Αδάμ με την παρακοή[30]. Στο μέτρο μάλιστα, που το αυτεξούσιο του ανθρώπου συνεργάζεται με την θεία Χάρη, γίνεται ο άνθρωπος μέτοχος του Θεού[31], πραγματώνοντας με τον τρόπο αυτό την σωτηρία του. Η συμβολή όμως του ανθρώπινου αυτεξουσίου στην προοπτική της σωτηρίας έχει, κατά τον Καβάσιλα, κατεξοχήν παθητικό παρά ενεργητικό χαρακτήρα. Επικεντρώνεται στο να βαστάξει και να διατηρήσει την δωρεάν προσφερθείσα Χάρη του Θεού («υπομείναι την χάριν και μη προδούναι τον θησαυρόν»)[32].Η οποία ενεργοποίηση δηλαδή του αυτεξουσίου του πιστού δεν κατευθύνεται στην κατάκτηση της θείας Χάριτος αλλά στην ενεργό διατήρηση της. Όταν ο άνθρωπος κατευθύνει το αυτεξούσιο του προς τον Θεό και υποτάσσει το θέλημά του στο θέλημα του Θεού, εκφράζει πρακτικώς ταπεινό φρόνημα, με συνέπεια να ενεργοποιεί και να διατηρεί σταθερά ενεργό την προσφερθείσα μυστηριακώς άκτιστη θεία Χάρη. Όλη η πνευματικού χαρακτήρα επαγρύπνηση και αγωνιστικότητα του πιστού έχει το νόημα, ότι δεν επιτρέπει να εισάγονται μέσα του εκείνα τα στοιχεία, που εναντιώνονται στην όντως ζωή και προκαλούν τον πνευματικό θάνατο απενεργοποιώντας ουσιαστικά την θεία Χάρη[33]. Άλλωστε, η ενεργός παρουσία της θείας Χάριτος στους πιστούς ερμηνεύει άριστα, γιατί η αγιότητα και οι επιμέρους αρετές τους δεν αποτελούν έργο της ανθρώπινης φύσεως και δραστηριότητας («της ανθρωπείας φύσεως και σπουδής»)[34], οντολογικό δηλαδή γνώρισμα του ανθρώπου και επίτευγμα της αυτεξούσιας ενέργειας τους. Ως αρετή του ανθρώπου φανερώνεται στην Εκκλησία η πολλαπλή φροντίδα του πιστού για την διατήρηση της θείας Χάριτος ενεργοποιημένης[35]. Σε καμιά περίπτωση όμως η αρετή αυτή δεν αποτελεί καθαρά ανθρώπινη ενέργεια, αλλά καρπό της Χάριτος του Αγίου Πνεύματος.             Η συνεργία τού ανθρώπου, για να παραμένει μέσα του ενεργός η θεία Χάρη, είναι δυνατή για όλους τούς πιστούς ανεξάρτητα από την επαγγελματική ενασχόλησή τους, ανεξάρτητα από την ηλικία τους, τον τόπο τής διαμονής ή την κατάσταση της υγείας τους.[36] Πρακτικώς, η συνεργία αυτή προϋποθέτει την υποταγή της αυτεξούσιας θελήσεως του ανθρώπου στο θέλημα του Θεού Πατέρα[37]. Όταν ο άνθρωπος με την παραπάνω υποταγή εναρμονίσει την θέλησή του με το θέλημα του Θεού, εξασφαλίζει την αγαθότητα της θελήσεώς του, η οποία πιστοποιείται με την φανέρωση της τέλειας αγάπης[38], η οποία αποτελεί (άκτιστο) καρπό της Χάριτος και ενεργείας του Αγίου Πνεύματος.             Στο πλαίσιο της Εκκλησίας η υποταγή της αυτεξούσιας θελήσεως του ανθρώπου στο θέλημα του Χριστού είναι απολύτως δυνατή και θεμελιώνεται στο Χριστολογικό δόγμα. Όπως δηλαδή η ανθρώπινη φύση του Χριστού υποτάχθηκε στο θείο θέλημα του, χωρίς να χάσει την πληρότητα των φυσικών ενεργειών της -μεταξύ των οποίων είναι και το αυτεξούσιο-, έτσι και οι πιστοί, όταν εντάσσονται στο σώμα του Χριστού, διατηρούν τόσο την ιδιαιτερότητα του προσώπου τους όσο και την ελευθερία τους. Με άλλα λόγια οι πιστοί έχουν τις οντολογικές προϋποθέσεις για να υποτάξουν την αυτεξούσια θέλησή τους στο θέλημα του Χριστού, επειδή αποτελούν ζωντανά μέλη του μυστηριακού σώματός του. Άλλωστε, η οντολογική-μυστηριακή ενότητα του Χριστού με τους πιστούς έχει ως πνευματική συνέπεια την κοινωνία των πιστών στο θείο θέλημα του Χριστού[39].             Βέβαια, η κοινωνία και η ταύτιση τής θελήσεως των πιστών με το θέλημα του Χριστού δεν αποτελεί μια αυτόματη και μηχανική διαδικασία. Δεν αποτελεί δηλαδή μια μαγική πράξη. Είναι το αποτέλεσμα ενός συνειδητού και επίπονου αγώνα, που προϋποθέτει προπαρασκευή και άσκηση της αυτεξούσιας γνώμης, έως ότου προσαρμοστεί στο θέλημα του Χριστού. Η εναρμόνιση τής θελήσεως των πιστών με το θέλημα του Χριστού αποτελεί πράξη με θεμελιώδη σημασία για τους πιστούς, επειδή διαψεύδεται στην πράξη η ζωντανή οντολογική σχέση τους με τον Χριστό, όταν λείπει η εναρμόνιση αυτή[40]. Η ζωντανή οντολογική σχέση των πιστών με τον Χριστό, που προκύπτει από την χαρισματική εξάρτηση και τροφοδοσία των πιστών από την «καρδιά» του Χριστού, εκφράζεται στο μέτρο, που ταυτίζεται η θέληση τους με την θέληση του Χριστού[41].             Έκτος από τις μυστηριακές και χαρισματικές προϋποθέσεις όμως για την εναρμόνιση και ταύτιση τής θελήσεως των πιστών με το θέλημα του Χριστού ο άγιος Νικόλαος ο Καβάσιλας επισημαίνει και τονίζει τις ανθρωπολογικές παραμέτρους για την ταύτιση αυτή. Κάθε πράξη, σημειώνει εύστοχα, έχει ως αρχή της την επιθυμία, και η επιθυμία έχει ως αφετηρία της τον λογισμό. Κατά συνέπεια, στον λογισμό πρέπει να στραφεί πρωτίστως το πνευματικό ενδιαφέρον των πιστών. Απομακρύνοντας συνειδητά και ελεύθερα οι πιστοί το ενδιαφέρον τους από τα μάταια πράγματα και έχοντας την καρδιά τους γεμάτη από αγαθούς λογισμούς, πρακτικά πλέον, δεν αφήνουν χώρο στους πονηρούς λογισμούς[42]. Με τον τρόπο αυτό παρέχουν τον εαυτό τους δεκτικό για την αποδοχή και βίωση του θελήματος του Χριστού, πράγμα που εγγυάται την φανέρωση της άκτιστης θείας Χάριτος του Τριαδικού Θεού.             Συμπερασματικώς, μπορούμε να πούμε, ότι η σχέση ανάμεσα στο αυτεξούσιο του ανθρώπου και την Χάρη του Θεού είναι σχέση συνεργασίας. Την πρωτοβουλία στην σχέση αυτή την έχει ο Τριαδικός Θεός διά του Χριστού. Ο Χριστός είναι «συνεργός» των πιστών χαρισματικώς[43] παρέχοντας, κατά τον Παλαμά, αοράτως «χείρα βοηθείας»[44]. Η βοήθεια, που παρέχει ο Χριστός στα χαρισματικά μέλη του, δεν είναι άλλη, κατά τον Καβάσιλα, παρά αυτή η άχτιστη θεία Χάρη των μυστηρίων της Εκκλησίας. Μέσα από τα μυστήρια ο Χριστός ενεργεί ακτίστως με την Χάρη του όχι μόνο ως αναδημιουργός και «προπονητής» αλλά και ως «συναγωνιστής» και «στέφανος» των πιστών. Ως «συναγωνιστής», βέβαια, είναι αυτονόητο, ότι βοηθεί τους αγωνιζόμενους και όχι τους αναπαυόμενους[45]. Αγωνιζόμενος στην προοπτική της σωτηρίας του είναι εκείνος ο πιστός, ο οποίος καταθέτει αγαπητικά και συνεχώς την ελευθερία και την θέλησή του στον Θεό για να οικειωθεί το θέλημα του Θεού. Η δυναμική και αγωνιστική αυτή πράξη αποτελεί έκφραση εσχάτης ταπεινοφροσύνης, που ελκύει την Χάρη του Θεού, μέσα από την οποία φανερώνεται η δόξα του Θεού κατά την μαρτυρία του Χριστού[46].      Σημειώσεις -------------------------------------------------------------------------------- [1] Βλ. Γεν. 1, 27. [2] Βλ. αγίου Γρηγορίου Παλαμά, Κεφάλαια φυσικά κ.λ.π. 47, PG 150, 1150Α. [3] Έκδοσις ακριβής της ορθοδόξου πίστεως, 2, 12, PG 94, 320. [4] Περί της εν Χριστώ ζωής, Λόγος Ε', PG 150, 638C. [5] Βλ. αγίου Γρηγορίου Παλαμά, Ομιλία 41, PG 151, 517C. [6] Βλ. αγίου Νικολάου Καβάσιλα, Περί της εν Χριστώ ζωής, Λόγος Ζ; PG 150, 089Α. [7] Βλ. Ομιλία 63, εκδ. Σ. Οικονόμου, Του εν αγίοις πατρός ημών Γρηγορίου, αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, του Παλαμά, Ομιλίαι ΚΒ', Αθήναι 1861, σ. 280. [8] Βλ. Κεφάλαια φυσικά κ.λπ. 44, PG 150, 1152D. [9] Βλ. Ομιλία 1, «Εις την υπερένδοξον της υπεραγίας Δεσποίνης η­μών Θεοτόκου γέννησιν», στο Νικολάου Καβάσιλα, Η Θεομήτωρ, Τρεις Θεομητορικές ομιλίες, Κείμενο-Μετάφραση-Εισαγωγή-Σχόλια, Π. Νέλλας, εκδ. Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, Αθήναι '1989, σ. 60. [10] Βλ. δ.π., σ. 64: «η μεν κατά της αμαρτίας δύναμις ην εν τη φύσει, εξήγεν δε αυτήν εις έργον ουδείς». [11] Βλ. δ.π, σ. 66-68. [12] «Ανάγκη τινί θαυμαστή και φιλανθρώπω τυραννίδι», λέει χα­ρακτηριστικά ο άγιος Νικόλαος Καβάσιλας. Περί της εν Χριστώ ζωής, Λόγος A, PG 150, 50ΙΑ. [13] Βλ. αγ. Νικολάου Καβάσιλα, Ερμηνεία εις την θείαν Λειτουργίαν, PG 150, 465Α. [14] Βλ. Ομιλία 41, PG 517Β-520Β. [15] Βλ. Περί της εν Χριστώ ζωής, Λόγος Β', PG 150, 545D. [16] Βλ. Ομιλία 22, PG 151, 289Α. [17] Βλ. Ομιλία 4, PG 151, 52Β. [18] Βλ. Ομιλία 33, PG 151,421C. [19] Βλ. Προς Ξένω, PG 150, 1053ΑΒ. [20] Βλ. Περί της εν Χριστώ ζωής, Λόγος Β; PG 150, 541CD. [21] Βλ. Γεν. 2,7. [22] Βλ. θησαυροί 31, PG 75, 504CD. [23] Γεν. 2,7. [24] Αποδεικτικός 2,9, εκδ. Π. Χρήστου, τομ. Α', σ. 85. [25] Βλ. Όμιλία 17, PG 151, 221G. [26] Βλ. Λόγος 11, έκδ. Δ. Καϊμάκη, σ. 474-475. [27] Βλ. Κεφάλαια φυσικά κλπ. 07, PG 150, 1168D. [28] Βλ Περί Αγίου Πνεύματος 1ϋ, 39, PG 32, 140 CD. [29] Βλ. Πραξ. 2, 1-4. [30] Βλ. Περί θεοποιού μεθέξεως 14, εκδ. Π. Χρήστου, τομ. Β', σ. 149. [31] Βλ. Προς Ξένην, PG 150, 1081C. [32] Βλ. Περί της εν Χριστώ ζωής, Λόγος A, PG 150, 501 Β. [33] Βλ. 'ο.π. [34] Βλ. Περί τής εν Χριστώ ζωής, Λόγος A \ PG 150, 013Α. [35] Βλ. Περί τής εν Χριστώ ζωής, Λόγος Ζ ', PG 150, G85A. [36] Βλ. Περί της εν Χριστώ ζωής, Λόγος ΣΤ', PG 150, 641BC. [37] Βλ. Ερμηνεία της θείας Λειτουργίας 31, PG 150, 437CD. [38] Βλ. Περί της εν Χριστώ ζωής, Λόγος Ζ', PG 150, 721D. [39] Βλ. Περί της εν Χριστώ ζωής, Λόγος ΣΤ',PG 150, 641D. [40] Βλ. δ.π., 644A. [41] Βλ. δ.π. 644Β. [42] Βλ. δ.π. 644C . [43] Βλ. αγίου Γρηγορίου Παλαμά, Δεκάλογος της κατά Χριστόν νομοθεσίας, PG 150, 1100Β. [44] Βλ. Ομιλία 2, PG 151, 321D. [45] Βλ. Περί της έν Χριστώ ζωής, Λόγος Δ', PG 150, 008ΑΒ. [46] Βλ. Ιω. 16, 13-14: «όταν δε έλθη εκείνος, το πνεύμα της αληθείας... εκείνος εμέ δοξάσει, ότι εκ του εμού λήψεται και αναγγελεί υμίν».

Η αγάπη είναι η μόνη δημιουργική δύναμη

 

               

Ένας καθηγητής κολεγίου ζήτησε από τους μαθητές του της κοινωνιολογίας να πάνε στις φτωχογειτονιές της Βαλτιμόρης και να εξετάσουν το ιστορικό 200 νεαρών αγοριών. Τους ζήτησε, επίσης, να κάνουν μια γραπτή εκτίμηση σχετικά με το μέλλον του καθενός από τ’ αγόρια αυτά. Σ’ όλες τις περιπτώσεις οι φοιτητές έγραφαν: «Δεν έχει καμιά πιθανότητα εξέλιξης».
Είκοσι πέντε χρόνια αργότερα, ένας άλλος καθηγητής κοινωνιολογίας έτυχε να ανακαλύψει αυτήν την παλιότερη έρευνα. Ζήτησε από τους μαθητές του να τη συνεχίσουν και να ψάξουν να βρουν ποια εξέλιξη είχαν αυτά τα παιδιά. Με εξαίρεση είκοσι που είτε είχαν ξενιτευτεί είτε είχαν πεθάνει, από τους υπόλοιπους 180, σύμφωνα με ότι ανακάλυψαν οι φοιτητές, οι 176 ήταν επιτυχημένοι δικηγόροι, γιατροί και επιχειρηματίες, με βαθμό επιτυχίας μάλιστα πολύ πάνω από τον μέσο.
Έκπληκτος, ο καθηγητής αποφάσισε να συνεχίσει την έρευνα σε μεγαλύτερο βάθος. Ευτυχώς όλοι αυτοί που αφορούσε η έρευνα ζούσαν στην ίδια περιοχή και μπόρεσε να μιλήσει με τον καθένα ξεχωριστά και να τον ρωτήσει, «Πού αποδίδεις την επιτυχία σου;» Σε κάθε περίπτωση, η απάντηση ήταν επενδυμένη με συναίσθημα. «Σε μια δασκάλα μου».
Η δασκάλα ζούσε ακόμα, έτσι ο καθηγητής πήγε και τη βρήκε. Ρώτησε την ηλικιωμένη, αλλά με καθαρή σκέψη γυναίκα, ποια ήταν η μαγική συνταγή που χρησιμοποίησε για να ανασύρει αυτά τα παιδιά από τα χαμόσπιτα και να τα εκτοξεύσει στα ύψη που είχαν φτάσει.
Στα μάτια της δασκάλας φάνηκε μια λάμψη και στα χείλη της άνθισε, αχνά, ένα χαμόγελο. «Είναι πολύ απλό», είπε. «Τα αγάπησα αυτά τα παιδιά».

Eric Buuterworth

Απόσπασμα από το μπεστ σέλερ  “Βάλσαμο για την ψυχή” Εκδόσεις Διόπτρα

Πηγή:enallaktikidrasi.com
πηγή : Diakonima

Ο δρόμος της αρετής

Του  αγίου Πατρός ημών  Διαδόχου Φωτικής

Από  "Τα 100 πρακτικά κεφάλαια" (κεφάλαια 76-100)



93. Ο δρόμος της αρετής, σ' εκείνους που αρχίζουν να έχουν έρωτα για την ευσέβεια φαίνεται σκληρός και πολύ σκυθρωπός, όχι γιατί είναι πράγματι τέτοιος, αλλά γιατί η ανθρώπινη φύση ευθύς από τη γέννηση ζει και συναναστρέφεται μέσα στο πλάτος των ηδονών.
Σ' εκείνους που μπόρεσαν να φτάσουν στο μέσο του δρόμου, φαίνεται ευχάριστος και ξεκούραστος, επειδή έχει υποταχθεί η κακία στην συνήθεια της αρετής και χάνεται μαζί με την ανάμνηση των παράλογων ηδονών. Γι αυτό η ψυχή στο εξής βαδίζει μ' ευχαρίστηση το δρόμο των αρετών. Για τούτο ο Κύριος, όταν μας προτρέπει στο δρόμο της σωτηρίας, στην αρχή λέει: «Πόσο στενός και δύσκολος είναι ο δρόμος που οδηγεί στη βασιλεία! Και είναι λίγοι όσοι τον βρίσκουν»(Ματθ. 7, 14). Σ' εκείνους πάλι που με θερμή διάθεση αποφασίζουν την τήρηση των αγίων εντολών Του, λέει: «Ο ζυγός μου είναι ήπιος και το φορτίο μου ελαφρό»(Ματθ. 11, 30). Πρέπει λοιπόν από την αρχή του πνευματικού αγώνα να εργαζόμαστε με κάποια βία τις άγιες εντολές του Θεού, ώστε ο αγαθός Κύριος, βλέποντας το σκοπό και τον κόπο μας, να μας δώσει θέληση έτοιμη να υπηρετεί με πολλή ευχαρίστηση τα ένδοξα θελήματά Του. Γιατί ο Κύριος είναι που κάνει πρόθυμη τη θέληση(Παροιμ. 8, 35), ώστε με πολλή χαρά να εργαζόμαστε ακατάπαυστα το αγαθό. Τότε πράγματι θα αισθανθούμε ότι ο Θεός είναι αυτός που ενεργεί μέσα μας και το να θέλομε και το να ενεργούμε κατά τη θέλησή Του(Φιλιπ. 2, 13).


πηγή : Ομολογία Πίστεως
πηγή: Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών,
μεταφρ. Αντώνιος Γαλίτης,
εκδ. Το περιβόλι της Παναγίας, 1986, α΄τόμος, σελ. 310-325

 

Η «χειροβομβίδα» της Θράκης που τινάζει την Τουρκία στον αέρα

 

Η «λάθος» ανάγνωση της Συνθήκης της Λοζάνης οδηγεί σε τουρκικό εφιάλτη

Οι “χρήσιμοι ηλίθιοι” τουρκόφρονες της Θράκης αποτελούν τον πυροκροτητή εξελίξεων που θα οδηγήσουν στον διαμελισμό της “μητέρας πατρίδας” τους

Σε όποιον “Τούρκο” της Θράκης δεν αρέσει η συμφωνία της Λοζάννης, μπορεί να την “παρακάμψει”, αλλά όχι να την αμφισβητήσει…
Σε όποιον “Τούρκο” της Θράκης δεν αρέσει η ελληνική “φορεσιά”, μπορεί να την “αλλάξει” ακόμα και σήμερα. Προβλέπεται από τη Συνθήκη ακόμα κι αυτό. Μπορεί να περάσει στην άλλη πλευρά των συνόρων και να αποζημιωθεί για την περιουσία του από τα “διαθέσιμα” που έχει το τουρκικό κράτος ακόμα και σήμερα. Αφήνει ως Τούρκος την περιουσία του στην Ελλάδα και παίρνει περιουσία στην Τουρκία. Προβλέπεται ακόμα και σήμερα τέτοια αποζημίωση.
Αν, δηλαδή, ο Ντενεκές Ντεντές —και ο κάθε Ντεντές— αισθάνεται Τούρκος, μπορεί να εγκαταλείψει την Ελλάδα για την πατρίδα του. Με βάση τον νόμο, πατρίδα του δεν είναι η Θράκη, εφόσον δεν αντιμετωπίζεται από αυτόν ως γηγενής. Με βάση τον νόμο είναι ένας απλός κάτοικος της Ελληνικής Θράκης και Έλληνας υπήκοος για όσο εξακολουθεί να κατοικεί σ’ αυτήν. Από εκεί και πέρα πραγματική του πατρίδα είναι ό,τι διαλέξει ο ίδιος. Ό,τι ίσχυε και για τον ίδιο τον Κεμάλ Ατατούρκ.
Οι “Ντεντέδες” την Τουρκία απειλούν και όχι την Ελλάδα. Ένας αναγνωρισμένος εθνικά “Τούρκος” Ντεντές στη Θράκη μετατρέπει αυτόματα τη μέχρι τώρα απλά Ανατολική Τουρκία σε “κατακτημένο” Κουρδιστάν. Ένας αναγνωρισμένος εθνικά “Τούρκος” Ντεντές με νόμιμη περιουσία στη Θράκη, θα έδινε δικαίωμα για αναγνώριση ταυτότητας και απαίτηση περιουσίας ενός Κούρδου στην Ανατολική Τουρκία. Ποιον λοιπόν απειλεί περισσότερο ο “Τούρκος” Ντεντές;

Γράφει ο Μιχάλης Κόκκινος 


Με τα όρια της παράνοιας φαίνεται πως φλερτάρει το πολιτικό σύστημα της Τουρκίας. Την ώρα που η γειτονική χώρα δίνει μία τριμέτωπη μάχη εναντίον Συρίων, Κούρδων και τζιχαντιστών, με αμφιλεγόμενο αποτέλεσμα για τη μοίρα της στην περιοχή, πολιτικοί κύκλοι διαρρέουν απίθανα σενάρια σχετικά με τη Συνθήκη της Λοζάνης.
Ο αμερικανός αναλυτής Nikolas Danforth, σε εκτενές άρθρο του στο έγκριτο περιοδικό Foreign Policy με τίτλο Notes on a Turkish Conspiracy, καταγράφει τους ισχυρισμούς των συνωμοσιολόγων για το μέλλον της Τουρκίας μετά την υποτιθέμενη λήξη της Συνθήκης της Λοζάνης(;) και τη γένεση της νέας Τουρκίας που οραματίζεται ο Ταγίπ Ερντογάν, από τη Μοσούλη ως τη Θράκη. Στο συγκεκριμένο άρθρο ο Ν. Danforth καταγράφει τους ισχυρισμούς κύκλων της Τουρκίας, ότι υπάρχουν μυστικά άρθρα που υπέγραψαν Τούρκοι και Βρετανοί διπλωμάτες στη Λοζάνη, πριν από έναν περίπου αιώνα και στα οποία αναφέρεται ότι η περιοχή της Ελληνικής Δυτικής Θράκης θα επιστρέψει στην Τουρκία, μαζί με περιοχές του σημερινού Ιράκ, όπως η Μοσούλη.
Ο αρθρογράφος, βέβαια, επισημαίνει ότι πρόκειται μόνο για σενάρια, προσθέτοντας ότι η Συνθήκη της Λοζάνης δεν περιλαμβάνει κανένα κρυφό άρθρο για λήξη της ισχύος της, αλλά είναι ενδιαφέρον να εξετάσει κανείς το τι αποκαλύπτουν όλες αυτές οι θεωρίες συνωμοσίας για τον τρόπο που αντιδρά το τουρκικό πολιτικό σύστημα σε περιόδους εξαιρετικά κρίσιμες για το μέλλον της χώρας.

Οι σκέψεις που διατυπώνονται σχετικά με την υποτιθέμενη λήξη της Συνθήκης της Λοζάνης διαφοροποιούνται ανάλογα με τις πολιτικές απόψεις του εκάστοτε συνωμοσιολόγου. Οι επικριτές του Ερντογάν υποστηρίζουν ότι ο τούρκος Πρόεδρος συνεργάζεται με την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου Κουρδιστάν, ότι σχεδιάζει ένα νέο Βόσπορο για να διασφαλίσει την πρόσβαση των αμερικανικών πλοίων στη Μαύρη Θάλασσα ή ότι επιχειρεί να υπονομεύσει την κυριαρχία που διασφάλισε ο Ατατούρκ για την Τουρκία. Οι υποστηρικτές του Ερντογάν, αντίθετα, θεωρούν ότι, με τη λήξη της Συνθήκης της Λοζάνης, η Τουρκία αποκτά τη δυνατότητα διόρθωσης των συνόρων που είχε διασφαλίσει πριν από 100 χρόνια, ανακαταλαμβάνοντας περιοχές όπως η Μοσούλη και μέρος της Δυτικής Θράκης.

Αν ο Ερντογάν εμμείνει στην επιλογή του να εισέλθει στη Θράκη με πρόσχημα τα θρήσκευμα, στην πραγματικότητα ανοίγει τον δρόμο για να «επιστρέψει» στην Μικρά Ασία όχι μόνον η Ελλάδα, αλλά και η Ευρώπη, με το ίδιο πρόσχημα. Αυτό, όμως, δεν συμφέρει την Τουρκία, κα μάλιστα σε μία εποχή που είναι υποχρεωμένη λόγω των ενταξιακών της διαπραγματεύσεων να αναγνωρίζει δικαιώματα. Δεν την συμφέρει να ανοίξει το ζήτημα της θρησκείας, ούτε καν σε επίπεδο Ισλάμ, γιατί το κεμαλικό καθεστώς θα απειληθεί με πτώση. Αν όμως απειληθεί το καθεστώς αυτό, παύει στην πραγματικότητα να υπάρχει Τουρκία όπως σήμερα, τουλάχιστον, την γνωρίζουμε. Εκτός και αν αυτός είναι ο απώτερος στόχος της ηγεσίας Ερντογάν!
Διαχρονικά, τα κόμματα των Ισλαμιστών στην Τουρκία εξέφραζαν πολιτικά τους «ριγμένους» από τη Συνθήκη της Λοζάνης, τους γηγενείς μουσουλμάνους τούρκους της Μικράς Ασίας. Η σύγκρουση Κεμαλιστών – Ισλαμιστών στην Τουρκία συμπυκνώνει έριδες σχεδόν 100 χρόνων. Οι «εισαγόμενοι» Ευρωπαίοι κεμαλιστές από τα Βαλκάνια κυριάρχησαν οικονομικά και πολιτικά στους γηγενείς πληθυσμούς της Μικράς Ασίας, καταδικάζοντάς τους να ζουν στο περιθώριο. Η εκλογή Ερντογάν ανέτρεψε αυτή τη σχέση και, ως πολιτικός εκπρόσωπος των γηγενών ισλαμιστών, δεν θα διστάσει να διαλύσει και την ίδια την Τουρκία (όπως οι νεότουρκοι την Οθωμανική Αυτοκρατορία), προκειμένου να «ξηλώσει» από την εξουσία της χώρας τους κεμαλιστές δυνάστες της.

Η Οθωμανική Αυτοκρατορία στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο επέλεξε την Γερμανία και έχασε. Κατέρρευσε και δημιουργήθηκε μία μικρότερη χώρα, η Τουρκία, στην οποία ο Κεμάλ τράβηξε μία διαχωριστική γραμμή με το παρελθόν και τη θρησκεία, την οποία έθεσε εκτός κράτους. Σχεδόν 100 χρόνια μετά, η Τουρκία είναι μία χώρα διαφορετική από εκείνη του Ατατούρκ. Είναι ακριβώς το αντίθετο. Η θρησκεία καθορίζει το Κράτος. Έκανε, όμως, ένα δεύτερο ιστορικό λάθος: γέννησε, γιγάντωσε και τώρα είναι δέσμια του «Ισλαμικού Κράτους» (ISIS). Και έρχεται και πάλι σε αντίθεση (όπως στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο) με όλη τη Δυτική κοινότητα. «Θα διαλυθούμε και θα υποστούμε, όπως και τότε, τις συνέπειες των λανθασμένων συμμαχιών», τόνισε ο τούρκος θρησκευτικός ηγέτης Φετουλάχ Γκιουλέν, σε δήλωσή του που απευθυνόταν στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Στον τομέα της τουρκικής εσωτερικής πολιτικής, η συζήτηση για το τέλος της Συνθήκης της Λοζάνης αντανακλά τους φόβους ορισμένων και τις ελπίδες άλλων ότι, με τον πρώην πρωθυπουργό και νυν Πρόεδρο, η Τουρκία εισέρχεται σε μία δεύτερη περίοδο δημοκρατίας, αυτή που ο Ερντογάν αποκαλεί «Νέα Τουρκία. Οι υποστηρικτές του πιστεύουν ότι το τουρκικό κράτος θα απαλλαγεί από τον αυταρχισμό που χαρακτηρίζει την δημοκρατία του Ατατούρκ, ενώ οι επικριτές ανησυχούν για την υποχώρηση του κοσμικού κράτους.

Όπως επισημαίνει, μεταξύ άλλων, ο αρθρογράφος, οι αμερικανοί παρατηρητές ξεχνούν συχνά ότι, όταν ήρθε το ΑΚΡ στην εξουσία, τα σύνορα της Τουρκίας και όχι μόνο εκείνα της Μέσης Ανατολής, αποτελούσαν ενδεχόμενα σημεία ανάφλεξης. Ένας πόλεμος με την Ελλάδα φάνταζε πιθανός το ίδιο και με το Ιράν, τη Συρία, το Ιράκ και την Αρμενία. Η θεωρία των μηδενικών προβλημάτων του Αχμέτ Νταβούτογλου άλλαξε τα δεδομένα, μολονότι η Αραβική Άνοιξη έδειξε τα όριά της.
Σήμερα, με ορατό το ενδεχόμενο μεταφοράς του μετώπου μεταξύ Ισλαμικού Κράτους και Κούρδων από τη Συρία εντός της Τουρκίας, παράλληλα με την αναθέρμανση της διένεξης της Άγκυρας με το ΡΚΚ, η Συνθήκη της Λοζάνης είναι το μόνο ασφαλές σημείο αναφοράς για το μέλλον της Τουρκίας, ικανό να σφραγίσει την προσωπική ασφάλεια και την σταθερότητα των τούρκων πολιτών.

Ενδεχομένως, η αποκάλυψη του Foreign Policy να μην ήταν ανησυχητική, αν δεν συνδυαζόταν με την πρόσφατη κάθοδο στις ευρωεκλογές του ρατσιστικού τουρκικού κόμματος DEB (Κόμμα Ισότητας, Ειρήνης και Φιλίας) στην Ξάνθη και τη Ροδόπη. Το DEB κατάφερε τον Μάιο να εκλεγεί πρώτο στην Ξάνθη με 25% και στη Ροδόπη με 40% (συνολικά 40.000 ψήφοι). Σύμφωνα με την «Καθημερινή», προς ενίσχυση του DEB κατέφθασαν με μισθωμένα λεωφορεία περισσότεροι από 4.00 ψηφοφόροι, μουσουλμάνοι Έλληνες πολίτες, καταγόμενοι από τη Ροδόπη, που ζουν ως εργαζόμενοι, συνταξιούχοι ή φοιτητές στην Τουρκία. Ειδικά στην Κομοτηνή, το DEB δείχνει να συσπειρώνει τουλάχιστον το 90% των μουσουλμάνων εκλογέων.
Το φιλοτουρκικό κόμμα DEBμ, που αυτοαποκαλείται «Κόμμα Ειρήνης, Ισότητας και Φιλίας», στις αρχές του χρόνου εξέδωσε προκλητικότατη ανακοίνωση στα τουρκικά με αφορμή την 29η Ιανουαρίου, χαρακτηρίζοντας την «Ημέρα Εθνικής Αντίστασης των Τούρκων της Δυτικής Θράκης»! Τα μέλη του DEB στην Ξάνθη και την Κομοτηνή, βλέπουν τους Αλβανούς του Κοσσόβου να «πετυχαίνουν» τους στόχους τους και νομίζουν ότι για λόγους «πατριωτισμού» πρέπει να τους μιμηθούν. Αυτό που δεν βλέπουν είναι ότι αυτοί είναι διαφορετική περίπτωση από εκείνους. Εκείνοι ήταν πάντα Αλβανοί μέσα σε Σέρβους. Οι «τούρκοι» της Θράκης δεν είναι τέτοιοι. Οι μουσουλμάνοι στη Θράκη συμφώνησαν να είναι «Έλληνες» για να διατηρήσουν τις περιουσίες τους στο ελληνικό τμήμα της Θράκης. Για όσο διάστημα διατηρούν τις περιουσίες τους στο ελληνικό της μέρος, καθίστανται παράνομοι ίδιοι όταν θέτουν θέμα εθνικού αυτοπροσδιορισμού. Η μειονότητα της Θράκης έχει το δικαίωμα να διαμαρτύρεται μόνο για θέματα που άπτονται της ελευθερίας της θρησκευτικής πίστης (και κάτι τέτοιο δεν υφίσταται, αφού απολαμβάνουν πλήρη δικαιώματα στην άσκηση των θρησκευτικών τους καθηκόντων). Όλα τα άλλα τα έχει προβλέψει προ πολλού η Συνθήκη της Λοζάνης.

Η «χειροβομβίδα» της Θράκης
Αρχικά, είναι πολύ σημαντικό να καταλάβει ο αναγνώστης τον τρόπο με τον οποίο δημιουργούνται και λειτουργούν οι Διεθνείς Νόμοι και οι Διεθνείς Συνθήκες. Εκ των δεδομένων, οι διεθνείς συνθήκες δημιουργούν ένα περιβάλλον, το οποίο είναι «τεχνητό». Γιατί, αν το περιβάλλον ήταν φυσικό, δεν θα χρειαζόταν μία Συνθήκη για να το κάνει λειτουργικό. Ακριβώς, λοιπόν, επειδή το περιβάλλον δεν είναι φυσικό, δεν είναι ασφαλές εκεί όπου απαιτούνται ειδικές γνώσεις να εμπλέκονται άνθρωποι χωρίς αυτές, για να μην προκαλούνται «ατυχήματα».

Μία τέτοια συνθήκη είναι και η Συνθήκη της Λοζάνης, μέσω της οποίας παραχωρήθηκε η Δυτική Θράκη στην Ελλάδα. Η Συνθήκη, η οποία αν δεν προσεχθεί στις λεπτομέρειές της μπορεί να τινάξει τα πάντα στον αέρα. Μπορεί να καταστρέψει όλους τους εμπλεκόμενους, και πρώτους αυτούς που σήμερα δείχνουν να μην την σέβονται. Αυτό σημαίνει ότι όλοι αυτοί που διακινούν συνωμοσιολογικά σενάρια για το μέλλον της Θράκης (ψευτο-μουφτήδες, εκκολαπτόμενοι πολιτικοί εκπρόσωποι και τοπικοί μουσουλμάνοι τουρκόφρονες δημοσιογράφοι) είναι επικίνδυνοι πρωτίστως για την Τουρκία και μετά για την Ελλάδα.
Ακριβώς επειδή δεν διαθέτουν τις απαιτούμενες γνώσεις διεθνούς δικαίου, καταφεύγουν στον μιμητισμό πολιτικών εθνικών διεκδικήσεων, χωρίς να γνωρίζουν τι ακριβώς είναι αυτό που μιμούνται, και, κυρίως, αν τους συμφέρει να το μιμούνται. Όταν λειτουργείς υπέρ του τουρκικού εθνικισμού, και δεν γνωρίζεις τι ακριβώς απειλεί το τουρκικό κράτος, είναι θέμα χρόνου να ενεργήσεις εις βάρος σου!

Οι αυτοπροσδιοριζόμενοι ως «Τούρκοι της Θράκης» (DEB) μιμούνται στις συμπεριφορές τους άλλες εθνικές μειονότητες (κυρίως των Βαλκανίων), οι οποίες εκμεταλλεύονται την έννοια της εντοπιότητας προκειμένου να εκφράσουν αιτήματα για δικαιώματα εθνικού αυτοπροσδιορισμού, ονειρευόμενοι αυτονομίες κ.λ.π. Είναι όμως ασφαλές (για τους ίδιους) αυτό που κάνουν;

Τα πάντα ξεκινούν από το γεγονός ότι αντιλαμβάνονται τους εαυτούς τους ως αυτόχθονες και, πάνω σε αυτό το δεδομένο, χτίζουν την επιχειρηματολογία τους και εγείρουν διεκδικήσεις. Ειδικά μετά την πρόσφατη «επιτυχία» των Αλβανών του Κοσσόβου και της Ιλιρντά, αυτοί έχουν γίνει τα πρότυπά τους. Αυτό όμως είναι λάθος. Κι αυτό γιατί, αν γνωρίζει κάποιος πως λειτουργεί το διεθνές δίκαιο, θα διαπιστώσει ότι δεν υπάρχουν «αυτόχθονες» στη Θράκη!
Ακόμα και αν οι ίδιοι οι Έλληνες για οποιονδήποτε λόγο απαρνούνταν την ελληνικότητα της Θράκης, οι Τούρκοι θα έπρεπε να ήταν εκείνοι που θα διαμαρτύρονταν για ωμή παραβίαση της Διεθνούς Συνθήκης. Ακόμα και αν οι ίδιοι οι Έλληνες αναγνώριζαν από μόνοι τους τουρκική εθνική μειονότητα στη Θράκη, οι τούρκοι και το τουρκικό κράτος θα έπρεπε να τους καταγγείλουν στα διεθνή δικαστήρια, καθώς θα έπρεπε να βλέπουν μία τέτοια αναγνωρισμένη μειονότητα ως «χειροβομβίδα», η οποία τοποθετείται εκ του πονηρού στα χέρια τους, με στόχο την απειλή της ασφάλειάς τους, ενέργεια που θα ισοδυναμούσε με casus belli.

Το «ειδικό περιβάλλον» της Συνθήκης της Λοζάνης
Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, το περιβάλλον στη Θράκη είναι τεχνητό. Ως εκ τούτου, τα πράγματα δεν είναι όπως φαίνονται. Για να υπάρχει ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή, τα πάντα θα πρέπει να ερμηνεύονται όπως επιβάλει η Συνθήκη της Λοζάνης, και όχι όπως επιβάλει η λογική. Σύμφωνα, λοιπόν, με την περίφημη Συνθήκη, η Θράκη είναι κεφάλαιο «ανταλλαγής». Νομικά ήταν «ακατοίκητη» πριν από την παράδοσή της στην Ελλάδα, όπως νομικά ήταν «ακατοίκητη» και η Μικρά Ασία ή ο Πόντος πριν από την παράδοσή τους στην Τουρκία. Νομικά, δηλαδή, η Θράκη δεν ήταν πατρίδα κανενός, ώστε από αυτό το στοιχείο να έλκει και η ίδια την «ταυτότητά» της.

Η Θράκη δεν είναι ελληνική επειδή η πλειονότητα των κατοίκων της ήταν κάποτε-ή σήμερα- Έλληνες. Ελληνική είναι γιατί ανήκει νόμιμα στην Ελλάδα. Θα ήταν ελληνική, ακόμα και αν η πλειονότητα των κατοίκων της ήταν Κινέζοι, επειδή ακριβώς δόθηκε ως κεφάλαιο «αντιπαροχής» στους Έλληνες και στην Ελλάδα. Οι τούρκοι πήραν το ανάλογο «ελληνικό κεφάλαιο» στην Μικρά Ασία και έδωσαν ως «αντιπαροχή» κεφάλαιό τους στην Ευρώπη.
Συμφωνήθηκε, δηλαδή, από τους άμεσα συμβεβλημένους στη Συνθήκη ότι όλοι όσοι βρίσκονται ή θα βρίσκονται ποτέ να κατοικούν νόμιμα στη Θράκη θα δηλώνονται Έλληνες. Νόμιμοι θα είναι μόνον αν δηλώνουν Έλληνες, ανεξαρτήτως του τι ήταν εθνικά προηγουμένως ή του τι πίστευαν θρησκευτικά. Το ακριβώς αντίστοιχο έγινε και στην Τουρκία. Όποιος παρέμεινε μετά την ανταλλαγή στην Τουρκία (πλην συγκεκριμένων και απόλυτα προσδιορισμένων εξαιρέσεων) είναι νόμιμος στη Μικρά Ασία μόνον ως τούρκος πολίτης.
Αυτά δεν έγιναν από τύχη, ούτε από τις συγκυρίες. Είναι αποτελέσματα συγκεκριμένης στρατηγικής, η οποία εξυπηρετούσε τα συμφέροντα αυτών που τα διαπραγματεύθηκαν.

Εδώ πρέπει να προσέξει ο αναγνώστης, γιατί οι όροι είναι πολύ σημαντικοί στην περιγραφή τόσων λεπτών καταστάσεων. Έλληνες και Τούρκοι συμφώνησαν μεταξύ τους να μην φαίνεται πουθενά ότι «κατάκτησαν» το παραμικρό. Νομικά δεν «έδιωξαν» οι Τούρκοι τους Έλληνες από τη Μικρά Ασία, αλλά «έφυγαν» από μόνοι τους από αυτήν, για να ζήσουν με ομοίους τους στη νέα πατρίδα τους. Ομοίως δεν «έδιωξαν» οι Έλληνες τους τούρκους από τις λεγόμενες «νέες χώρες» και, άρα, και από τη Θράκη. Και συμφώνησαν σε αυτό, γιατί αυτό ήταν το συμφέρον και για τις δύο πλευρές.

Αν δεν συμφωνούσαν σε αυτό το δεδομένο, θα υπήρχε πρόβλημα και για τους δύο: γιατί «κατακτητής» στην «κατάκτησή» του είναι υποχρεωμένος να αναγνωρίσει εθνικά δικαιώματα σε γηγενείς πληθυσμούς, εφόσον είναι αλλοεθνείς. Άρα, αν οι τούρκοι του Κεμάλ «κατακτούσαν» τη Μικρά Ασία, θα έπρεπε να ανεχθούν και να αναγνωρίσουν δικαιώματα όχι μόνον στην ελληνική εθνική μειονότητα της Μικράς Ασίας, αλλά και σε πλήθος άλλες. Δεν μπορούσαν να «ξηλώσουν» καμία από αυτές από τη Μικρά Ασία, επειδή αυτό θα τους βόλευε. Σε μία τέτοια περίπτωση, θα κατηγορούνταν για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, γενοκτονία κ.λ.π. Άλλωστε, αυτό είναι το κύριο επιχείρημα για τη σθεναρή αντίδρασή τους απέναντι στη διεθνώς αναγνωρισμένη γενοκτονία των Αρμενίων.

Βεβαίως, ούτε την ελληνική πλευρά συνέφερε να εμφανίζει τη Θράκη ως προϊόν κατάκτησης. Δεν προσαρτήθηκε η Θράκη στον ελληνικό κορμό ως «προϊόν» κατακτητικής δραστηριότητας του ελληνικού κράτους. Ούτε καν «απελευθερώθηκε» (ούτε αυτή η έννοια σε απαλλάσσει από τις υποχρεώσεις σου απέναντι σε μειονότητες ξένων πληθυσμών). Η Θράκη ως χώρος προστέθηκε στο ελληνικό κράτος με την ταπεινή «λογιστική» λογική, βάσει της οποίας προστίθεται νέα ιδιοκτησία πάνω σε παλαιά ιδιοκτησία. Δεν απελευθερώθηκε από κάποιον κατακτητή, γιατί δεν κατακτήθηκε από κάποιον νέο. Αν συνέβαινε αυτό, οι τούρκοι της Θράκης θα προστατευόταν ως εθνική μειονότητα, με δικαίωμα παραμονής σε αυτόν τον χώρο. Δεν θα μπορούσαν οι Έλληνες νε τους διώξουν στην Τουρκία, γιατί θα κατηγορούνταν επίσης γα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και γενοκτονία.

Γίνεται έτσι αντιληπτό ότι, αν δεν συμφωνούσαν όλα αυτά μεταξύ τους Έλληνες και Τούρκοι, δεν θα μπορούσαν να πραγματοποιήσουν ανταλλαγή πληθυσμών. Δεν θα μπορούσαν να κάνουν αναγκαστική ανταλλαγή πληθυσμών και να απειλούν με μόνιμη βία όποιους Έλληνες ή Τούρκους αντιδρούσαν στην μεθόδευση και επεδίωκαν να παραμείνουν στα πατρογονικά τους εδάφη με αναγνωρισμένα και κατοχυρωμένα εθνικά δικαιώματα. Δεν δόθηκε επιλογή στους Έλληνες Πόντιους να παραμείνουν στον Πόντο ως τέτοιοι, όπως δεν δόθηκε επιλογή και στους τούρκους Θρακιώτες. Όποιος επέλεγε να παραμείνει στα χώματα που γεννήθηκε, θα παρέμενε υπό τους νέους όρους της Συνθήκης. Ό,τι κι αν ήταν προηγουμένως, στη Μικρά Ασία θα μπορούσε να παραμείνει μόνον ως τούρκος και στη Θράκη μόνον ως Έλληνας.

Υπήρξε, δηλαδή, μία χρονική συγκυρία μετά τον Α’ Παγκόσμιο, με τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, κατά την οποία Έλληνες και Τούρκοι βρέθηκαν στιγμιαία στο «κενό» δίχως πατρίδα, αλλά με συγκεκριμένο και απόλυτα καταμετρημένο κεφάλαιο εκατέρωθεν του Αιγαίου. Είχαν κεφάλαιο να μοιράσουν, και από αυτά που θα συμφωνούσαν θα προέκυπταν οι νέες πατρίδες τους. Πριν τη συμφωνία ήταν «απάτριδες» λαοί που μετά την συμφωνία απέκτησαν πατρίδες, τις οποίες μπορούσαν να αποτυπώσουν στον χάρτη. Ούτε καν η τότε ελεύθερη Ελλάδα δεν εξαιρέθηκε ως κεφάλαιο από αυτή τη γενική καταμέτρηση, που εξυπηρετούσε αυτή την εφ’ όλης της ύλης ελληνοτουρκική συμφωνία. Αφού έτσι έμπαινε τέλος οριστικά σε μία συνύπαρξη εκατοντάδων χρόνων και στις δύο πλευρές του Αιγαίου, που καθόριζε με εξαιρετική σαφήνεια τα μεταξύ τους σύνορα.

Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι εκεί εδράζεται το επιχείρημα της Άγκυρας για την όποια δυνητική επέκταση της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, η οποία απειλείται με casus belli, γιατί (σύμφωνα με την τουρκική πλευρά) αναθεωρεί τα όσα συμφωνήθηκαν στη Λοζάνη. Ενώ τα ό,ποια σημεία σύγκρουσης των δύο κρατών βρίσκονται στα Δωδεκάνησα (Ίμια, Αγαθονήσι, Καστελλόριζο, ΑΟΖ), τα οποία περιήλθαν μετά από την παραχώρησή τους από την Ιταλία στην Ελλάδα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και, επομένως, έμειναν εκτός Συνθήκης.

Το παράδοξο της Τουρκίας
Έτσι, στην παραπάνω λογική, έχουν χτιστεί τα δύο αυτά κράτη εκατέρωθεν του Αιγαίου. Όσοι ήθελαν να διατηρήσουν την αυθεντική εθνική τους ιδιότητα, μετακινήθηκαν προς τη μεριά της νέας τους πατρίδας. Όσοι αισθάνονταν Τούρκοι και βρισκόταν στα Βαλκάνια, μετακινήθηκαν στη Μικρά Ασία, και όσοι βρίσκονταν ήδη στη Μικρά Ασία παρέμειναν εκεί με τα ίδια δικαιώματα και όχι με πλεονέκτημα εντοπιότητας.

Το ίδιο έγινε και με τους Έλληνες, όσοι ήταν στα Βαλκάνια παρέμειναν στις εστίες τους, ενώ όσοι βρισκόταν στη Μικρά Ασία ξεκίνησαν την πορεία τους προς τη νέα πατρίδα. Οι ντόπιοι θα διατηρούσαν τις προηγούμενες περιουσίες τους και οι πρόσφυγες θα έπαιρναν κλήρους αποζημίωσης για τις περιουσίες που άφησαν πίσω τους. Οι πάντες ξεκίνησαν τη ζωή τους από μηδενική βάση (σ.ιστ.: Στο σημείο αυτό πρέπει να τονιστεί πως η συμφωνία της Συνθήκης της Λοζάνης έγινε μετά τις σφαγές Ελλήνων από τους Τούρκους στην Μικρά Ασία και τον Πόντο (οπότε και δεν υπήρξε κανένας ταξιδιωτικός περίπατος, ήρεμη εγκατάλειψη των πατρογονικών τους εδαφών ή δικαίωμα απόφασης για παραμονή ή όχι στους Έλληνες της Μικράς Ασίας και του Πόντου, σε πλήρη αντίθεση με τους τούρκους της Θράκης), και αυτή η Συνθήκη αποτέλεσε την μεγάλη ευκαιρία για τον Κεμάλ Ατατούρκ να μην συρθεί στο διεθνές δικαστήριο ως εγκληματίας κατά της ανθρωπότητας και γενοκτόνος, ενώ ελέγχεται η ελληνική χαλαρότητα στην παράδοση της Ανατολικής Θράκης που ήταν πλήρως καλυμμένη – οχυρωμένη από τον Ελληνικό Στρατό).

Εξαιτίας, λοιπόν, εκείνης της συμφωνίας, οι Έλληνες πήραν το υπόλοιπο της Μακεδονίας, τη μισή Θράκη και τα –φτωχά εκείνη την εποχή- νησιά του Αιγαίου. Οι τούρκοι πήραν την άλλη μισή (ανατολική) Θράκη, μαζί με τη μυθική Κωνσταντινούπολη και την τερατώδη Μικρά Ασία. Όμως, το μεγάλο κέρδος του Κεμάλ ήταν αλλού. Με την «αποζημίωση» των Ελλήνων κατάφερε και πήρε κεφάλαιο και από άλλους λαούς, τους οποίους δεν αποζημίωσε με έναν ίδιο και «δίκαιο» τρόπο. Με τη συμφωνία του με τους Έλληνες να μην αναγνωρίζονται εθνικές μειονότητες εντός των συνόρων των νέων χωρών, στέρησε αυτό το δικαίωμα και από τις άλλες εθνικότητες, οι οποίες βρίσκονταν ως γηγενείς στη Μικρά Ασία. Επειδή ακριβώς «δέχθηκαν» οι Έλληνες να απαρνηθούν συνειδητά την εθνική τους ταυτότητα στη Μικρά Ασία, την απαρνήθηκαν υποχρεωτικά και παρά τη θέλησή τους και οι Κούρδοι και οι Αρμένιοι και οι Αλεβήδες και πολλοί άλλοι. Όμως, οι Έλληνες είχαν «αποζημιωθεί» ενώ οι υπόλοιποι όχι.

Η σύγκρουση των πιο ισχυρών παραγόντων της καταρρέουσας αυτοκρατορίας, Ελλήνων και Τούρκων, «ωφέλησε» αμφότερους, αλλά έβλαψε τους υπόλοιπους λαούς της Μικράς Ασίας. Με τον «μανδύα» της νομιμότητας σε ό,τι αφορά τις πρακτικές των ανταλλαγών κεφαλαίου και πληθυσμών, ο Κεμάλ και το νεότευκτο κράτος του αδίκησαν όλες τις άλλες μειονότητες της Μικράς Ασίας. Ήταν τόσο θολά τα πράγματα, που κανένας δεν μπορούσε να διακρίνει πότε οι στρατιωτικές δυνάμεις του Κεμάλ «συνόδευαν» ανταλλάξιμους πληθυσμούς και πότε «ξήλωναν» μη ανταλλάξιμους. Η ασάφεια της εποχής τους επέτρεπε να κάνουν εγκλήματα, ενώ η σαφήνεια της Συνθήκης τους προστάτευε, εφόσον μιλούσε για ανταλλαγή εθνικών ομάδων, η οποία γινόταν με τη «βοήθεια» θρησκευτικών κριτηρίων.

Ο Κεμάλ και οι νεότουρκοι των Βαλκανίων, ερχόμενοι στη Μικρά Ασία, στην κυριολεξία θησαύρισαν! Σκεφτείτε ότι 1.650.000 τούρκοι υπήκοοι, χριστιανικού θρησκεύματος, μοιράστηκαν ως Έλληνες μεταξύ τους το μέρος που τους αντιστοιχούσε στην αντικειμενικά μικρή Ελλάδα, ενώ στη Μικρά Ασία πήγαν 670.000 Έλληνες υπήκοοι, μουσουλμανικού θρησκεύματος, που, ως Τούρκοι, τη μοιράστηκαν σχεδόν μόνοι τους.

Όλα αυτά νομιμοποιήθηκαν εξαιτίας της Συνθήκης της Λοζάνης. Αυτή η συνθήκη είναι εκείνη που απαλλάσσει την Τουρκία (άρα και τους κυρίαρχους Κεμαλιστές) από τις κατηγορίες –άρα και τις υποχρεώσεις- για αποζημιώσεις απέναντι σε Κούρδους ή τους Αρμένιους. Όσο κι αν αυτό φαίνεται παράδοξο, αποτελεί γεγονός ότι από τη Συνθήκη της Λοζάνης καθορίζονται ένα πλήθος παραμέτρων, οι οποίες φαινομενικά δεν έχουν σχέση με τα εμφανώς εμπλεκόμενα μέρη. Για παράδειγμα, ακόμη και τα σύνορα της Τουρκίας με τη Συρία ή το Ιράκ, καθορίζονται βάσει αυτής της Συνθήκης.
Η Συνθήκη της Λοζάνης είναι αυτή που δίνει στην Τουρκία κυριαρχικά δικαιώματα στο σύνολο της Μικράς Ασίας, άρα και στην κουρδική περιοχή, και της επιτρέπει να αναπτυχθεί στρατιωτικά εντός του συνόλου της μικρασιατικής περιοχής. Χωρίς αυτή τη Συνθήκη, είναι παράνομος ο τουρκικός στρατός στα εδάφη των Κούρδων. Χάρη σε αυτή τη Συνθήκη, «δεν υπάρχουν» Κούρδοι στο Κουρδιστάν και είναι όλοι τους Τούρκοι.

Ταυτόχρονα, όμως, εξαιτίας της ίδιας της Συνθήκης, η Τουρκία απαλλάχθηκε και από το πρόβλημα των χριστιανών, οι οποίοι δεν αρνήθηκαν να μετακινηθούν από τη Μικρά Ασία. Εξαιτίας της Συνθήκης δεν ίσχυε κανένας διεθνής νόμος προστασίας θρησκευτικών δικαιωμάτων. Αυτοί, οι οποίοι θα δήλωναν ψευδώς ότι είναι Τούρκοι και μωαμεθανοί για να παραμείνουν στα πατρώα εδάφη τους και να διατηρήσουν τις περιουσίες τους, δεν προστατεύονταν πια από το νόμο, αν άλλαζαν γνώμη. Δεν θα μπορούσαν να ξαναεμφανιστούν ως χριστιανοί και στη συνέχεια ως Έλληνες, όταν οι κοινωνικές συνθήκες στην Τουρκία θα ήταν πιο ασφαλείς. Αυτό το απαγόρευε η Συνθήκη.

Η Τουρκία, λοιπόν, απάλλαξε από την εθνικότητά τους τους «τούρκους» της Θράκης, αλλά ανάγκασε και την Ελλάδα να απαλλάξει τους χριστιανούς της Μικράς Ασίας από την ελληνικότητά τους, εφόσον αυτοί ανήκαν στον ποίμνιο της Κωνσταντινούπολης. Ο Πατριάρχης υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει όχι μόνο την επίσημη ιδιότητα του Εθνάρχη των Ελλήνων, αλλά και εκείνη του Αρχιερέα του Χριστιανισμού. Για να μην μπορεί το Ελληνικό ή Χριστιανικό Πατριαρχείο να συνδεθεί με κανέναν από τους φανερούς ή κρυφούς χριστιανούς, οι οποίοι θα παρέμεναν. Όποιος παρέμενε στην Τουρκία, θα ήταν πλέον τούρκος και τυπικά μωαμεθανός, εφόσον στο ουσιαστικό επίπεδο δεν ενδιέφερε το κεμαλικό καθεστώς η «ειλικρίνεια» της πίστης των υπηκόων του. Το κεμαλικό καθεστώς το ενδιέφερε απλά να δηλώσουν επίσημα την «πίστη» τους, ώστε να έχει το νομικό δικαίωμα να τιμωρεί αυτούς που θα χρησιμοποιούσαν την κρυφή τους πίστη για τη διεκδίκηση εθνικών δικαιωμάτων εις βάρος της Συνθήκης.

Το DEB απειλεί την Τουρκία
Καταλήγουμε, λοιπόν, στο συμπέρασμα ότι ένας αναγνωρισμένος εθνικά «τούρκος» με νόμιμη περιουσία στη Θράκη, θα έδινε δικαίωμα για αναγνώριση ταυτότητας και απαίτηση περιουσίας ενός Κούρδου στην Ανατολική Τουρκία. Ποιόν, λοιπόν, απειλεί περισσότερο ένα τουρκικό κόμμα στην Ελληνική Θράκη;
Η Ελλάδα στην χειρότερη γι αυτήν περίπτωση, θα αναγκαστεί να αναγνωρίσει εθνική μειονότητα. Ούτε η πρώτη χώρα θα είναι που το κάνει αυτό, ούτε η τελευταία. «Εθνικά δικαιώματα» δεν σημαίνει απόσχιση της Θράκης, όπως δεν αποσχίστηκε η Βόρειος Ήπειρος από την Αλβανία ή τα ουγγρικά Καρπάθια από την Ρουμανία.

Ωστόσο, αυτό που για την Ελλάδα θα ήταν απλά δυσμενές, για την Τουρκία θα ήταν καταστροφή. Τα εθνικά δικαιώματα της θρησκευτικής μειονότητας της Θράκης θα άνοιγαν τον δρόμο για διεκδίκηση αποζημιώσεων όλων των εθνικών μειονοτήτων της Τουρκίας από το τουρκικό κράτος. Ακόμα και κάποιων Ελληνων, οι οποίοι σε προσωπικό επίπεδο μπορεί να μην θεωρούν τους εαυτούς τους ικανοποιημένους.

Και ακριβώς επειδή δεν υφίσταται «μερικώς ισχύουσα» (κατά το «ολίγον έγκυος») Συνθήκη, η παραμικρή «κατάπτωση» μίας τέτοιας Διεθνούς Συνθήκης θα οδηγούσε σε κατάρρευση όλων των επιμέρους διατάξεών της. Από την Θράκη, δηλαδή, μπορεί να ξεκινήσει ένα ντόμινο εξελίξεων, το οποίο μπορεί να αλλάξει τον χάρτη ολόκληρης της Ανατολικής Μεσογείου.

Στην πραγματικότητα, η «ικανοποίηση» της Ελλάδας και των «ανταλλαγμένων» Ελλήνων είναι αυτή που εγγυάται όχι μόνον την ακεραιότητα της Τουρκίας, αλλά και την σταθερότητα της Μέσης Ανατολής. Η Ελλάδα, για παράδειγμα, είναι αυτή που «εγγυάται» την προστασία της Τουρκίας από τις συριακές απαιτήσεις. Η Ελλάδα είναι αυτή που «εγγυάται» την νομιμότητα των στρατοπέδων της Τουρκίας στο Κουρδιστάν. Εξαιτίας της Ελλάδας, κράτη όπως η Συρία, το Ιράκ ή ακόμα και ο Λίβανος, δεν μπορούν να εγείρουν νομικές απαιτήσεις εις βάρος της Τουρκίας για άδικες «μοιρασιές». Αν αμφισβητήσει η Τουρκία το παραμικρό από τη Συνθήκη της Λοζάνης, στην πραγματικότητα πριονίζει το κλαδί πάνω στο οποίο κάθεται η ίδια.

Γιατί, όμως, η Άγκυρα φέρεται παράλογα, αφού τα γνωρίζει όλα αυτά;
Το πρόβλημα για την Τουρκία είναι η επικίνδυνη φύση εκείνων που διαφεντεύουν τις τύχες της. Ενώ οι ιδρυτές και πραγματικοί «αρχιτέκτονες» της Τουρκίας κοιτούσαν για την ασφάλειά τους από τη Δύση και την Ανατολή, ο Ερντογάν κάνει το ακριβώς αντίθετο. Βλέπει από την Ανατολή προς τη Δύση. Οι κεμαλιστές «ακουμπούσαν» στην ασφαλή Ελλάδα και έβλεπαν ως πηγή κινδύνου των συμφερόντων τους τους πληθυσμούς της Ανατολής, οι οποίοι τους έβλεπαν εχθρικά, είτε για λόγους θρησκείας είτε για λόγους εθνικότητας, από τους ευσεβείς μωαμεθανούς τούρκους, οι οποίοι αμφισβητούσαν μόνιμα το σχεδόν άθεο κοσμικό καθεστώς, ως τους εθνικά μη Τούρκους, οι οποίοι αμφισβητούσαν το εθνικού τύπου τουρκικού καθεστώς. Γι αυτό και η πολιτική τους ήταν μόνιμα εσωστρεφής.

Ο Ερντογάν, από την άλλη, βλέπει τα πράγματα με τον ακριβώς αντίθετο τρόπο. Βλέπει την Τουρκία, όπως βλέπει τη Γερμανία ένας Γερμανός. Ενιαία εθνικά, πολιτικά, πολιτισμικά και θρησκευτικά. Τη χρησιμοποιεί ως βάση επέκτασης προς τα έξω. Η πολιτική του πρόταση είναι εξωστρεφής. Αυτή την ενιαία Τουρκία θεωρεί ότι μπορεί να την στρέψει εναντίον εξωτερικών εχθρών, άρα και εναντίον της Ελλάδας. Γι αυτόν τον λόγο η Τουρκία (η επιβίωση της οποίας στηρίχθηκε στον άθεο κοσμικό της χαρακτήρα) τα τελευταία χρόνια παριστάνει τον φανατικό «ιμάμη» της περιοχής. Βλέπουμε τη μωαμεθανική κοινότητα της Θράκης, η οποία στην κυριολεξία σώθηκε από την Ελλάδα (φοβούμενη να δώσει τη μάχη της επιβίωσης στην κοσμική Τουρκία του άθεου Κεμάλ), να παριστάνει την εμπροσθοφυλακή του τουρκικού εθνικισμού. Βλέπουμε την Τουρκία, με το έμπειρο στο ελληνοτουρκικό «παιχνίδι» διπλωματικό σώμα, να τοποθετεί στο Προξενείο της Κομοτηνής (Θράκη) όχι διπλωμάτες, αλλά πράκτορες της ΜΙΤ.

Ο Ερντογάν αντιλαμβάνεται την Τουρκία σαν ένα μεγάλο δυτικού τύπου κράτος (όπως η Γερμανία, η Γαλλία ή η Ισπανία), ενώ αυτό δεν συμβαίνει. Συμπεριφέρεται σαν να είναι ηγέτης ενός μεγάλου δυτικού χριστιανικού κράτους, ενώ αυτό δεν συμβαίνει. Αποσπά την «προσοχή» του τουρκικού κράτους από το εσωτερικό του και αυτό είναι θέμα χρόνου να το θέσει σε κίνδυνο. Όλα τα βλέπει από λανθασμένη οπτική γωνία. Θεωρεί, για παράδειγμα, ότι η «επιτυχία» της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο μπορεί να είναι «οδηγός» για παρόμοιες στρατηγικές, αγνοώντας εκκωφαντικά ότι η Κύπρος δεν ανήκε στη Συνθήκη της Λοζάνης, γι αυτό ακριβώς και «πέτυχε» η Τουρκία.

Η Τουρκία δεν μπορεί, όμως, να ξεφύγει από τη φύση της. Αναπτύχθηκε με τον οθωμανικό τρόπο, ομοιάζοντας μόνο στο τυπικό μέρος με εθνικό κράτος. Αυτό δεν έγινε εξαιτίας κάποιας «γενετικής αδυναμίας» ή «κατωτερότητας» των Τούρκων. Αυτό επιλέχθηκε από τους Κεμαλιστές ως μοντέλο οργάνωσης, γιατί αυτό τους συνέφερε. Αν ήθελαν δυτικού τύπου οργανωμένη «εθνική» -και, άρα, «σκληρή»- Τουρκία, θα έπρεπε να δώσουν στους πληθυσμούς της χωράφια, δικαιώματα, δημοκρατία, δικαιοσύνη, μόρφωση και όλα αυτά δεν τους συνέφεραν.
Έτσι, χρησιμοποίησαν το θρησκευτικό δόγμα ως «αντιδόγμα», στον χώρο όπου πριν εδραζόταν μία κατά κανόνα ομόθρησκη και πολυεθνική αυτοκρατορία. Εξαιτίας αυτού του «αντιδόγματος» της κοσμικής Τουρκίας υπάρχουν οι μουσουλμάνοι στην Ελληνική Θράκη. Φοβούμενοι το άδειο νέο καθεστώς, δεν την εγκατέλειψαν στην ανταλλαγή των πληθυσμών, ακόμα και για το δέλεαρ των μεγάλων κλήρων, οι οποίοι προβλεπόταν για αυτούς. Παρέμειναν φανατικοί μουσουλμάνοι στη Θράκη, ελπίζοντας στην πολιτισμένη και ευγενική συμπεριφορά του ελληνικού κράτους.
Αυτούς τους ανθρώπους τους εγκατέλειψε στην κυριολεξία η κοσμική Τουρκία στα χέρια της Ελλάδας. Ο Ερντογάν ονειρεύεται να κάνει το ακριβώς αντίθετο. Προσπαθεί, μέσω του ίδιου δόγματος, να κάνε την εθνική Τουρκία μία αυτοκρατορία με διεθνή ερείσματα, η οποία θα μπορούσε ακόμα και να επεκταθεί πάνω σε άλλα έθνη. Εξαιτίας αυτού του δόγματος «ξανασυνδέεται» με τους μουσουλμάνους της Θράκης. Αυτό που άφησαν οι Κεμαλιστές ως επικίνδυνο για την δική τους Τουρκία, το πιάνει ο Ερντογάν ως χρήσιμο για την δική του Τουρκία.

Ωστόσο, κάτι τέτοιο απειλεί με καταστροφή όλες τις παραμέτρους που δίνουν σταθερότητα στην περιοχή. Για παράδειγμα, τα σύνορα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας είναι το επίτευγμα του κεμαλικού καθεστώτος που θωρακίζει, τουλάχιστον από τα δυτικά, τη γενικώς «εύθραυστη» Τουρκία. Το γεγονός ότι μπορείς αυτά τα σύνορα να τα διαπερνάς με «πλατφόρμα» τη θρησκεία, δεν σημαίνει τίποτε απολύτως. Όταν, όμως, ξεσηκώνεις μειονότητες στη Θράκη, νομιμοποιείς όλους εκείνους οι οποίοι ξεσηκώνουν μειονότητες στο Κουρδιστάν. Όταν επιλέγεις να περιφέρονται Τούρκοι επίσημοι στη Θράκη (δήθεν στο όνομα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων) είναι θέμα χρόνου να εμφανιστούν Ιρακινοί ή Σύριοι ή Κούρδοι, να κάνουν το ίδιο στην Ανατολική Τουρκία.

Οι κεμαλιστές διέλυσαν μία αυτοκρατορία, για να σωθούν οι ίδιοι σε ένα εθνικό σκάφος. Τώρα, έναν αιώνα μετά, έρχεται ο Ερντογάν και ονειρεύεται αυτοκρατορίες. Μόνο που, κάθε φορά που θα «σκαλίζει» την «εκρηκτική» Συνθήκη της Λοζάνης και θα δυναμιτίζει το κλίμα στη Θράκη, θα έχει απέναντί του ένα επικίνδυνο και σοβαρά οπλισμένο κεμαλικό παρακράτος, το οποίο είτε με γεγονότα τύπου «Γκεζί» είτε με προβοκάτσιες, θα δείχνει τα «δόντια» του, προκειμένου να διατηρήσει τα κεκτημένα του. Εκείνοι που δεν δίστασαν να θυσιάσουν μία αυτοκρατορία για το συμφέρον τους, θα διστάσουν τώρα να θυσιάσουν ένα κράτος που έχει πάψει πια να τους ανήκει;


πηγή : εν αιθρία
Πηγή περιοδικό Hellenic Nexus
Ας Μιλήσουμε Επιτέλους

http://www.analystsforchange.org/2014/11/blog-post_31.htm

emprosdrama

http://prodromikos.wordpress.com/