Αγία Σοφία

Αρχιτεκτονική

ΠΗΓΗ: agiasofia.com

Ο ναός της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη είναι το αριστούργημα της βυζαντινής αρχιτεκτονικής και ταυτόχρονα ένα από εκείνα τα μνημεία, όπου οι χριστιανοί της εποχής εκείνης, σύμφωνα με τον Προκόπιο, πίστευαν ότι "ο ναός αυτός δεν είναι έργο ανθρώπινης προσπάθειας ή τεχνικής, αλλά της επενέργειας του Θεού". Όταν το 532 ο Ιουστινιανός έλαβε την απόφαση να κτίσει το ναό, ήταν αποφασισμένος όπως ο νέος ναός υπερβεί όλους τούς άλλους σε λαμπρότητα. Μία εγκύκλιος απεστάλη σ' όλους τους κυβερνήτες των επαρχιών να στείλουν στην πρωτεύουσα τα ωραιότερα μάρμαρα από τα πιο φημισμένα λατομεία της αυτοκρατορίας, και τα πιο πολύτιμα υλικά όπως ήταν χρυσός, άργυρος ελεφαντοστό και άλλους πολύτιμους λίθους. Δύο Έλληνες Μικρασιάτες, ο Ανθέμιος από τις Τράλλεις (Αϊδινί) και ο Ισίδωρος από τη Μίλητο ανέλαβαν την πραγματοποίηση του κολοσσιαίου έργου το οποίο εγκαινιάστηκε στις 27 Δεκεμβρίου 537, μόλις 5 έτη από την ημέρα πού ερίφθη ο πρώτος λίθος. Όταν ο αυτοκράτορας εισήλθε στο εσωτερικό του ναού αναφώνησε το περίφημο "Νενίκηκά σε Σολομών".

Όταν κανείς εισέρχεται στο ναό μένει έκθαμβος από τη μεγαλοπρέπεια και ατενίζει τον ύψους 55 μέτρων τεράστιο θόλο, πλάτους 31 μέτρων, πού στηρίζεται σε τέσσερις μεγάλες αψίδες, οι οποίες πάλι βαστάζονται από τέσσερις ογκώδεις κίονες. Η Αγία Σοφία είναι ο τύπος της θολωτής βασιλικής, γνωστός στην Μικρά Ασία από τον 5ο αιώνα. Η διακόσμηση πού κάλυπτε το εσωτερικό του ναού ήταν ίσης σπουδαιότητας με την αρχιτεκτονική του. Υψηλοί κίονες από πορφύρα, λευκό και πρασινωπό διάστικτο μάρμαρο, στεφανωμένοι με μαρμάρινα κιονόκρανα ήταν διακοσμημένοι με γραμμές χρώματος μπλε ή χρυσαφί. Οι τοίχοι καλύπτονταν με μάρμαρα πολύχρωμα, ζωγραφισμένα από τούς πιο επιδέξιους ζωγράφους, και από ψηφιδωτά πού έλαμπαν μέσα στο βαθύ μπλε ή αργυρό φόντο. Η Αγία Τράπεζα ήταν κατασκευασμένη από καθαρό χρυσό και έλαμπε διακοσμημένη με σπάνια κοσμήματα και σμάλτο, ενώ το Ιερό ήταν στολισμένο με μεταξωτά και χρυσά κεντήματα. Ο τεράστιος πολυέλαιος με τα χιλιάδες κεριά φώτιζε το ναό, ο οποίος φωτιζόταν και στο εξωτερικό του κατά τη διάρκεια της νύκτας και έκανε την εκκλησία να λάμπει με πύρινη λαμπρότητα και να αναγγέλλει στους ναυτικούς από μακριά τη δόξα της αυτοκρατορίας και το τέλος του ταξιδιού τους.

Διαστάσεις

ΠΗΓΗ: livepedia.gr

Το μήκος του ναού από τη βασιλική πύλη μέχρι την κορυφή της αψίδας του ιερού είναι 80,90 μ., το πλάτος 69,5 μ. και το ύψος από το δάπεδο μέχρι την κορυφή του τρούλου 55,6 μ. Η διάμετρος του τρούλου είναι 33 μ. και το ύψος αυτού 13,8 μ. Οι δύο τελευταίες διαστάσεις προδίδουν ότι ο τρούλος δεν είναι ημισφαιρικός.

---

Θρύλοι

ΠΗΓΗ: megarevma.net

Πίστευαν ότι κάποια ουράνια μουσι­κή ψυχαγωγούσε τους εργάτες όταν κουράζονταν. Ο αυτοκράτορας δεν πα­ρέλειπε να βλέπει σημαδιακά όνειρα όταν υπήρχε αμφιβολία ως προς κάποια ακανθώδη λεπτομέρεια. Έτσι, όταν οι αρχιτέκτονες δεν συμφωνούσαν κάποια στιγμή για το σχήμα της αψίδας, ένας άγγελος εμφανίστηκε στον αυτοκράτο­ρα σε ένα όραμα και του υπέδειξε ότι πρέπει να είναι τριπλή -όπως τελικά έγινε-, σε αναγνώριση της Αγίας Τριάδας. Οι τόσοι θρύλοι, που ακόμη διαφυλάσσονται με αγάπη και επανα­λαμβάνονται, «αποδεικνύουν», όπως λέ­ει ο Bayet, «πώς αυτό το τεράστιο έργο πέρασε μέσα στη λαϊκή φαντασία».

Υάκινθος