Το απαύγασμα του Πατρός

 

 

 

Περί του Αγίου Πνεύματος

 

Άγιος Βασίλειος ο Μέγας

 

[...] 36    Διά του Αγίου Πνεύματος επιτυγχάνεται η αποκατάστασις εις τον Παράδεισον, η άνοδος εις την βασιλείαν των ουρανών,

 η επανάκτησις της υιοθεσίας, το θάρρος να ονομάζωμεν τον Θεόν Πατέρα μας, το να γίνομεν μέτοχοι της χάριτος του Χριστού, να αποβώμεν τέκνα φωτός, να μετέχωμεν της αιωνίου δόξης και γενικώς να απολαμβάνωμεν το σύνολον των ευλογιών και κατά την παρούσαν ζωήν και κατά την μέλλουσαν. 'Ετσι την χάριν των αγαθών που ως υποσχέσεις μόνον μας έχουν δοθή και που πιστεύομεν ότι θα τα απολαύσωμεν, την βλέπομεν σαν εις καθρέπτην, σαν να είναι ήδη παρόντα.Αν δε ο αρραβών είναι τόσον μεγάλος, πόσον μεγάλο θα είναι το πλήρες; Και άν η απαρχή είναι τόσον μεγάλη, πόσον μεγάλη θα είναι η ολοκλήρωσις;[...]

 

 

 

 

[...] 38   Ημπορείς δε να μάθεις την κοινωνίαν του αγίου Πνεύματος πρός τον Πατέρα και τον Υιόν και από τα δημιουργήματα που έγιναν από την αρχήν. Αι καθαραί δηλαδή και νοεραί και υπερκόσμιοι αγγελικαί δυνάμεις είναι άγιαι και ονομάζονται άγιαι, επειδή έχουν αποκτήσει τον αγιασμόν από την χάριν του αγίου Πνεύματος που εδόθη εις αυτάς. Και βεβαίως έχει αποσιωπηθή ο τρόπος της κτίσεως των ουρανίων δυνάμεων, διότι

ο συγγραφεύς της δημιουργίας του κόσμου μας εφανέρωσε τόν Δημιουργόν αναφερόμενος μόνο εις τα αισθητά. Συ όμως, που έχεις την δύναμιν από τα ορατά να αναλογίζεσαι τα αόρατα, δόξαζε τόν Δημιουργόν από τον οποίον εδημιουργήθησαν τα πάντα, τα ορατά, τα αόρατα, αι αρχαί, αι εξουσίαι, αι δυνάμεις, οι θρόνοι, αι κυριότητες και όσαι ακόμη λογικαί φύσεις υπάρχουν, που δεν κατονομάζονται. Κατά την δημιουργίαν δε αυτών να σκεφθής ως αρχικήν αιτίαν των δημιουργουμένων τόν Πατέρα,

ως δημιουργικήν τόν Υιόν ,και ως τελειοποιόν το άγιον Πνεύμα.

Αι επιτελούσαι δηλαδή διαφόρους διακονίας αγγελικαί δυνάμεις υπάρχουν μεν χάρις εις την θέλησιν του Πατρός, έρχονται δε εις την ζωήν διά της ενεργείας του Υιού, και τελειοποιούνται δια της παρουσίας του Αγίου Πνεύματος. Τελείωσις δε των αγγέλων είναι ο αγιασμός και η παραμονή εις αυτόν. Και ας μη νομίση κανείς ότι είμαι υποχρεωμένος ή να δεχθώ τρείς αρχικάς υποστάσεις ή άλλως να δεχθώ ότι η ενέργεια του Υιού είναι ατελής. Διότι η αρχή των όντων είναι μία' δημιουργεί δε δια του Υιού και τελειοποιεί δια του Πνεύματος. Και ούτε ο Πατήρ, ο οποίος ενεργεί τα πάντα και εις τα πάντα, έχει ατελή την ενέργειαν, ούτε ο Υιός έχει ελλιπή την δημιουργίαν, αν δεν τελειοποιηθή  υπο του Πνεύματος. Διότι έτσι θα ημπορούσεν ο Πατήρ να μη έχη ανάγκην του Υιού και να δημιουργή με μόνην την θέλησίν του' θέλει όμως να δημιουργή δια  του Υιού. Ούτε ο Υιός θα είχεν ανάγκη συνεργάτου, εάν ενεργή καθ'ομοιότητα του Πατρός' αλλ' όμως και ο Υιός θέλει να τελειοποιή δια του Πνεύματος. Διότι  "δια του Λόγου του Κυρίου εστερεώθησαν οι ουρανοί, και με το Πνεύμα του στόματός του εστερεώθησαν όλαι αι ουράνιαι δυνάμεις ". Ούτε λοιπόν ο λόγος σημαίνει μίαν μορφήν αέρος, που εκφέρεται με τα φωνητικά όργανα, ούτε το πνεύμα είναι ο ατμός του στόματος, ο οποίος ωθείται πρός τα έξω από τον αναπνευστικόν χώρον. Αλλά Λόγος ονομάζεται αυτός που υπάρχει μετά του Θεού από την αρχήν και είναι και αυτός Θεός. Το δε πνεύμα  του στόματος  του Θεού

"είναι το Πνεύμα της αληθείας, το οποίον εκπορεύεται παρά του Πατρός". Τρία λοιπόν να εννοής, τον Κύριον που προστάσσει,

τον Λόγον που δημιουργεί, το Πνεύμα που στερεώνει.Τι άλλο θα ημπορούσε να είναι η στερέωσις παρά η εις την περιοχήν του αγιασμού τελειοποίησις; Αυτό   ακριβώς φανερώνει το στερέωσις, το ανυποχώρητον και αμετάβλητον και την παγίαν θεμελίωσιν εις το αγαθόν.Ο αγιασμός όμως δεν επιτελείται άνευ του Πνεύματος.[...]

 

Μεγάλου Βασιλείου τα 'Εργα,  (τόμος  10 )

Πατερικές Εκδόσεις " Γρηγόριος ο Παλαμάς "

 

********

Λύει τα δεσμά και δροσίζει την φλόγα,

ο τρισσοφεγγύς της θεαρχίας τύπος

υμνούσι Παίδες,

ευλογεί δε τον μόνον,

Σωτήρα και παντουργόν,

ως ευεργέτην,

η δημιουργηθείσα σύμπασα κτίσις.

Καταβασίες της Πεντηκοστής

Ποίημα Ιωάννου του Αρκλά

Ειρμός , Ωδή η'

'Ηχος δ'

 

 

 

Υάκινθος