Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2016

"...συ, ένας ολόκληρος κόσμος..."


[...]
Γόνιμος είναι κι ο έρωτας: επειδή κι ο έρωτας είναι δύσκολος. 'Ερωτας του ανθρώπου για τον άνθρωπο: ίσως αυτό να' ναι το δυσκολότερο απ' όσα μας έταξεν η μοίρα, το πιό απόμακρο, η τελευταία δοκιμασία, το έργο που όλα τ' άλλα δεν είναι παρά προετοιμασία και προπαρασκευή του. Γι' αυτό οι νέοι - που είναι   "αρχάριοι"  στό κάθε τι -  δεν ξέρουν ακόμα ν'αγαπούν : πρέπει να διδαχτούν τόν έρωτα. Με όλο τους το είναι, με όλες τους τις δυνάμεις συμμαζεμένες γύρω στην ερημική φοβισμένη καρδιά τους, που οι χτύποι της ψηλώνουν ολοένα, πρέπει να μάθουν να αγαπούν.
Ο καιρός όμως της μαθητείας είναι πάντα καιρός μακρόχρονου   "εγκλεισμού ". 'Ετσι είναι, για πολύν καιρό, κι ο έρωτας: μοναξιά, ολοένα και πιό έντονη και πιό βαθιά μόνωση. 'Ερωτας δε θα πεί ν' ανοίγεσαι ευθύς, να δίνεσαι, να ενώνεσαι με κάποιον 'Αλλον ( τι θα ήταν, άλλωστε, η ένωση δύο όντων ακαθόριστων ακόμα, ατέλειωτων,ανοργάνωτων;)' είναι μιά σπάνια ευκαιρία για να ωριμάσεις, ν'αποχτήσεις μιάν υπόσταση δική σου, να γίνεις  εσύ  ένας ολόκληρος Κόσμος, για χάρη κάποιου άλλου, αγαπημένου προσώπου' είναι μια υψηλή, ακράτητη αξίωση, που σε χρίζει εκλεκτό της και σε σπρώχνει πρός τ' απέραντα πλάτη. Μόνο έτσι θα' πρεπε να μεταχειρίζονται οι νέοι τόν έρωτά τους: σαν ένα καθήκον που τους υποχρεώνει να εργάζονται αδιάκοπα στο μέσα τους κόσμο
("ν' ακρομάζονται  και να σφυροκοπάνε νύχτα-μέρα"). Δεν είναι ακόμα ώριμοι για το δόσιμο του εαυτού τους, για την εγκατάλειψη και το σβήσιμό τους  μέσα σ' ένα άλλο άτομο, για οποιοδήποτε τρόπο 'Ενωσης.
(Πρέπει  πρώτα, και για πολύν-πολύν καιρό, να μαζεύουν και να θησαυρίζουν ολοένα). Η 'Ενωση αυτή, το δόσιμο αυτό, είναι το στερνό σκαλοπάτι' ίσως η ανθρώπινη ζωή να μη μπορεί ακόμα να το χωρέσει.[...]
(συνεχίζεται)

Από το βιβλίο " Γράμματα σ'ένα νέο ποιητή "
του Rainer Maria Rilke

 
Tango Argentino * Urban Tango - Duet 02
 
 
Yasemin Coplan
 

Τετάρτη 28 Σεπτεμβρίου 2016

Σαντορίνι




[...] Το νησί της αγριώτερης ομορφιάς και φρικιαστικώτερου μεγαλείου, ο ασύγκριτος και τραγικώτερος τιτανικός βράχος που σα γιγάντιο πέταλο - ή περισσότερο σα μισοφέγγαρο, - αγκαλιάζει στα νότια του Αιγαίου πελάγους μιά μπλάβη κι άπατη θάλασσα. Στου κόλπου του το κέντρο στέκει το φλογισμένο και ύπουλο καμίνι του ηφαιστείου του. Κατ' άντικρυ, ανάμεσα στα δύο σκέλη που σχηματίζει το μεγάλο ημικύκλιο των βράχων, απλώνεται το μακρυνάρι της Θηρασιάς, ισόγραμμο  και ψηλό βραχόνησο που χωρίζεται από την υπόλοιπη Σαντορίνη με δυό μεγάλα θαλάσσια ανοίγματα.
Από μακρινή ακόμη άπόσταση, έτσι καθώς πλέουμε πρός τις απόκρημνες ακτές του, η εντύπωση που μας προξενεί αυτός ο τόπος είναι καταπληκτική. 'Υστερ' από τα ήμερα κι ειδυλλιακά νησιά που επισκεφθήκαμε και που μας γέμισαν την ψυχή γαλήνια και ρομαντική διάθεση, το αντίκρυσμα της Σαντορίνης έρχεται, σαν ένας ξαφνικός σίφουνας, να μας συνταράξει μ' έναν άγριο μαζί και πρωτόνιωστο ξύπνημα, σαν έν' αναποδογύρισμα εικόνων και εντυπώσεων, γεμάτο οπτικές και συναισθηματικές αντιθέσεις' να μας πληροφορήσει στην πιό κατάλλλη στιγμή, πως ο μεγάλος και πάνσοφος νόμος των αντιθέσεων και της αλλαγής είν' εκείνος που ρυθμίζει το μέτρο της παγκόσμιας αρμονίας, που συνειδητοποιεί το έργο της Δημιουργίας και που, αν κι επαναλαμβάνεται αδιάκοπα, δεν είναι πληκτικός ή μονότονος. 'Ενας καινούργιος κόσμος ορθώνεται τώρα μπροστά μας, μια φύση εξωτική που δεν την περιμένουμε. "Νησί του διαβόλου" ωνόμασε τη Σαντορίνι ο βυζαντινός χρονογράφος Θεοφάνης που την αντίκρυσε από την απόκρημνη πλευρά της , ενώ αντίθετα στ' αρχαία χρόνια, ο Κάδμος που άραξε με τούς Φοίνικες από το πίσω μέρος, από την ανατολή - εκεί που το έδαφός της αλλάζει απότομα μορφή, γίνεται απαλόγραμμο και σβήνει ήσυχα στο ήρεμο ακρογιάλι -  τη βάφτισε "Καλλίστη". Αλλά η Σαντορίνι, στη  γνήσια μορφή της, είν' εκείνη που ορθώνεται σκληρόγραμμη και τραχειά μεσ' στο δραματικό της μεγαλείο. Η καθαυτό σφραγίδα της είναι τραγική. Λες και  το χέρι κάποιας αδυσώπητης μοίρας στέκεται ορθάνοιχτο πάνω απ' αυτόν τον τόπο, που απ' το πρώτο αγνάντεμά του σ' εκμηδανίζει, σε συντρίβει με την ασύλληπτη φαντασμαγορική του αγριάδα. Ωνόμασαν ακόμη τη Σαντορίνι "μαύρο μαργαριτάρι", "χώρα των αντιθέσεων", "νησί της κολάσεως κατοικημένο από αγγέλους".
Ο κάθε χαρακτηρισμός της προσαρμόζεται άμεσα, αλλά κι όλοι μαζί αυτοί οι χαρακτηρισμοί αποτελούν την έντονη ψυχή της, το ύφος και την αληθινή της φυσιογνωμία.[...]

Από το βιβλίο " 'Ασπρα νησιά "
της Αθηνάς Ταρσούλη



 
 'Ενα μικρό μνημόσυνο στην μεγάλη Κυρία της Ελληνικής Λαογραφίας...Υάκινθος
 


Υάκινθος

Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου 2016

" Ω θάλασσά μου..."


 
Ω θάλασσα!   Ω Ήλιε!. Ω απέραντη κοίτη!
Και ξέρω γιατί. Σ΄αγαπώ.
Ξέρω πως είμαστε πολύ γερασμένοι,
κι ότι εμείς οι δύο γνωριζόμαστε εδώ κι αιώνες.
Ξέρω πως στα λεπτά και γελαστά νερά σου

πρωτάναψε ο όρθρος της Ζωής.
(Στην τέφρα ενός τριτογενούς απομεσήμερου, ακούστηκαν οι πρώτοι μου παλμοί στην αγκαλιά σου)
 
Ω πρωτεόμορφη, βγήκα από μέσα σου!
Κι οι δυο μας αλυσοδεμένοι και περιπλανώμενοι
Κι οι δυο μας με ακόρεστη τη δίψα γι΄άστρα
Κι οι δυο μας φως, αέρας, δύναμη, σκοτάδι, 

κι οι δυο μας με τις απέραντες  επιθυμίες  μας 
μα  και  τη  φοβερή  μας δυστυχία!
 
Χόρχε Λουίς Μπόρχες

 
Aπόσπασμα  από τον ύμνο στη Θάλασσα 1919



πηγή: Δροσοσταλίδα










Υάκινθος



Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου 2016

Ελλέβορος...


...ή σκάρφι !


 
Οικογένεια: Ranunculaceae
Γένος: Helleborus
Είδος: cyclophyllus
Τοπική ονομασία: Σκάρφι
Τόπος: Σε ορεινές δασώδεις πλαγιές.

 
Πολυετές φυτό με φύλλα σύνθετα και φυλλάρια λογχοειδή οδοντωτά. Από το κέντρο του κύκλου που σχηματίζουν φυτρώνουν τα κιτρινοπράσινα κωδωνοειδή άνθη που έχουν πέντε σέπαλα.
Το φυτό είναι δηλητηριώδες και το χρησιμοποιούν ακόμα και σήμερα για τη θεραπεία διαφόρων ασθενειών των ζώων αλλά και για να δηλητηριάσουν με τη ρίζα του δέντρα και ζώα εχθρών!
Φύεται σε ξέφωτα και σκιερές τοποθεσίες στις πλαγιές των φαραγγιών της Θεσπρωτίας.
Οι αρχαίοι ρήτορες έτρωγαν μικρές ποσότητες του φυτού για την τόνωση της μνήμης τους κατά την διάρκεια της ομιλίας τους.
Οι ισχυρές καταπραϋντικές ιδιότητες, ήταν γνωστές στους αρχαίους που τον χρησιμοποιούσαν για την θεραπεία της μανίας, εξ ου και το “ελλεβόρου δείται” (έχει ανάγκη ελλεβόρου) σήμερα θα λέγαμε “είναι για δέσιμο” , “είναι για τα σίδερα” , “χρειάζεται ζουρλομανδύα”, κλπ . Με ελλέβορο ο βοσκός και μάντης Μελάμπους θεράπευσε τις θυγατέρες του βασιλιά της Τίρυνθας , Προίτου , οι οποίες έπασχαν από ομαδική ψύχωση νομίζοντας ότι είναι αγελάδες!
Η γνωστή φράση που χρησιμοποιούμε για κάποιον ο οποίος έφαγε υπερβολικά «έφαγε τον αγλέουρα» βασίζεται στο γεγονός ότι ο αγλέουρας < ελλέβορος είναι υπερβολικά πικρός κι ότι η ανώτατη υπερβολή στο φαγητό είναι να φας και τον αγλέουρα ή ότι κάποιος μετά από πολύ φαγητό έφαγε αγλέουρα για να ξεράσει.
Ίσως η λέξη Ελλέβορος να προέρχεται από την αρχαία λέξη ελλός = ελάφι + βορά = τροφή δηλ. τροφή του ελαφιού.
 

Παρασκευή 16 Σεπτεμβρίου 2016

Η προσευχή και τα μνημόσυνα για τους κεκοιμημένους

Aπό τον Άγιο Παΐσιο

  
-
Γέροντα, οι υπόδικοι νεκροί μπορούν να προσεύ­χονται;

- Έρχονται σε συναίσθηση και ζητούν βοήθεια, αλλά δεν μπορούν να βοηθήσουν τον εαυτό τους. Όσοι βρί­σκονται στον Άδη μόνον ένα πράγμα θα ήθελαν από τον Χριστό: να ζήσουν πέντε λεπτά, για να μετανοή­σουν. Εμείς που ζούμε, έχουμε περιθώρια μετανοίας, ενώ οι καημένοι οι κεκοιμημένοι δεν μπορούν πια μό­νοι τους να καλυτερεύσουν την θέση τους, αλλά περι­μένουν από μας βοήθεια. Γι' αυτό έχουμε χρέος να τους βοηθούμε με την προσευχή μας.
Μου λέει ο λογισμός ότι μόνον το δέκα τοις εκατό από τους υπόδικους νεκρούς βρίσκονται σε δαιμονική κατάσταση και, εκεί που είναι, βρίζουν τον Θεό, όπως οι δαίμονες. Δεν ζητούν βοήθεια, αλλά και δεν δέχονται βοήθεια. Γιατί, τί να τους κάνη ο Θεός; Σαν ένα παιδί που απομακρύνεται από τον πατέρα του, σπαταλάει όλη την περιουσία του και από πάνω βρίζει τον πατέ­ρα του. Ε, τι να το κάνη αυτό ο πατέρας του; Οι άλλοι όμως υπόδικοι, που έχουν λίγο φιλότιμο, αισθάνονται την ενοχή τους, μετανοούν και υποφέρουν για τις αμαρτίες τους. Ζητούν να βοηθηθούν και βοηθιούνται θετικά με τις προσευχές των πιστών. Τους δίνει δηλα­δή ο Θεός μια ευκαιρία, τώρα που είναι υπόδικοι, να βοηθηθούν μέχρι να γίνη η Δευτέρα Παρουσία. Και όπως σ' αυτήν την ζωή, αν κάποιος είναι φίλος με τον βασιλιά, μπορεί να μεσολαβήση και να βοηθήση έναν υπόδικο, έτσι και αν είναι κανείς «φίλος» με τον Θεό, μπορεί να μεσολαβήση στον Θεό με την προσευχή του και να μεταφέρη τους υπόδικους νεκρούς από την μια «φυλακή» σε άλλη καλύτερη, από το ένα «κρατητήριο» σε ένα άλλο καλύτερο. Η ακόμη μπορεί να τους μετα­φέρη και σε «δωμάτιο» η σε «διαμέρισμα».

Όπως ανακουφίζουμε τους φυλακισμένους με αναψυκτικά κ.λπ. που τους πηγαίνουμε, έτσι και τους νεκρούς τους ανακουφίζουμε με τις προσευχές και τις ελεημοσύνες που κάνουμε για την ψυχή τους. Οι προ­σευχές των ζώντων για τους κεκοιμημένους και τα μνη­μόσυνα είναι η τελευταία ευκαιρία που δίνει ο Θεός στους κεκοιμημένους να βοηθηθούν, μέχρι να γίνη η τε­λική Κρίση. Μετά την δίκη δεν θα υπάρχη πλέον δυνα­τότητα να βοηθηθούν.
Ο Θεός θέλει να βοηθήση τους κεκοιμημένους, γιατί πονάει για την σωτηρία τους, αλλά δεν το κάνει, γιατί έχει αρχοντιά. Δεν θέλει να δώση δικαίωμα στον διά­βολο να πη: «Πως τον σώζεις αυτόν, ενώ δεν κοπίασε;». Όταν όμως εμείς προσευχώμαστε για τους κεκοιμημένους, Του δίνουμε το δικαίωμα να επεμβαίνη. Περισσό­τερο μάλιστα συγκινείται ο Θεός, όταν κάνουμε προ­σευχή για τους κεκοιμημένους παρά για τους ζώντες.
Γι' αυτό και η Εκκλησία μας έχει τα κόλλυβα, τα μνημόσυνα. Τα μνημόσυνα είναι ο καλύτερος δικηγό­ρος για τις ψυχές των κεκοιμημένων. Έχουν την δυνα­τότητα και από την κόλαση να βγάλουν την ψυχή. Κι εσείς σε κάθε Θεία Λειτουργία να διαβάζετε κόλλυβο για τους κεκοιμημένους. Έχει νόημα το σιτάρι. «Σπεί- ρεται εν φθορά, εγείρεται εν αφθαρσία», λέει η Γρα­φή. Στον κόσμο μερικοί βαριούνται να βράσουν λίγο σιτάρι και πηγαίνουν στην εκκλησία σταφίδες, κουρα­μπιέδες, κουλουράκια, για να τα διαβάσουν οι ιερείς. Και βλέπεις, εκεί στο Άγιον Όρος κάτι γεροντάκια τα καημένα σε κάθε Θεία Λειτουργία κάνουν κόλλυβο και για τους κεκοιμημένους και για τον Άγιο που γιορ­τάζει, για να έχουν την ευλογία του.

- Γέροντα, αυτοί που έχουν πεθάνει πρόσφατα έχουν μεγαλύτερη ανάγκη από προσευχή;- Εμ, όταν μπαίνη καποιος στην φυλακή, στην αρχή δεν δυσκολεύεται πιο πολύ; Να κάνουμε προσευχή για τους κεκοιμημένους που δεν ευαρέστησαν στον Θεό, για να κάνη κάτι και γι' αυτούς ο Θεός. Ιδίως, όταν ξέρουμε ότι κάποιος ήταν σκληρός -θέλω να πω, ότι φαινόταν σκληρός, γιατί μπορεί να νομίζουμε ότι ήταν σκληρός, αλλά στην πραγματικότητα να μην ήταν- και είχε και αμαρτωλή ζωή, τότε να κάνουμε πολλή προ­σευχή, Θείες Λειτουργίες, Σαρανταλείτουργα για την ψυχή του και να δίνουμε ελεημοσύνη σε φτωχούς για την σωτηρία της ψυχής του, για να ευχηθούν οι φτωχοί «ν' αγιάσουν τα κόκκαλά του», ώστε να καμφθή ο Θεός και να τον ελεήση. Έτσι, ο,τι δεν έκανε εκείνος, το κά­νουμε εμείς γι' αυτόν. Ενώ ένας άνθρωπος που είχε καλωσύνη, ακόμη και αν η ζωή του δεν ήταν καλή, επειδή είχε καλή διάθεση, με λίγη προσευχή πολύ βοηθιέται.
Έχω υπ' όψιν μου γεγονότα που μαρτυρούν πόσο οι κεκοιμημένοι βοηθιούνται με την προσευχή πνευ­ματικών ανθρώπων. Κάποιος ήρθε στο Καλύβι και μου είπε με κλάματα: «Γέροντα, δεν έκανα προσευχή για κάποιον γνωστό μου κεκοιμημένο και μου παρουσιά­σθηκε στον ύπνο μου. «Είκοσι μέρες, μου είπε, έχεις να με βοηθήσης με ξέχασες και υποφέρω». Πράγματι, μου λέει, εδώ και είκοσι μέρες είχα ξεχασθή με διάφορες μέριμνες και ούτε για τον εαυτό μου δεν προσευχό­μουν».

- Όταν, Γέροντα, πεθάνη κάποιος και μας ζητήσουν να προσευχηθούμε γι' αυτόν, είναι καλό να κάνουμε κάθε μέρα ένα κομποσχοίνι μέχρι τα σαράντα;- Άμα κάνης κομποσχοίνι γι' αυτόν, βάλε και άλλους κεκοιμημένους. Γιατί να πάη μια αμαξοστοιχία στον προορισμό της με έναν μόνον επιβάτη, ενώ χωράει και άλλους; Πόσοι κεκοιμημένοι έχουν άνάγκη οι καημέ­νοι και ζητούν βοήθεια και δεν έχουν κανέναν να προσευχηθή γι' αυτούς! Μερικοί κάθε τόσο κάνουν μνημόσυνο μόνο για κάποιον δικό τους. Με αυτόν τον τρόπο δεν βοηθιέται ούτε ο δικός τους, γιατί η προσευχή τους δεν είναι τόσο ευάρεστη στον Θεό. Αφού τόσα μνημόσυνα έκαναν γι' αυτόν, ας κάνουν συγχρόνως και για τους ξένους.

- Γέροντα, με απασχολεί μερικές φορές η σωτηρία του πατέρα μου, γιατί δεν είχε καμμιά σχέση με την Εκκλησία.- Δεν ξέρεις την κρίση του Θεού την τελευταία στιγ­μή. Πότε σε απασχολεί; Κάθε Σάββατο;
- Δεν έχω παρακολουθήσει, αλλά γιατί το Σάββατο;
- Γιατί αυτήν την ημέρα την δικαιούνται οι κεκοιμη­μένοι.
- Γέροντα, οι νεκροί που δεν έχουν ανθρώπους να προσεύχωνται γι' αυτούς βοηθιούνται από τις προσευ­χές εκείνων που προσεύχονται γενικά για τους κεκοιμημένους;
- Και βέβαια βοηθιούνται. Εγώ, όταν προσεύχομαι για όλους τους κεκοιμημένους, βλέπω στον ύπνο μου τους γονείς μου, γιατί αναπαύονται από την προσευχή που κάνω. Κάθε φορά που έχω Θεία Λειτουργία, κάνω και γενικό μνημόσυνο για όλους τους κεκοιμημένους και εύχομαι για τους βασιλείς, για τους αρχιερείς κ.λπ. και στο τέλος λέω «και υπέρ ων τα ονόματα ουκ εμνημονεύθησαν». Αν καμμιά φορά δεν κάνω ευχή για τους κεκοιμημένους, παρουσιάζονται γνωστοί κεκοιμημένοι μπροστά μου. Έναν συγγενή μου, που είχε σκοτωθή στον πόλεμο, τον είδα ολόκληρο μπροστά μου μετά την Θεία Λειτουργία, την ώρα του μνημοσύνου, γιατί αυτόν δεν τον είχα ολόκληρο γραμμένο με τα ονό­ματα των κεκοιμημένων, επειδή μνημονευόταν στην Προσκομιδή με τους ηρωικώς πεσόντες. Κι εσείς στην Αγία Πρόθεση να μη δίνετε να μνημονευθούν μόνον ονόματα ασθενών, αλλά και ονόματα κεκοιμημένων, γιατί μεγαλύτερη ανάγκη έχουν οι κεκοιμημένοι.

Το καλύτερο μνημόσυνο για τους κεκοιμημένους
Το καλύτερο από όλα τα μνημόσυνα που μπορούμε να κάνουμε για τους κεκοιμημένους είναι η προσεκτική ζωή μας, ο αγώνας που θα κάνουμε, για να κόψουμε τα ελαττώματά μας και να λαμπικάρουμε την ψυχή μας. Γιατί η δική μας ελευθερία από τα υλικά πράγμα­τα και από τα ψυχικά πάθη, έκτος από την δική μας ανακούφιση, έχει ως αποτέλεσμα και την ανακούφιση των κεκοιμημένων προπάππων όλης της γενιάς μας. Οι κεκοιμημένοι νιώθουν χαρά, όταν ένας απόγονός τους είναι κοντά στον Θεό. Αν εμείς δεν είμαστε σε καλή πνευματική κατάσταση, τότε υποφέρουν οι κε­κοιμημένοι γονείς μας, ο πάππους μας, ο προπάππος μας, όλες οι γενεές. «Δες τι απογόνους κάναμε!», λένε και στενοχωριούνται. Αν όμως είμαστε σε καλή πνευ­ματική κατάσταση, ευφραίνονται, γιατί και αυτοί έγι­ναν συνεργοί να γεννηθούμε και ο Θεός κατά κάποιον τρόπο υποχρεώνεται να τους βοηθήση. Αυτό δηλαδή που θα δώση χαρά στους κεκοιμημένους είναι να αγωνισθούμε να ευαρεστήσουμε στον Θεό με την ζωή μας, ώστε να τους συναντήσουμε στον Παράδεισο και να ζήσουμε όλοι μαζί στην αιώνια ζωή.
Επομένως, αξίζει τον κόπο να χτυπήσουμε τον πα­λαιό μας άνθρωπο, για να γίνη καινός και να μη βλάπτη πια ούτε τον εαυτό του ούτε άλλους ανθρώπους, αλλά να βοηθάη και τον εαυτό του και τους άλλους, είτε ζώντες είναι είτε κεκοιμημένοι.
Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου,
"Η μετά θάνατον ζωή - Λόγοι Δ'" - Οικογενειακή ζωή
πηγή : Ορθόδοξοι Ιεραπόστολοι
 
 
 
 

Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου 2016

" Πνεύμα θείο είν' η αγάπη! "


Δεύτε πιστοί,
Πνεύματι θείω γηθόμενοι,
την εξ ακάρπου σήμερον,
επιδημήσασαν,
εις βροτών σωτηρίαν,
αειπάρθενον Κόρην,
ύμνοις τιμήσωμεν.
Εις το Γενέθλιον της Υπεραγίας Θεοτόκου
Από τον Κανόνα
Ποίημα Ιωάννου
'Ηχος β'
 
 
[...]
"Τώρα μένει πιά και υπάρχει
η αγάπη μόνη,δίχως
τον γεννήτορά της φόβο.
Η αγάπη, λοιπόν είναι
όλη, αλήθεια, ευφροσύνη,
και χαρά και καρδιάς τέρψη
πλημμυρίζει όποιον τήν έχει,
και τόν βγάζει από τον κόσμο
όσο ακόμα είναι στο σώμα.
Αυτό ο φόβος να το κάνει
δύναμη καμμιά δεν έχει'
στα ορατά αφού υπάρχει
και στα αισθητά όλα μέσα,
πώς μπορεί τόν φοβισμένο
άραγε απ'αυτά να βγάλει
κι αισθητά να τόν συνδέσει
με τ' αόρατα τελείως;
Δεν μπορεί καθόλου,αλήθεια!
Και το άνθος κι ο καρπός του,
τα γεννήματα του φόβου,
έξω από τον κόσμο είναι
και τον νού ν' αρπάζουν ξέρουν
και μαζί του να σηκώνουν
την ψυχή έξω απ' τον κόσμο.
Πές μου, πώς έξω απ' τον κόσμο
η αγάπη αυτά τα βγάζει;
Θέλω καθαρά να ξέρω.
'Αφραστα, είπα είναι τούτα.
'Ομως ,πρόσεξε και άκου:
Πνεύμα θείο είν' η αγάπη!"
 
Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου,
Θείων ύμνων έρωτες,
ΙΖ' στιχ. 207-236
 
 
Ανυμνήσωμεν λαοί,
τήν των πάντων αιτίαν'
τού καθ'ημάς γενέσθαι τόν αίτιον'
ής τόν τύπον έχαιρον,
αξιούμενοι Προφήται,
εναργή σωτηρίαν ταύτης καρπούμενοι.
Εις το Γενέθλιον της Υπεραγίας Θεοτόκου
Από τον Κανόνα
Ποίημα Ανδρέου
'Ηχος πλ.του δ'
 
 ********
[...]
Ο σύγχρονός μας και συμπατριώτης μας Γεώργιος ο 'Εγκλειστος της Μονής του Ζαντόσκ, κόσμημα και δόξα του μοναχισμού, ένας άνθρωπος που έφτασε στη χριστιανική τελειότητα,σε εμπιστευτικές παραινέσεις του, αποκάλυψε για τον εαυτό του τα ακόλουθα:
   " Θέλω να πώ λίγα λόγια για την ουσία της αγάπης.
Είναι μιά λεπτή, πολύ λεπτή φλόγα. Είναι ασύλληπτη από κάθε νού και ελαφρότερη από κάθε νού. Οι ενέργειές της είναι γοργές,θαυμαστές και ιερές. Ξεχύνονται στήν ψυχή από το 'Αγιο και "πανταχού παρόν" Πνεύμα. Μόλις αγγίξει τήν καρδιά αυτή η φλόγα, κάθε λογισμός και κάθε αίσθημα ταραχής εξαφανίζονται, δίνοντας τη θέση τους στήν ησυχία, την ταπείνωση, τη χαρά,την απαράμιλλη γλυκύτητα.
   Γιά πολλά που με αφορούσαν, ήμουν αποκαλυπτικός
σ' εσάς. Θα γίνω τώρα πιό αποκαλυπτικός. Είχα περάσει εδώ, στή μόνωση, έξι χρόνια,νομίζω, όταν ο Κύριος ευαρεστήθηκε να φέρει στήν καρδιά μου τήν τέλεια συντριβή. Τότε πιά νόμισα ότι χανόμουνα και ότι η οργή του Θεού θα έκαιγε την ψυχή μου, γιατί αυτή, βυθισμένη στήν αθυμία και την αδιαφορία, είχε παραβεί τόν νόμο Του...
Η ψυχοσωματική μου κατάρρευση ήταν απόλυτη. Μόλις που ανάσαινα. Ωστόσο, διαρκώς επαναλάμβανα μέσα στην καρδιά: " Κύριε Ιησού Χριστέ,Υιέ του Θεού, ελέησόν με τον αμαρτωλόν ".
   Ξαφνικά σε μια στιγμή, η φλόγα της καθαρής αγάπης άγγιξε την καρδιά μου. Καί τότε η κατάστασή μου άλλαξε ολοκληρωτικά. Γέμισα από δύναμη, ευεξία, χαρά ανεξήγητη. Τόσο ήμουνα συνεπαρμένος, που ποθούσα να με βασάνιζαν,να με κομμάτιαζαν,να  μ' έβριζαν.Το ποθούσα για να συγκρατήσω μέσα μου τη γλυκιά φλόγα της αγάπης πρός τόν Θεό και τους ανθρώπους όλους. Τόσο δυνατή και ηδονική είναι αυτή η φλόγα, που κάθε πίκρα και κάθε προσβολή τις μεταβάλλει σε απολαύσεις.
'Οσο περισσότερα ξύλα ρίχνουμε στή φωτιά,τόσο αυτή φουντώνει.Το ίδιο συμβαίνει και με τις θλίψεις που μας προξενούν οι άνθρωποι: όσο περισσότερες είναι αυτές τόσο φουντώνει στην καρδιά η αγία αγάπη. Και τί ελευθερία, τί φώς! Λόγια δέν υπάρχουν για να τά περιγράψουν. Θα χαιρόμουν, άν κάποιος μου στερούσε τα σωματικά μάτια, για να μη βλέπω το μάταιο φώς. Θα χαιρόμουν, αν κάποιος μ' έπαιρνε σαν κακούργο και μ' έστηνε στόν τοίχο, για να μην ακούω φωνή, να μη βλέπω σκιά ανθρώπου..."
 
Οσίου Γεωργίου του Εγκλείστου,Επιστολή 37η
 
 
Τον φωτοδότην και αρχίζωον των ανθρώπων,
τεκούσα άχραντε Θεοτόκε,
ανεδείχθης θησαυρός της ζωής ημών,
και πύλη του απροσίτου φωτός.
Εις το Γενέθλιον της Υπεραγίας Θεοτόκου
Θεοτοκίον
Από τον Κανόνα
Ποίημα Ιωάννου
'Ηχος β'
 
**************
 
" Η αγάπη", λέγει ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος,
"δεν γνωρίζει την ντροπή,
και γι'αυτό δεν ξέρει να φέρεται με ευπρέπεια.
 Η αγάπη έχει από τη φύση της την ιδιότητα
να μην ντρέπεται
και να ξεφεύγει από το μέτρο της.
Μακάριος είναι εκείνος που σε βρήκε,
λιμάνι κάθε χαράς!".
 
Αποσπάσματα από το βιβλίο
" Ασκητικές εμπειρίες Γ' "
Αγίου Ιγνατίου Μπριαντσανίνωφ
 
 
Σήμερον,
ο τοις νοεροίς θρόνοις επαναπαυόμενος Θεός,
θρόνον άγιον επί γής εαυτώ προητοίμασεν'
ο στερεώσας εν σοφία τούς ουρανούς,
ουρανόν έμψυχον, εν φιλανθρωπία κατεσκεύασεν'
εξ ακάρπου γαρ ρίζης φυτόν ζωηφόρον,
εβλάστησεν ημίν την Μητέρα αυτού.
Ο των θαυμασίων Θεός,
και των ανελπίστων ελπίς,
Κύριε δόξα σοι.
Εις το Γενέθλιον της Υπεραγίας Θεοτόκου
Δοξαστικόν του Εσπερινού
Ποίημα Σεργίου
'Ηχος πλ.του β'
 
***
πηγή: Υάκινθος

Πέμπτη 8 Σεπτεμβρίου 2016

Τὸ Γενέθλιον της Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἠμῶν Θεοτόκου καὶ ἀειπαρθένου Μαρίας

πηγή : εν αιθρία  
 




Ἑρμηνεία τῆς εἰκόνας
Λίγες ἡμέρες μετὰ τὴν ἔναρξη τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους, τὴν 8η Σεπτεμβρίου, ἡ Ἐκκλησία μᾶς πανηγυρίζει «τὸ Γενέθλιον της Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἠμῶν Θεοτόκου καὶ ἀειπαρθένου Μαρίας».
Διὰ τὸ γεγονὸς αὐτὸ τὰ Εὐαγγέλια σιγοῦν. Ἡ ἴδια ἄλλωστε σιγῆ ἁπλώνεται γύρω ἀπὸ τὸ μεγαλύτερο μέρος τῆς ζωῆς τῆς Θεοτόκου. Ἐλάχιστοι εἶναι καὶ οἱ λόγοι της, ποὺ διεσώθησαν. Ἀρκεῖ νὰ σημειωθεῖ, ὅτι ἡ προτροπὴ πρὸς τοὺς ὑπηρέτες κατὰ τὸ θαῦμα ἐν Κανὰ τῆς Γαλιλαίας «ὅ,τι ἂν λέγη (ὁ Χριστὸς) ὑμίν, ποιήσατε» (Ἰω. 2, 5) εἶναι οἱ τελευταῖοι της λόγοι, ποὺ ἀναφέρουν τὰ Εὐαγγέλια. Ἀπὸ τότε (τὸ θαῦμα ἔγινε στὶς ἀρχὲς τοῦ πρώτου ἔτους τῆς δημοσίας δράσεως τοῦ Κυρίου) καὶ στὸ ἑξῆς ἡ Θεοτόκος παρακολούθησε μὲ σιωπὴ τὴν δράσι τοῦ Υἱοῦ της καὶ σιωπηλὴ ἔπνιξε τὸν πόνο τῆς κάτω ἀπὸ τὸν Σταυρό Του.
Τὰ κενὰ τῶν Εὐαγγελίων περὶ τοῦ βίου τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου συμπληρώνουν οἱ ἀπόκρυφοι διηγήσεις. Αὐτές, γραμμένες ἀπὸ εὐσεβεῖς συγγραφεῖς καὶ πλουτισμένες ἀπὸ τὴν φαντασία τῶν, δίδουν πληροφορίες διὰ τὴν Γέννησή της, τὴν παιδική της ἡλικία, τὴν Κοίμησή της. Ἡ Ἐκκλησία πῆρεν ἀπὸ τὰ κείμενα αὐτὰ τὶς παραδόσεις, ποὺ θεώρησε ἀληθινὲς καὶ τὶς διεφύλαξε στὶς ἑορτές, τοὺς ὕμνους, τὶς εἰκόνες, ποὺ ἔγιναν μὲ τὸ ὑλικὸ τῶν.
Μία ἀπὸ τὶς ἀπόκρυφες διηγήσεις εἶναι... τὸ «Πρωτευαγγέλιον τοῦ Ἰακώβου», τὸ ὁποῖο διηγεῖται μεταξὺ ἄλλων καὶ τὰ τῆς Γεννήσεως τῆς Θεομήτορος. Ἀπὸ αὐτὸ μανθάνομε τὰ ὀνόματα τῶν γονέων της, ποὺ εἶναι Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννα, τὴν ἀτεκνία τῶν, τὴν καταγωγὴ τοῦ Ἰωακεὶμ ἀπὸ τὸ βασιλικὸ γένος τοῦ Δαβὶδ κ. α. Ἐδῶ βλέπομε τὴν θλίψη καὶ τὰ δάκρυα τοῦ ἀνδρογύνου διὰ τὴν ἀτεκνία του, καθὼς καὶ τὶς προσευχὲς καὶ τὶς νηστεῖες τοῦ διὰ τὴν ἀπόκτηση τέκνου.

Διὰ νὰ κατανοήσωμε τὰ εἰκονιζόμενα στὴν παράσταση τῆς Γεννήσεως τῆς Θεοτόκου, πρέπει νὰ παραθέσωμεν μερικὰ ἀποσπάσματα ἀπὸ τὴν διήγηση τοῦ Ἰακώβου:
«Καὶ ἰδοὺ ἄγγελος Κυρίου ἐπέστη λέγων αὐτή· Ἄννα Ἄννα, ἐπήκουσε Κύριος της δεήσεώς σου, καὶ συλλήψει καὶ γεννήσεις, καὶ λαληθήσεται τὸ σπέρμα σου ἐν ὅλη τὴ οἰκουμένη… Καὶ ἰδοὺ ἦλθον ἄγγελοι δύο λέγοντες αὐτή· Ἰδοὺ Ἰωακεὶμ ὁ ἀνήρ σου ἔρχεται μετὰ τῶν ποιμνίων αὐτοῦ. ἄγγελος γὰρ Κυρίου κατέβη πρὸς αὐτὸν λέγων· Ἰωακεὶμ Ἰωακείμ, ἐπήκουσε Κύριος ὁ Θεὸς τῆς δεήσεώς σου· καταβηθι ἐντεῦθεν· ἰδοὺ γὰρ ἡ γυνή σου Ἄννα ἐν γαστρι λήψεται… Καὶ ἰδοὺ Ἰωακεὶμ ἦκε μετὰ τῶν ποιμνίων αὐτοῦ, καὶ ἔστη Ἄννα πρὸς τὴν πύλην καὶ εἶδε τὸν Ἰωακεὶμ ἐρχόμενον, καὶ δραμοῦσα ἐκρεμάσθη εἰς τὸν τράχηλον αὐτοῦ… Ἐπληρώθησαν δὲ οἱ μῆνες αὐτῆς· ἐν δὲ τῷ ἐνάτω μηνὶ ἐγέννησεν Ἄννα. Καὶ εἶπεν τὴ μαία· Τιεγέννησα; Ἡ δὲ εἶπεν· Θῆλυ· Καὶ εἶπεν Ἄννα· Ἐμεγαλύνθη ἡ ψυχή μου ἐν τὴ ἡμέρα ταύτη· καὶ ἀνέκλινεν αὐτήν. Πληρωθεισῶν δὲ τῶν ἡμερῶν ἀπεσμήξατο Ἄννα, καὶ ἔδωκεν μασθὸν τὴ παιδί, καὶ ἐπωνόμασε τὸ ὄνομα αὐτῆς Μαριάμ».
Ὅπως βλέπομε στὴν διήγηση, ἡ Γέννησις τῆς Παναγίας ἀναγγέλλεται ὑπὸ τοῦ ἀγγέλου ὕστερα ἀπὸ μακρὰν περίοδον ἀτεκνίας τῶν γονέων της. Ἄγγελος ἀναγγέλλει τὴν γέννηση καὶ ἄλλων βιβλικῶν προσώπων: τοῦ Σαμψῶν, τοῦ Σαμουήλ, τοῦ Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου. Ἡ Γέννησις ὅμως τῆς Παναγίας διαφέρει, διότι εἶναι «τοῦ Ἀδὰμ ἡ ἀνάπλασις καὶ τῆς Εὔας η ἀνάκλησις· τῆς ἀφθαρσίας ἡ πηγὴ καὶ τῆς φθορᾶς ἀπαλλαγῆ, δί? ἢς ἠμεῖς ἐθεώθηεν καὶ τοῦ θανάτου ἐλυτρώθημεν…» (Δοξαστικόν της Λιτῆς του πλ. δ’ ἤχου).
Τὴν σύγκριση μεταξύ της μητρὸς τῆς Παναγίας καὶ ἄλλων ἀτέκνων γυναικὼν τῆς Ἁγίας Γραφῆς κάνει ὡραιότατα τὸ γ’ Στιχηρὸν τοῦ Ἑσπερινοῦ της ἑορτῆς τοῦ πλ. β’ ἤχου:
«Εἰ καὶ θείω βουλήματι περιφανεῖς στεῖραι γυναῖκες ἐβλάστησαν, ἀλλὰ πάντων ἡ Μαρία τῶν γεννηθέντων θεοπρεπῶς ὑπερέλαμψεν· ὅτι καὶ ἀγόνου παραδόξως τεχθεῖσα μητρός, ἔτεκεν ἐν σαρκὶ τῶν ἁπάντων Θεόν, ὑπὲρ φύσιν ἐξ ἀσπόρου γαστρός…».
Ὅπως βλέπομε σὲ ὅλα σχεδὸν τὰ τροπάρια τῆς ἱερᾶς Ἀκολουθίας τοῦ Γενεθλίου της Ὑπεραγίας Θεοτόκου, οἱ ἱεροὶ ὑμνογράφοι τονίζουν, παραλλήλως πρὸς τὴν Γέννηση τῆς Παναγίας, καὶ τὸν ρόλο της ὡς Μητρὸς τοῦ Θεοῦ. Ἀκόμη στὴ λύση τῆς στειρώσεως τῆς Ἄννης διαβλέπουν -κατὰ τὴν διδασκαλίαν τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας- τὴ λύση τῆς στειρώσεως τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως, ἡ ὁποία θὰ ἀπολαύσει τοὺς καρποὺς τῆς θείας Χάριτος. Ἡ Χάρις αὐτὴ «καρπογονεῖν λαμπρῶς ἀπάρχεται» μὲ τὴν Γέννηση τῆς Θεοτόκου.

Ἑρμηνεία τῆς εἰκόνας (Τοῦ Χρήστου Γ. Γκότση)


O βυζαντινὸς ἁγιογράφος τῆς εἰκόνος τῆς Γεννήσεως τῆς Θεοτόκου ἀκολουθεῖ στὴν ἔνταξη τῶν σχετικῶν σκηνῶν τὸ ἀπόκρυφο Πρωτευαγγέλιο τοῦ Ἰακώβου διὰ νὰ ὑπογραμμίσει τὴ θαυματουργικὴ Γέννησι τῆς Θεοτόκου. Ταυτοχρόνως ὅμως μένει πιστὸς στὴ διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως τὴν βλέπομε στὰ τροπάρια τῆς ἑορτῆς. Διὰ τοῦτο ἐνῶ εἰκονίζει τὴν Θεοτόκο ἐντὸς λίκνου, ὡς βρέφος ἐσπαργανωμένον, δὲν παραλείπει νὰ ἐπιγράψει ὑπεράνω της κεφαλῆς τῆς τὰ συνήθη συμπιλήματα ΜΡ - ΘΥ (Μήτηρ Θεοῦ).

Σὲ ὅλα σχεδὸν τὰ τροπάρια τόσον τῆς ἑορτῆς τῆς Γεννήσεως τῆς Θεοτόκου, ὅσον καὶ τῆς Συλλήψεως τῆς Ἁγίας Ἄννης (9 Δεκεμβρίου), τονίζεται ὅτι ἡ γεννηθεῖσα ἢ συλληφθεῖσα παιδίσκη εἶναι Μητέρα τοῦ Θεοῦ.

Στὴν εἰκόνα, δεσπόζει ἡ μορφὴ τῆς Ἁγίας Ἄννης, ποὺ εἰκονίζεται μισοκαθισμένη στὸ κρεββάτι. Μὲ τὴν ἀριστερά της χείρα, ποὺ μόλις προβάλλει ἀπὸ τὸ ὁλοκόκκινο μαφόριό της, στηρίζει τὴν κεκλιμένη κεφαλή της. Οἱ εὐσεβεῖς σκέψεις, στὶς ὁποῖες ἔχει βυθισθεῖ, λόγω τοῦ παραδόξου θαύματος, διαβάζονται στὴν ἔκφραση τοῦ προσώπου της.

Στὸ μέσον της εἰκόνος εἰκονίζονται οἱ ὑπηρέτριες, αἳ «παιδίσκαι», ποὺ σπεύδουν νὰ δώσουν φαγητὸ στὴ λεχῶ καὶ νὰ τὴν περιποιηθοῦν. Ἡ μεσαία ἴσως νὰ εἶναι ἡ Ἰουδίθ, τὴν ὁποία κάτ? ὄνομα ἀναφέρει τὸ Πρωτευαγγέλιο τοῦ Ἰακώβου. Μία ἀπὸ τὶς ὑπηρέτριες μεὲ ριπίδιο κάμνει ἀέρα στὴν Ἄννα.

Ἡ σκηνὴ στὸ ἄνω ἀριστερὸ μέρος τῆς εἰκόνος ἔχει ἐμπνευσθεῖ ἀπὸ τὴν συνάντηση τοῦ Ἰωακεὶμ καὶ τῆς Ἄννης μετὰ τὴν ἀναγγελία ὑπὸ τοῦ ἀγγέλου περὶ ἀποκτήσεως τέκνου. Οἱ δύο εὐτυχισμένοι γονεῖς ἐναγκαλίζονται καὶ ἀσπάζονται στὴν πύλη τοῦ σπιτιολυ τῶν (ἢ στὴν Χρυσὴ πύλη τῆς πόλεως). Ἡ Ἁγία Ἄννα λέγει στὸν ἄνδρα της, κατὰ τὸ Πρωτευαγγέλιο: «Νῦν οἶδα ὅτι Κύριος ὁ Θεὸς εὐλόγησε μὲ σφόδρα…».

Στὸ δεξιὸ μέρος τῆς εἰκόνος εἰκονίζεται ὁ Ἰωακεὶμ σὲ στάση προσευχῆς. Σὲ αὐτὴ τὴν ἱερὴ στιγμὴ τὸν εὐρῆκε ὁ ἄγγελος, ποὺ τοῦ μετέφερε τὴν χαρμόσυνη εἴδηση. Ὁ Ἰωακεὶμ εὑρίσκεται ἀπέναντι ἀπὸ τὴν Θεοτόκο, ἔχει στραμμένο τὸ βλέμμα του πρὸς αὐτὴν καὶ συνομιλεῖ μαζί της.

Πλησίον της νεογεννήτου Παναγίας κάθεται γνέθουσα μία παιδίσκη.

Στὴν ὅλη εἰκόνα κυριαρχεῖ ὁ τόνος τῆς χαρᾶς. Τὰ χρώματα τῶν ἐνδυμάτων καὶ τῶν ἀρχιτεκτονημάτων εἶναι ζωηρά, τὰ πρόσωπα φωτεινά, ὅπως ἄλλωστε ταιριάζει στὴ γέννηση τέκνου ὕστερα ἀπὸ πολλὰ χρόνια ἀναμονῆς.

Κλείνομε τὴν ἀνάλυση τῆς εἰκόνος τῆς Γεννήσεως τῆς Θεοτόκου μὲ ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ
«Εἰς τὸ Γενέσιον τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου»:

«Ὢ ζεῦγος λογικῶν τρυγόνων Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννα τὸ σωφρονέστατον. Ὑμεῖς τὸν τῆς φύσεως νόμον, τὴν σωφροσύνην, τηρήσαντες τῶν ὑπὲρ φύσιν κατηξιώθητε· τετόκατε (=ἔχετε γεννήσει) γὰρ τῷ κόσμω Θεοῦ μητέρα ἀπείρανδρον. Ὑμεῖς εὐσεβῶς καὶ ὁσίως ἐν ἀνθρωπίνη φύσει πολιτευσάμενοι, ὑπὲρ ἀγγέλους καὶ τῶν ἀγγέλων δεσπόζουσαν νῦν θυγατέρα τετόκατε. Ὢ θυγάτριον ὡραιότατον καὶ γλυκύτατον· ὢ κρίνον ἀναμέσον τῶν ἀκανθῶν ἐκφυὲν ἐξ εὐγενεστάτης καὶ βασιλικωτάτης ρίζης δαβιτικῆς… Ὢ ρόδον ἐξ ἀκανθῶν τῶν Ἰουδαίων φυὲν καὶ εὐωδίας θείας πληρῶσαν τὰ σύμπαντα. Ὢ θύγατερ Ἀδὰμ καὶ μήτηρ Θεοῦ. Μακαρία ἡ ὀσφὺς καὶ ἡ γαστὴρ ἐξ ὧν ἀνεβλάστησας· μακάριαι αἳ ἀγκάλαι αἳ σὲ ἐβάστασαν καὶ χείλη τὰ τῶν ἁγνῶν φιλημάτων σου ἀπολαύσαντα, μόνα τὰ γονικά, ἴνα ἢς ἐν πάσιν ἀειπαρθενεύουσα».

Ἀπολυτίκιο τῆς ἑορτῆς
Ἦχος δ'

Ἡ γέννησίς σου Θεοτόκε, χαρὰν ἐμήνυσε πάση τὴ οἰκουμένη·
ἔκ σοὺ γὰρ ἀνέτειλεν ὁ ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, Χριστὸς ὁ Θεὸς ἠμῶν, καὶ λύσας τὴν κατάραν, ἔδωκε τὴν εὐλογίαν·
 καὶ καταργήσας τὸν θάνατον, ἐδωρήσατο ἠμὶν ζωὴν τὴν αἰώνιον

Κυριακή 4 Σεπτεμβρίου 2016

Ελληνισμός- Θέσεις και απόψεις

Νίκος Σβορῶνος:

«Θεωρῶ τὴν πολιτισμικὴ συνέχεια τοῦ ἑλληνισμοῦ ὡς ἕνα δυναμικὸ φαινόμενο μὲ διαφορετικὲς φάσεις. Δὲν πιστεύω βέβαια στὴ φυλετικὴ συνέχεια. Δὲν κάνω ζωολογία, κάνω ἱστορία. Δὲν ξέρω τὶ εἶναι ἀνθρωπολογικὰ ἡ ἑλληνικὴ φυλὴ ἡ ὁ ἑλληνικὸς λαὸς ἡ τὸ ἑλληνικὸ ἔθνος. Εἶναι ἀνακατεμένα, ὅπως συμβαίνει μὲ ὅλους τοὺς ἱστορικοὺς λαοὺς τοῦ κόσμου. Γιὰ τὸ ὅτι ὑπάρχει, ὅμως, ἀπὸ παλιά, πολὺ παλιά, ἕνας ἑλληνικὸς λαὸς ποὺ ἔχει συνείδηση τῆς ἑνότητάς του καὶ τῆς διαφορᾶς ἀπὸ τοὺς ἄλλους λαούς, καὶ ἔχει συνείδηση τῆς ἰδιαιτερότητάς του καὶ τῆς πολιτισμικῆς του συνέχειας, δὲν ὑπάρχει ἀμφιβολία... Καὶ ἐδῶ μπορῶ νὰ ἐπαναλάβω, σύντομα καὶ ἁπλουστευτικά, ὁρισμένες προτάσεις ποὺ ἔχω διατυπώσει: Τὴν ὕπαρξη -ἕως τὴν ἐπικράτηση τῆς ρωμαϊκῆς ἰδέας, ὕστερα ἀπὸ τὴν κατάκτηση τῆς Ρώμης καὶ τοῦ χριστιανισμοῦ- ἑνὸς ἑλληνικοῦ λαοῦ, φυλετικὰ ἀνάμεικτου, ὅπως ὅλοι οἱ ἱστορικοὶ λαοί, μὲ κοινὰ πολιτισμικὰ χαρακτηριστικὰ καὶ μὲ συνείδηση τῆς ἑνότητάς του καὶ τῆς συνέχειάς του. Τὴ βαθμιαία ἀπομακρυνσή του ἀπὸ τὸ συνειδησιακὸ περιεχόμενο τῆς ἑλληνικότητας, μὲ τὴν ἐπικράτηση δύο πλατύτερων ἰδεῶν, τοῦ χριστιανισμοῦ καὶ τῆς ρωμαϊκότητας, ποὺ χαρακτηρίζουν τὴν ἰδεολογία τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας, ἰδεολογία συνεκτικὴ τοῦ βυζαντινοῦ κράτους -πρᾶγμα ποὺ δὲν ἀποκλείει τὴν ὕπαρξη, συγχρόνως, καὶ μιᾶς ἰδιαίτερης συνείδησης τῆς ἰδιαιτερότητας σὲ κάθε λαό, ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ ἀποτέλεσαν τὸ πολυεθνικὸ αὐτὸ πολιτικὸ καὶ πολιτισμικὸ συγκρότημα. Τέλος, τὴ σταδιακὴ πολιτισμικὴ ἐπανασύνδεση τοῦ ἑλληνικοῦ στοιχείου τῆς αὐτοκρατορίας μὲ τὴν ἑλληνικὴ ἰδέα καὶ τὸ παλιὸ ἑλληνικό του παρελθόν, ὅπως κατὰ τὸν 11ο αἰώνα, καὶ τὴν κατάκτηση μιᾶς καθαρὰ ἑλληνικῆς συνείδησης, ποὺ συντελεῖται κατὰ τὰ τελευταία χρόνια τοῦ Βυζαντίου, καὶ καταλήγει μὲ τὴν διαμόρφωση τοῦ νέου ἑλληνικοῦ ἔθνους, μέσα στὴν Τουρκοκρατία, καὶ τὴν διακήρυξη τῆς βούλησής του νὰ δημιουργήσει ἀνεξάρτητο ἑλληνικὸ κράτος μὲ τὴν ἑλληνικὴ ἐπανάσταση... Ὁ ἑλληνισμὸς βρέθηκε σὲ τέτοιες ἀντικειμενικὲς καταστάσεις, ὥστε νὰ εἶναι ἀπὸ τοὺς λίγους λαοὺς οἱ ὁποῖοι ἀπόκτησαν ἐθνικὴ συνείδηση ἀκριβῶς μέσα σὲ εὐρύτερα σύνολα καὶ σὲ ἀντιπαράθεση μὲ αὐτά. Κυρίως σὰν κατακτημένος λαός. Καὶ τὸ ὅτι διατήρησε τὴ γλώσσα του, τὴν ἐθνική του συνείδηση, γιὰ μένα τοῦτο εἶναι ἀντιστασιακὸ φαινόμενο... Δὲν θεωρῶ ἀντίσταση ἁπλῶς καὶ μόνο νὰ πάρεις τὰ ὄπλα καὶ νὰ ἀνέβεις στὰ βουνά. Αὐτὸ εἶναι εὔκολο πρᾶγμα, σχετικὰ εὔκολο. Τὸ πρόβλημα εἶναι νὰ μείνεις αὐτὸ ποὺ εἶσαι, καὶ αὐτὸ βέβαια συνδυάζεται μὲ τὴν πολιτισμικὴ συνέχεια τοῦ ἑλληνισμοῦ. Μὲ τὸ γεγονὸς ὅτι ὅταν κατακτήθηκε ὁ ἑλληνικὸς λαός, εἴτε ἀπὸ τοὺς Ρωμαίους ἀρχικὰ εἴτε ἀργότερα ἀπὸ τοὺς Τούρκους, εἶχε ἐθνικὴ ἑνότητα καὶ συνείδηση τῆς ἑνότητας αὐτῆς. Ὑπῆρχε μιὰ λαϊκὴ ἑνότητα μὲ τὴ γλῶσσα, μὲ τὰ ἤθη καὶ τὰ ἔθιμα, καὶ εἶχε συνείδηση τῆς ταυτότητάς του αὐτῆς, ἡ ὁποία τοῦ ἐπέτρεψε νὰ ἀντισταθεῖ στὴν ἀπορρόφηση ἀπὸ ἄλλους λαούς, οἱ ὁποῖοι ἦταν οἱ κατακτητές του».
(Συνέντευξη στὸ περιοδικὸ «Σύγχρονα Θέματα», τεῦχος 35-37, Δεκέμβριος 1988.)




 


Ε.Π. Παπανοῦτσος:

«Ἀφαιρέσαμε ἀπὸ τὴν παιδεία τοῦ Ἔθνους τὸ στοιχεῖο ποὺ μπορεῖ νὰ γίνει ὁ καλύτερος ἄξονάς της καὶ ποὺ δικαιολογημένα πρέπει νὰ εἶναι τὸ καμάρι μας: τὴν ἰδέα τῆς ἀκατάλυτης διάρκειας, τῆς ἀδιάσπαστης συνέχειας ποὺ παρουσιάζει αὐτὸς ὁ μικρὸς καὶ βασανισμένος λαὸς στὴ μακρὰ καὶ γεμάτη ἀπὸ ὡραῖες σελίδες πνευματική του ἱστορία. Καὶ ἀλήθεια ἀναμφισβήτητη καὶ χρέος ἐθνικὸ ἀπὸ τὰ πρῶτα εἶναι νὰ τονίζουμε στὶς γενεὲς ποὺ ἔρχονται, γιὰ νὰ πάρουν τὴ θέση τους μέσα στὸν ἐθνικὸ στίβο, ὅτι ποτὲ δὲν ἔπαψε αὐτὴ ἡ φυλὴ νὰ ὑπάρχει καὶ νὰ ἐκδηλώνεται πνευματικὰ μὲ πρόσωπα καὶ ἔργα ἀξιόλογα. Ὅτι σὲ ὅλες τὶς φάσεις τοῦ ἱστορικοῦ βίου της τραγούδησε, ἐρεύνησε καὶ στοχάστηκε, ἔγραψε καὶ φιλοσόφησε, ζωγράφισε ἔπλασε κ᾿ ἔχτισε, δηλαδὴ ἔζησε καὶ πνευματικὰ καταξίωσε τὴ ζωή της, ὅπως ζοῦν καὶ πνευματικὰ καταξιώνουν τὴ ζωή τους οἱ λαοὶ ποὺ ἔχουν καὶ δημιουργοῦν παράδοση... Τὸ ἄμεσο ἐθνικὸ παρελθὸν στὴν πνευματική μας ἱστορία διαγράφεται μὲ μιὰ φοβερὴ γιὰ τὶς συνέπειές της μονοκοντυλιά. Ἀφήνοντας τὴν ἀρχαία Ἑλλάδα διασκελίζουμε βιαστικὰ καὶ μὲ συγκατάβαση δέκα αἰῶνες βυζαντινῆς ἱστορίας καὶ ἀποστρέφοντας τὸ πρόσωπο μὲ συναίσθημα πικρίας ἀπὸ τοὺς χρόνους τῆς Φραγκοκρατίας καὶ τῆς Τουρκοκρατίας, προσπαθοῦμε νὰ ξαναβροῦμε τὸν μετὰ τὸ Εἰκοσιένα ἐλεύθερο ἑαυτό μας μέσα ἀπὸ τὴν ἰταλική, τὴν ἀγγλική, τὴ γαλλικὴ καὶ τὴ γερμανικὴ Ἐπιστήμη καὶ Φιλοσοφία τῶν τετρακοσίων τελευταίων ἐτῶν. Νὰ ξανακολλήσομε στὴν Εὐρώπη γίνεται ἡ ἔγνοια μας καὶ ἀγωνιζόμαστε νὰ ἀνακουφίσουμε τὸν πληγωμένο μας ἐθνικὸ ἐγωισμὸ μὲ τὴν προσπάθεια νὰ ἀποδείξομε, ὅτι οἱ προχωρημένοι στὸν πολιτισμὸ Εὐρωπαῖοι ὀφείλουν τὰ φῶτα τους στοὺς ἀρχαίους μας προγόνους. Πῶς δημιουργήθηκε, καὶ ἰδίως πῶς διαδόθηκε καὶ ἔπιασε αὐτὸς ὁ μῦθος; πῶς ἡ ἐλεύθερη μετὰ τὴν ἐθνικὴ ἀποκατάσταση πατρίδα ἔπεσε σ᾿ αὐτὴ τὴ θανάσιμη πλάνη καὶ ἔκανε τὴν ἀσύγγνωστη ἀδικία νὰ σκίσει μὲ τὰ ἴδια της τὰ χέρια τόσες ἑκατοντάδες λαμπρῶν σελίδων, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ ἀκρωτηριάσει τὴν πνευματική της ἱστορία; Ἕνα πάντως εἶναι βέβαιο: ὅτι τὸ κακὸ ἔγινε, ὅτι ἡ πλάνη ἐξακολουθεῖ σὲ πολλοὺς νὰ ὑπάρχει.»
(Νεοελληνικὴ Φιλοσοφία, Ἀθῆναι, Βασικὴ Βιβλιοθήκη τόμος 35, Εἰσαγωγή, σελ. 7 καὶ 8.)


Από το βιβλίο του Χρήστου Γιανναρά
" Ορθοδοξία και Δύση στη Νεώτερη Ελλάδα"


πηγή : Αντίβαρο








ΜΙΧΑΗΛ ΨΕΛΛΟΣ

 

«Οι βάρβαροι κληρονόμησαν τον πλούτο της Αρχαίας Ελληνικής σοφίας που δεν τους ανήκει, ενώ οι νόμιμοι κληρονόμοι της φιλοσοφίας θα έπρεπε να είναι οι διάδοχοι. Υπήρξε μία αντιστροφή των ρόλων, ώστε Έλληνες να είναι τώρα οι Βάρβαροι και οι Βάρβαροι Έλληνες».

documentarygr.
 









Χρήστος Γιανναράς:

[...]Τὸ δυσεπίλυτο πρόβλημα ὁρισμοῦ τῆς ἑλληνικότητας διαιωνίζεται στὸ νεοελληνικὸ κρατίδιο ὣς σήμερα. Ὑπάρχουν πάντα κάποιοι «προοδευτικοὶ» διανοούμενοι, ποὺ θεωροῦν ὑποτιμητικὴ κάθε ἐπιμειξία τοῦ Ἑλληνισμοῦ μὲ τὸν Χριστιανισμὸ καὶ ἀμφισβητοῦν πεισματικὰ τὴν ἑλληνικότητα τῆς «Βυζαντινῆς» Αὐτοκρατορίας. Ὅπως ὑπάρχουν καὶ κάποιοι χριστιανοὶ διανοούμενοι, μὲ ἰδεολογικὰ ἐπεξεργασμένη πίστη, ποὺ προτιμᾶνε τὸ ὄνομα τοῦ «Ρωμιοῦ» καὶ τῆς Ρωμιοσύνης στὴ θέση τοῦ Ἕλληνα καὶ τῆς ἑλληνικότητας. Ὑπῆρξε καὶ νεοέλληνας Πρωθυπουργὸς καὶ Πρόεδρος τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας, ποὺ δὲν δίσταζε νὰ μιλάει γιὰ τὶς πολλαπλὲς ὑποδουλώσεις ποὺ γνώρισαν οἱ Ἕλληνες: πρῶτα στοὺς Ρωμαίους, ὕστερα στοὺς Βυζαντινοὺς καὶ μετὰ στοὺς Τούρκους!...

Δὲν εἶναι δυνατὸ νὰ προσεγγίσουμε τὴ σχέση τοῦ Ἑλληνισμοῦ μὲ τὴ Δύση στὰ νεώτερα χρόνια, χωρὶς νὰ διατυπώσουμε καταρχὴν μία πρόταση ἐξόδου ἀπὸ τὴν πελώρια αὐτὴ σύγχυση -πρόταση κάποιου ὁρισμοῦ τῆς ἑλληνικότητας. Ἡ πρόταση εἶναι νὰ δοῦμε τὴν Ἑλλάδα ὄχι καταρχὴν ὡς ΤΟΠΟ, ἀλλὰ καταρχὴν ὡς ΤΡΟΠΟ τοῦ βίου. Δὲν μπορεῖ νὰ ἀμφισβητήσει κανεὶς τὸ γεγονὸς ὅτι ὁ Ἑλληνισμὸς ἀπέκτησε γεωγραφικὰ σύνορα γιὰ πρώτη φόρα στὸν 19ο αἰώνα -μόλις πρὶν ἀπὸ ἑκατὸν ἑξήντα χρόνια. Καὶ ὅτι αὐτὰ τὰ σύνορα- τοῦ συμβατικοῦ ἑλλαδικοῦ κρατιδίου ποὺ προέκυψε ἀπὸ τὴν ἐπανάσταση ἐνάντια στοὺς Τούρκους- ἄφηναν ἀπ᾿ ἔξω τὰ τρία τέταρτα τῶν ἑλληνόφωνων πληθυσμῶν τῆς τότε Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας.

Ἡ ἀρχαία Ἑλλάδα δὲν εἶχε ἑνιαία κρατικὴ ὑπόσταση, οὔτε καὶ σύνορα. Ἦταν τὸ σύνολο τῶν «ἑλληνίδων πόλεων» -ἀνεξάρτητες πόλεις- κράτη-, ποὺ ἁπλωνόταν ἀπὸ τὴν Μακεδονία ὣς τὴν Κρήτη καὶ ἀπὸ τὴν Ἰωνία ὣς τὴν Σικελία, τὴν κάτω καὶ κεντρικὴ Ἰταλία. Οἱ πόλεις αὐτὲς ἀναγνωρίζονταν ὡς «ἑλληνίδες» ὄχι μόνο γιὰ τὴν κοινή τους ἑλληνικὴ γλῶσσα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὸν κοινὸ τρόπο τοῦ βίου, δηλαδὴ τὸν κοινὸ πολιτισμό τους. (Ἡ κοινὴ ἑλληνικὴ συνείδηση γίνεται χαρακτηριστικὰ ἔκδηλη στὶς περιπτώσεις τῶν κοινῶν ἑορτῶν καὶ ἀγώνων (στὴν Ὀλυμπία, στὴν Νεμέα, στὸν Ἰσθμὸ τῆς Κορίνθου καὶ στοὺς Δελφούς, ὅπου μόνο Ἕλληνες μποροῦσαν νὰ συμμετάσχουν, ἀνεξάρτητα ἀπὸ τὴν πόλη καταγωγῆς τους. Θὰ ἀπαιτοῦσε μιὰ ἐκτενῆ ἀνάπτυξη τὸ περιεχόμενο τῆς λέξης ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ, ἀλλὰ καὶ μόνο ἡ ταύτιση μὲ τὸν ΤΡΟΠΟ τοῦ βίου μπορεῖ νὰ εἶναι ἕνας καταρχὴν ὁρισμός.[...]

Κ.Θ. Δημαρᾶς:

«Ἡ Ἑλλάδα βρίσκεται ἀνάμεσα σὲ δύο μεγάλους πολιτισμικοὺς ὄγκους, ποὺ ξεχωρίζουν πάντα, ὅσο κι ἂν οἱ τροπὲς τῆς ἱστορίας τυχαίνει νὰ προκαλέσουν μετατοπίσεις. Ἡ Ἀνατολὴ καὶ ἡ Δύση σμίγουν ἐπάνω στὰ ἑλληνικὰ ἐδάφη, ποὺ γίνονται ἔτσι ἕνα σταυροδρόμι ὅπου ἀδιάκοπα συγκρούονται δύο πρωταρχικὲς μορφὲς πολιτισμοῦ. Προγεφύρωμα καὶ τοῦ ἑνὸς καὶ τοῦ ἄλλου πολιτισμοῦ στὶς ἀντίθετες διευθύνσεις τους, ὁ ἑλληνικὸς χῶρος δοκιμάσθηκε πολλὲς φορὲς ἀπὸ τὴν κατάκτηση. Ὅμως ἐκεῖνο ποὺ εἶναι τὸ δράμα τῆς φυλῆς μας, εἶναι καὶ μία ἀπὸ τὶς δόξες της ἀπὸ τὴν ἄποψη τὴν πολιτισμική: ὁ ἑλληνισμὸς δέχθηκε μὲ τὸν τρόπο αὐτὸν πλούσιες καὶ ποικίλες ἐπιδράσεις, ποὺ προκάλεσαν τὴν ἰδιοτυπία του. Ἡ θέση του ἀνάμεσα σὲ πολιτισμοὺς ποὺ τὸν ἐπηρεάζουν, τοῦ ἐπέτρεψε ἀνέκαθεν νὰ ἐκμεταλλευθεῖ τὶς ἰδιότητές του, νὰ ἀσκήσει τὴν ἀφομοιωτική του δύναμη. Ἐξ ἄλλου ἡ γεωγραφικὴ θέση τοῦ ἑλληνισμοῦ δὲν εἶναι ἀπίθανο νὰ ἐπέφερε κι ἕνα ἄλλο σταθερὸ χαρακτηριστικό τῆς φυλῆς. Θυμίζω τὴν παρατήρηση τοῦ Ἀριστότελη: οἱ λαοὶ τῆς Εὐρώπης τοῦ φαίνονται δραστήριοι, ἀλλὰ χωρὶς ὀξύτητα τοῦ νοῦ· οἱ Ἀσιάτες τὸ ἀντίθετο. Κι ὁ Ἀριστοτέλης, ἔτσι, καταλήγει νὰ θεωρεῖ ὅτι οἱ Ἕλληνες, ζώντας σ᾿ ἕνα κλίμα ποὺ μετέχει καὶ ἀπὸ τὴν Ἀσία καὶ ἀπὸ τὴν Εὐρώπη, συνδυάζουν καὶ τῶν δύο ὁμάδων τὰ προτερήματα. Ὁ ἑλληνικὸς πολιτισμός, λοιπόν, ἐκφράζεται μέσα στὴν ἀδιάκοπη ἀνανέωση τὴν ὁποία προκαλοῦν οἱ ἐπαφὲς μὲ τοὺς ξένους πολιτισμούς, καὶ στὴν ἀδιάκοπη ἀκτινοβολία ποὺ εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς ἰδιοτυπίας του καὶ τῶν ἐπαφῶν του... Οἱ λαοί, ὅπως κάθε ὀργανισμός, ἀφομοιώνουν ὅσο εἶναι ζωντανοί, καὶ ἀφομοιώνουν τόσο περισσότερο καὶ τόσο καλύτερα ὅσο πιὸ ζωντανοὶ εἶναι. Ἡ ἐλάττωση τῆς ἀφομοίωσης ἐκφράζει βιολογικὴ πτώση τοῦ ὀργανισμοῦ· μόνο οἱ νεκροὶ ὀργανισμοὶ παύουν νὰ ἀφομοιώνουν... Ἐκεῖνο ποὺ προέχει εἶναι ἡ ἱκανότητα γιὰ πραγματικὴ ἀφομοίωση, γιὰ δημιουργία δηλαδὴ νέου στοιχείου, ἰδιότυπου, ἀπὸ τὸ ξένο.»
(Ἱστορία τῆς Νεοελληνικῆς Λογοτεχνίας, Ἀθήνα 1968, Πρόλογος, σελ. ιγ-ιδ.)

Ζήσιμος Λορεντζάτος:

«Συνεχίζουμε τὸ ὄνομα ἑνὸς ἄνισου τόπου, ποὺ ὑπάρχει πολὺ περισσότερο στὸ χρόνο παρὰ στὸ χῶρο, καὶ γι᾿ αὐτὸ ἡ μοῖρα μας δὲν καταλαβαίνει τὴ μοῖρα τῶν λαῶν τοῦ χώρου, ἀλλὰ κλώθεται ὁλοένα τριγύρω στὸ ἄλυτο πρόβλημα τῶν δύο διαστάσεων. Εἴμαστε οἱ μνηστῆρες τοῦ χρόνου καὶ οἱ καταδικασμένοι τοῦ χώρου. Σήμερα περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλη φορὰ θὰ πρέπει νὰ συλλογιστοῦμε μήπως μέσα στὴν ἐποχὴ ποὺ μπαίνουμε δὲν μᾶς ἀπομένει ἄλλο ἐμπόρευμα ἀπὸ τὴν πνευματικὴ ἐπίδοσή μας... Ἡ δική μας ὀρθόδοξη παράδοση τῆς Ἀνατολῆς -ἄμεσα ἢ ἔμμεσα- ἔδωσε στὴ Δύση ὅ,τι βαθύτερο ἀκριβῶς ἔχει νὰ παρουσιάσει ἐκείνη πνευματικά. Καὶ ὅταν λέμε δική μας δὲν ἐννοοῦμε πὼς ἐμεῖς οἱ Ἕλληνες δώσαμε στοὺς ἄλλους τίποτα ἢ πὼς ἡ ὀρθόδοξη παράδοση ἀνήκει σὲ μᾶς, εἶναι ἐθνικὴ ἢ φυλετική, ἀλλὰ πὼς ἐμεῖς ἀνήκουμε σὲ αὐτὴ κατὰ τὸ ποσοστὸ ποὺ γινόμαστε ἐμεῖς, λαὸς ἅγιος Χριστοῦ, καθὼς ἔγραφε ὁ Φώτιος ἀπὸ τὴν ἐξορία (Ἐπιστολὴ 126), καὶ μόνο κατὰ τὸ ποσοστὸ αὐτό, ὅσο τὴν ἔχουμε ἢ τὴν ἀκολουθάμε, μποροῦμε τὴν ὀρθόδοξη παράδοση νὰ τὴ λέμε δική μας· ποτὲ ἐθνικὰ ἢ φυλετικά.»
(Μελέτες, Ἀθήνα, ἐκδ. «Γαλαξίας», 1967, σελ. 17 καὶ 160.)

Από το βιβλίο
"Ορθοδοξία και Δύση στη Νεώτερη Ελλάδα"
του Χρήστου Γιανναρά

πηγή : αντίβαρο




 
"Η χρυσή εποχή της βυζαντινής ιεραποστολής (9ος και 10ος αί.) δημιουργήθηκε χάρη στον ευφυή, μαχητικό και όπου έπρεπε διαλλακτικό Μέγα Φώτιο, ο οποίος χειροτονήθηκε από λαϊκός σε Αρχιεπίσκοπο και Πατριάρχη μέσα σε πέντε μέρες. Χειροτονήθηκε, όπως γράφει, χωρίς να το περιμένει, «κλαίων, οδυρόμενος, κοπτόμενος».
Μ. Φώτιος, Κύριλλος και Μεθόδιος, οι τρεις αυτές λαμπρές προσωπικότητες, είναι οι δημιουργοί της χρυσής εκείνης εποχής. Ενώ ο Φώτιος, ο μέγας αστέρας της Ορθοδοξίας, είναι ταυτόχρονα και ο πνευματικός κρίκος των δύο Χριστιανικών χιλιετηρίδων. Και παράλληλα πολύτιμος οδηγός του νέου Ελληνισμού."



πηγή : Χριστιανική Φοιτητική Δράση

Υάκινθος
 

 
 
 

Παρασκευή 2 Σεπτεμβρίου 2016

Tα άφθαρτα αγαθά

[...]  Είμεθα πλασμένοι για την αιωνία ζωή από τον Πλάστη μας και έχουμε κληθή σ'αυτήν με τον θείο λόγο Του και το 'Αγιον Βάπτισμα που μας αναγέννησε. Γι'αυτό ήρθε ο Χριστός, ο Υιός του Θεού, στον κόσμο' για να μας καλέση και να μας οδηγήση σ'αυτήν, και αυτή είναι η μόνη απαραίτητη και πραγματική. Αυτή ας είναι ο πρώτος σου στόχος και σ' αυτήν ας αποβλέπη η κάθε σου μέριμνα, ώστε να την αποκτήσης. Χωρίς αυτήν τα πάντα είναι μάταια, έστω κι αν έχης υπό την εξουσία σου όλο τον κόσμο.
Κάθε αμαρτία και προσκόλλησις στην κοσμική ματαιότητα δημιουργεί προσκόμματα στην απόκτησί της. Φυλάξου λοιπόν απ' αυτά, για να μη τη στερηθής.
Προσέχεις πολύ την πρόσκαιρη ζωή σου, αν και είσαι βέβαιος ότι οπωσδήποτε θα την αφήσης, και κάνεις το πάν, για να μη την στερηθής. Πόσο ασύγκριτα περισσότερο πρέπει να προσέχης την αιωνία ζωή σου και να καταβάλλης κάθε προσπάθεια, για να μη τη χάσης;[...]

 
'Ολα τα πρόσκαιρα εμπρός στα αγαθά της αιωνίας ζωής είναι μηδέν. Ζήτησέ την σαν το μοναδικό αληθινό αγαθό σου, και απόφευγε συστηματικά κάθε τι που σου κλείνει την πόρτα πρός αυτήν. Ο φιλάνθρωπος Θεός θέλει να σε σώση. Αυτό ας είναι και δικό σου θέλημα. 'Ετσι οπωσδήποτε θα σωθής. Να την επιθυμής και να την ζητής, όπως ο πεινασμένος την τροφή και ο διψασμένος το νερό. Τότε θα την λάβης κατά την επιθυμία σου.[...]

Της σοφίας το ύδωρ  και της ζωής,
αναβλύζων τώ κόσμω,
πάντας Σωτήρ, καλείς τού αρύσασθαι,
σωτηρίας τα νάματα'
τον γαρ θείον νόμον σου, δεχόμενος άνθρωπος,
εν αυτώ σβεννύει, της πλάνης τους άνθρακας'
όθεν εις αιώνας, ου διψήσει, ου λήξη,
του κόρου σου Δέσποτα, Βασιλεύ επουράνιε'
δια τούτο δοξάζομεν, το κράτος σου Χριστέ ο Θεός,
των πταισμάτων άφεσιν αιτούμενοι,
καταπέμψαι πλουσίως τοίς δούλοις σου.
Παρασκευή της Μεσοπεντηκοστής
Κάθισμα
'Ηχος πλ.του δ'
 
Μη μιμείσαι εκείνους τους Χριστιανούς που ποθούν και κυνηγούν σ'αυτόν τον κόσμο τα πλούτη, για να ζούν μέσα στις απολαύσεις και στις δόξες. Αυτοί ξέχασαν ότι ο Υιός του Θεού έπαθε και απέθανε για χάρι τους και με το πάθος και το θάνατό Του άνοιξε την πύλη της αιωνιότητος, στην οποία και τους εκάλεσε. Αυτοί επιθυμούν και επιδιώκουν μόνο όσα βλέπουν' όσα δεν βλέπουν ούτε τα επιθυμούν ούτε τα αναζητούν.
Αυτοί κάθε ημέρα απλώνουν τα χέρια τους, όπως άλλοτε ο Αδάμ, στο απηγορευμένο δένδρο, τρώγουν απ' αυτό και έτσι με την θέλησί τους αποχωρίζονται από τον Θεόν....
[...] Εσύ μη μιμείσαι τέτοιους Χριστιανούς, αλλά προσανατόλιζε την πίστι σου και την καρδιά σου πρός τα άφθαρτα αγαθά.
Η περιουσία του Χριστιανού, η κληρονομία,
οι τιμές, η δόξα, ο πλούτος και όλοι οι θησαυροί δεν ευρίσκονται στον κόσμο αυτό, αλλά στην ουρανία πατρίδα,
"εν τω μέλλοντι αιώνι". Εκεί είναι ετοιμασμένα γι'αυτόν από τον ουράνιο Πατέρα όλα τα αγαθά.[...]


Επί το φρέαρ ως ήλθεν ο Κύριος,
η Σαμαρείτις ηρώτα τον εύσπλαγχνον'
Παράσχου μοι το ύδωρ της πίστεως,
και λήψομαι της κολυμβήθρας τα νάματα,
αγαλλίασιν και λύτρωσιν'
Ζωοδότα Κύριε, δόξα σοι.

Κυριακή της Σαμαρείτιδος
Ιδιόμελον Εσπερινού
'Ηχος β'


 
Αυτά να  επιδιώκεις με κάθε επιμέλεια. Τα δε εγκόσμια αγαθά να τα χρησιμοποιής με προσοχή και φόβο Θεού, για να μη παροργίσης τον Κύριον με την πλεονεξία. Ενθυμήσου τι γράφει ο Απόστολος: "Ουδέν εισηνέγκαμεν εις τον κόσμον, δήλον ότι ουδέ εξενεγκείν τι δυνάμεθα' έχοντες δε διατροφάς και σκεπάσματα, τούτοις αρκεσθησόμεθα".
Σύγκρινε τον χρόνο με την αιωνιότητα, το παρόν με το μέλλον, τους ζωντανούς με τους νεκρούς, και θα φωτισθή ο νούς σου, ώστε να γνωρίσης και να καταλάβης ότι κάνουν πολύ άσχημα
" οι θησαυρίζοντες επί της γής και μη εις Θεόν πλουτούντες" (Λουκ. ιβ'21).
'Ολοι οι νεκροί άφησαν τον κόσμο και τα του κόσμου.
Θα τ'αφήσης και συ, έστω κι αν όλος ο  κόσμος είναι δικός σου.
'Ενα μόνο απόκτημα ταξιδεύει μαζί μας στον μέλλοντα αιώνα, η ευσέβεια.
Να είσαι λοιπόν ευσεβής μέχρι τέλους και να έχης την ευσέβεια σαν τον μόνο πραγματικό σου θησαυρό.
 

Από το βιβλίο "Πορεία πρός τον Ουρανό"
του Αγίου Τύχωνος του Ζαντόνσκ

*****
Συ με καθοδήγησον,
μονάς τρισήλιε,
πρός τρίβους θείας της σωτηρίας,
και της σής εκλάμψεως,
πλήρωσον ως φύσει,
Θεός απειροδύναμος.
Από τον Τριαδικόν Κανόνα
του Μεσονυκτικού
Κυριακή του Τυφλού
'Ηχος πλ.του α'


 

Υάκινθος